Στοιχεία κανιβαλισμού πριν από 18.000 χρόνια

Τα ευρήματα 18.000 ετών από το σπήλαιο Maszycka περιλαμβάνουν διακοσμημένα εργαλεία κυνηγιού από κόκαλο και κέρατο.

Οι ερευνητές αναλύουν ίχνη χειραγώγησης ανθρώπινων υπολειμμάτων από το σπήλαιο Maszycka . Μια διεθνής ερευνητική ομάδα απέκτησε νέες γνώσεις σχετικά με τα τελετουργικά ταφής των κοινωνιών της Ύστερης Εποχής των Παγετώνων στην Κεντρική Ευρώπη. 

Σημάδια ανθρώπινων υπολειμμάτων από το σπήλαιο Maszycka στη νότια Πολωνία που χειραγωγούνται υποδεικνύουν συστηματική ανατομή του νεκρού, καθώς και κανιβαλισμό. 

 Μια διεθνής ερευνητική ομάδα, συμπεριλαμβανομένου του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν, απέκτησε νέες γνώσεις σχετικά με τα τελετουργικά ταφής των κοινωνιών της Ύστερης Εποχής των Παγετώνων στην Κεντρική Ευρώπη. Σημάδια ανθρώπινων υπολειμμάτων από το σπήλαιο Maszycka στη νότια Πολωνία που χειραγωγούνται υποδεικνύουν συστηματική ανατομή του νεκρού, καθώς και κανιβαλισμό. 

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports. Το σπήλαιο Maszycka στην Πολωνία είναι μια σημαντική περιοχή ανασκαφών για την ύστερη Ανώτερη Παλαιολιθική εποχή. Πριν από περισσότερα από 100 χρόνια, οι ερευνητές ανακάλυψαν ανθρώπινα οστά εκεί ανάμεσα σε πέτρινα και οστέινα εργαλεία μαζί με υπολείμματα κυνηγημένων ζώων της Εποχής των Παγετώνων. 

Αυτές οι ανακαλύψεις συνδέθηκαν με μια κοινωνία της ύστερης εποχής των παγετώνων στη Γαλλία, γνωστή ως Magdalenian, που υπήρχε μεταξύ 20.000 και 14.500 ετών πριν. Οι ανασκαφές στη δεκαετία του 1960 έδωσαν περισσότερα ανθρώπινα λείψανα, έτσι ώστε συνολικά 63 οστά από δέκα άτομα που χρονολογούνται πριν από 18.000 χρόνια ήταν διαθέσιμα για εξέταση. 

Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες συλλογές ανθρώπινων υπολειμμάτων από την ύστερη Ανώτερη Παλαιολιθική. Χρησιμοποιώντας σύγχρονες μεθόδους, η ομάδα αναγνώρισε 36 θραύσματα οστών, τα οποία έδειχναν σημάδια ότι τα άτομα διαμελίστηκαν αμέσως μετά το θάνατο. Τα σημάδια στα θραύσματα του κρανίου υποδεικνύουν ότι οι μυϊκές προσκολλήσεις και το τριχωτό της κεφαλής αφαιρέθηκαν πριν θρυμματιστούν τα μακριά οστά για να φτάσουν στον μυελό των οστών. 

Ο πρώτος συγγραφέας Francesc Marginedas από το Καταλανικό Ινστιτούτο Ανθρώπινης Παλαιοοικολογίας και Κοινωνικής Εξέλιξης εξηγεί: «Η θέση και η συχνότητα των σημαδιών κοπής, καθώς και ο στοχευμένος θρυμματισμός των οστών, δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι η πρόθεσή τους ήταν να εξάγουν θρεπτικά συστατικά από τους νεκρούς». 

Πώς και γιατί όμως έγινε εδώ ο κανιβαλισμός; Οι Μαγδαληνοί είναι γνωστοί για την εντυπωσιακή τέχνη τους - όπως οι περίφημοι πίνακες σπηλαίων στο Lascaux. «Το ευρύ φάσμα των καλλιτεχνικών στοιχείων δείχνει ευνοϊκές συνθήκες διαβίωσης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ως εκ τούτου, φαίνεται απίθανο ο κανιβαλισμός να ασκήθηκε από ανάγκη», λέει ο καθηγητής Thomas Terberger από το Τμήμα Προϊστορίας και Πρώιμης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Göttingen. 

Ο Marginedas προσθέτει: «Είναι πιθανό αυτό να ήταν ένα παράδειγμα βίαιου κανιβαλισμού. Μετά την τελευταία Εποχή των Παγετώνων, υπήρξε αύξηση του πληθυσμού και αυτό μπορεί να οδήγησε σε συγκρούσεις για πόρους και εδάφη. Και υπάρχουν στοιχεία για μεμονωμένα περιστατικά κανιβαλισμού σε σχέση με βίαιη σύγκρουση. Επιπλέον, βρέθηκαν ανθρώπινα λείψανα αναμεμειγμένα με νεκρά συντρίμμια».

 Τα αποτελέσματα βοηθούν στη βελτίωση της κατανόησής μας για την πολιτιστική ανάπτυξη και τη δυναμική της ομάδας στην κοινωνία της Ύστερης Εποχής των Παγετώνων.

Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα sciencedaily

περισσότερα,

Francesc Marginedas, Palmira Saladié, Marta Połtowicz-Bobak, Thomas Terberger, Dariusz Bobak, Antonio Rodríguez-Hidalgo. New insights of cultural cannibalism amongst Magdalenian groups at Maszycka Cave, Poland. Scientific Reports, 2025; 15 (1) DOI: 10.1038/s41598-025-86093-w

https://www.sciencedaily.com/releases/2025/02/250211134308.htm

https://www.eurekalert.org/news-releases/1073303