Η γεωθερμική γεώτρηση μπορεί να προκαλέσει έκρηξη;
Η καλδέρα της Νισύρου, τη δεκαετία του ΄30.
Η γεωθερμική ενέργεια είναι μία από εκείνες τις πηγές ενέργειας που μπορεί να είναι σε θέση να λύσει πολλά από τα ενεργειακά προβλήματα του πλανήτη, η Γη έχει πολλή θερμότητα από την οποία προσπαθεί να απαλλαγεί, οπότε παίρνετε αυτή τη θερμότητα και τη στρέφετε στην ενέργεια και φαίνεται σαν ένας εύκολος και καθαρός τρόπος για να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε ορυκτά καύσιμα. Φυσικά, όπως κάθε υποτιθέμενη πανάκεια, έχει τα προβλήματά της .
Ηφαίστειο Canlaon, Φιλιππίνες .Το όνομα σημαίνει [τόπος] της Laon: μια προ-αποικιακή θεά Visayan της δημιουργίας, της γεωργίας και της δικαιοσύνης. Το ίδιο το όνομα Laon σημαίνει «το αρχαίο».Φωτογραφία, από PHIVOLCS.
Προκαλεί ηφαιστειακό κίνδυνο;
Ωστόσο, μια πτυχή που εξοργίζει τους ανθρώπους είναι αν η γεώτρηση σε περιοχές ενεργού μαγματισμού μπορεί πράγματι να προκαλέσει ηφαιστειακό κίνδυνο. Πριν από χρόνια, μια διαμάχη πυροδοτήθηκε στις Φιλιππίνες όταν 20 σεισμοί έγιναν αισθητοί αμέσως μετά τη γεώτρηση για μια νέα γεωθερμική προοπτική στο ηφαίστειο Canlaon.
Πολλοί είπαν ότι σχετίζονται, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι και τα δύο σχετίζονται. Στην πραγματικότητα, το Ινστιτούτο Ηφαιστειολογίας και Σεισμολογίας των Φιλιππίνων (PHIVOLCS) δεν μπόρεσε καν να προσδιορίσει αν οι σεισμοί ήταν ηφαιστειογενείς, τεκτονικοί ή κάτι άλλο - κυρίως χάρη στο γεγονός ότι ο εξοπλισμός τους μετακινούνταν εκείνη τη στιγμή. Ωστόσο, αυτό που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι ελάχιστη έως καθόλου σεισμικότητα είχε καταγραφεί στο Canlaon από αυτές τις δονήσεις στα τέλη Μαρτίου, ακόμη και με νέα σεισμόμετρα στη θέση τους γύρω από το ηφαίστειο.
Το Canlaon είναι ένα ενεργό ηφαίστειο, στην πραγματικότητα το πιο ενεργό ηφαίστειο στις κεντρικές Φιλιππίνες, με τελευταία έκρηξη το 2006. Οι περισσότερες από τις εκρήξεις του προκαλούν VEI -1 ή 2 , με εκρηκτικά συμβάντα με μικρές εκρήξεις τέφρας και φρεατικών, αλλά έχει εκραγεί τουλάχιστον 5 φορές την τελευταία δεκαετία.
Με ένα ηφαίστειο τόσο ενεργό, δεν θα ήταν περίεργο να καταγραφεί η σεισμικότητα, ειδικά αν πρόκειται για έκρηξη. Η PHIVOLCS πίστευε ότι το ηφαίστειο δεν οδεύει προς έκρηξη και ότι οι δονήσεις - όποια και αν είναι η αιτία - δεν είναι αποτέλεσμα των γεωτρήσεων στο πλαίσιο του Πεδίου Γεωθερμικής Παραγωγής του Βόρειου Νέγρου. Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι που ένιωσαν τους σεισμούς σκέφτονται διαφορετικά, προτείνοντας ακόμη και μια έρευνα του Κογκρέσου για τους σεισμούς και τη σχέση τους με τη γεώτρηση και το Canlaon. Αυτό θα ήταν ένα σοβαρό ζήτημα καθώς το ηφαίστειο βρίσκεται κοντά στην πόλη Canlaon (πληθυσμός ~ 50.000). Αυτό δεν είναι κάτι νέο ούτε στις Φιλιππίνες, καθώς οι γηγενείς Aetas πίστευαν ότι η γεώτρηση προκάλεσε την έκρηξη του Pinatubo το 1991, κάτι που προφανώς δεν ίσχυε.
Θα ήμουν πολύ έκπληκτος εάν οποιαδήποτε ανθρώπινη γεώτρηση είναι δυνατή σήμερα θα είχε οποιαδήποτε επίδραση σε ένα σύστημα τόσο μεγάλο και πολύπλοκο όσο ένα ηφαίστειο. Υπήρξε μια σειρά από ερευνητικά προγράμματα γεώτρησης που προσπάθησαν να τρυπήσουν απευθείας στα ενεργά μέρη του ηφαιστείου, όπως ο αγωγός στο Unzen ή οι πλευρές του Kilauea/Mauna Loa . Κανένα από αυτά τα προγράμματα γεώτρησης δεν είχε καμία επίδραση στην εκρηκτική δραστηριότητα στα αντίστοιχα ηφαίστεια. Μερικές φορές, χτυπάτε περιοχές όπου ο ατμός μπορεί να προκαλέσει έκρηξη στην τρύπα της γεώτρησης και η γεώτρηση είναι πιθανώς η αιτία του περίφημου «ηφαιστείου λάσπης» στην Ινδονησία , αλλά αυτά σχετίζονται με το νερό και τη ζέστη μάλλον παρά νέες κινήσεις μάγματος.
Μπορεί να είναι εύκολο στο μυαλό κάποιου να συνδέσει τη γεωθερμική γεώτρηση με οποιαδήποτε αύξηση της «ανησυχίας» σε οποιοδήποτε κοντινό ηφαίστειο, αλλά δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι η γεώτρηση μπορεί να έχει τόσο άμεση επίδραση στον ηφαιστειακό κίνδυνο.
Αυτά αναφέρει ο Erik Klemetti, επίκουρος καθηγητής Γεωεπιστημών στο Πανεπιστήμιο Denison. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι « υπάρχουν πολλά πράγματα που συνέβησαν μαζί τα οποία είναι συμπτωματικά και όχι αιτιολογικά». Βέβαια υπάρχουν και οι αντίθετες απόψεις.
Με τη Νίσυρο τι γίνεται;
Η Νίσυρος είναι γνωστό ότι διαθέτει το 2ο μεγαλύτερο βεβαιωμένο γεωθερμικό πεδίο υψηλής ενθαλπίας στην Ελλάδα με θερμοκρασία ρευστού άνω των 350°C και υψηλή πίεση 18 bar, ενώ βάσει των μελετών σκοπιμότητας, το γεωθερμικό δυναμικό του νησιού είναι τουλάχιστον 50 MW.Στο γεωθερμικό πεδίο της Νισύρου, η ΔΕΗ έχει εκτελέσει από το έτος 1983 δύο βαθιές γεωτρήσεις, σε βάθος 1816m και 1547μ. αντίστοιχα, στο κέντρο της καλδέρας. Τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων αυτών χρησιμοποιήθηκαν για τη βεβαίωση της έκτασης, του βάθους και των χαρακτηριστικών του γεωθερμικού πεδίου, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία (Ν. 3175/2003).
«Η γεώτρηση σε ένα τέτοιο δραστήριο σύστημα[Αγ.Ειρήνη] και η συνεχής εκμετάλλευση των καυτών αλμυρών νερών κατά τη διάρκεια της λειτουργίας μιας μονάδας παράγωγης ηλεκτρικού ρεύματος, μπορεί να προκαλέσει σεισμική δραστηριότητα και να πυροδοτήσει απρόβλεπτες υδροθερμικές εκρήξεις μεγάλης κλίμακας. Η Νίσυρος είναι ένα ήσυχο αλλά ακόμη πρόσφατα ενεργό ηφαίστειο, παρόλο που δεν έχει συμβεί ακόμη καμιά έκρηξη. Καμία πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει για το πόσο καιρό μπορεί να μείνει ακόμη ήσυχο». Υπόμνημα του καθηγητή V.J.Dietrich - Νίσυρος 24 Απριλίου 2011.Καθηγητής Πετρολογίας &Ηφαιστειολογίας, Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ETH Ζυρίχη, Ελβετία).
https://pubs.usgs.gov/fs/1997/fs113-97/
https://www.bbc.com/news/articles/c1e8q4j1yygo
https://www.unisdr.org/files/3004_fireandmud.pdf
Αναρτήσεις
