Πώς μπορεί να έχει σχηματιστεί μια λίμνη σαν τη Μεσόγειο στον αρχαίο Άρη
Η ερμηνεία του καλλιτέχνη για ένα ποτάμι καλυμμένο με πάγο που προέρχεται από λιωμένο νερό κάτω από το νότιο πολικό καπάκι του Άρη πριν από 3,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Από: Peter Buhler/Πλανητικό Ινστιτούτο Επιστημών. Αυτή η εικόνα δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας μερική βοήθεια AI.
Η καταστροφική κατάρρευση της ατμόσφαιρας του Άρη μπορεί να έλιωσε τον πολικό πάγο του, δημιουργώντας μια νότια θάλασσα καλυμμένη με πάγο.
Τα γεωλογικά στοιχεία στον Άρη υποδεικνύουν ότι πριν από 3,6 δισεκατομμύρια χρόνια, ένας έντονος παλμός νερού χάραξε ποτάμια και λίμνες σε όλο τον πλανήτη, μια απότομη μετατόπιση από την προηγούμενη εποχή των 500 εκατομμυρίων ετών πολύ πιο ήπιας ποτάμιας δραστηριότητας.
Οι ερευνητές έχουν από καιρό προβληματιστεί για την αιτία.
Μια νέα μελέτη του Buhler δείχνει, παραδόξως, ότι η κατάρρευση της ατμόσφαιρας του Άρη και η είσοδος σε ένα ψυχρότερο κλίμα μπορεί να έχουν λιώσει τον πολικό πάγο και να έχουν προκαλέσει πλημμύρες σε παγκόσμια κλίμακα.
Η ατμόσφαιρα του Άρη αποτελείται κυρίως από αέριο διοξείδιο του άνθρακα. Άρχισε να αραιώνει πριν από δισεκατομμύρια χρόνια μέχρι που πριν από περίπου 3,6 δισεκατομμύρια χρόνια, η ατμόσφαιρα έγινε τόσο λεπτή που πάγωσε, καταρρέοντας στο έδαφος στη στερεή του μορφή, τον ξηρό πάγο.
Εκείνη την εποχή, ο Άρης είχε ένα τεράστιο στρώμα πάγου πάνω από το νότιο πόλο του. Ο Buhler μοντελοποίησε την επίδραση του παγώματος της ατμόσφαιρας πάνω από αυτόν τον πάγο νερού. Στο μοντέλο, το στρώμα ξηρού πάγου λειτουργούσε ως θερμική κουβέρτα, συγκρατώντας τη θερμότητα που παράγεται από το εσωτερικό του Άρη και προκαλώντας την τήξη μερικού από τον πάγο του νερού. Συνολικά, περίπου το 4% έως το 40% του πάγου του νερού θα μπορούσε να έχει λιώσει, ποσότητα νερού που ισοδυναμεί με μεταξύ 20% και 200% του νερού που βρίσκεται επί του παρόντος κοντά στην επιφάνεια του Άρη .
Το μοντέλο έδειξε ότι το λιωμένο νερό μπορούσε να τροφοδοτήσει ένα σύστημα ποταμών και να γεμίσει έναν τεράστιο κρατήρα που ονομάζεται λεκάνη Argyre πέρα από το χείλος του, δημιουργώντας μια λίμνη στο μέγεθος της Μεσογείου. Το μοντελοποιημένο σύστημα ποταμών και λιμνών θα υπήρχε πέρα από την άκρη του στρώματος πάγου του νότιου πολικού, όπου οι παγκόσμιες κλιματολογικές συνθήκες θα είχαν προκαλέσει την παγοποίηση των επιφανειών τους. Τα ποτάμια θα μπορούσαν να έχουν μεταφέρει νερό σχεδόν 10.000 χιλιόμετρα από τον νότιο πόλο στις βόρειες πεδιάδες. Μέχρι στιγμής, έγραψε ο Buhler, αυτός είναι ο μόνος εύλογος μηχανισμός που έχει ακόμη εντοπιστεί που θα μπορούσε να παράγει αρκετό νερό για να γεμίσει τη λεκάνη Argyre πέρα από το χείλος της.
Ο σχηματισμός της παλαιολίμνης Argyre θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν υδρολογικό κύκλο που διήρκεσε για περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια, έως ότου η συνεχής αργή απώλεια διοξειδίου του άνθρακα στο διάστημα εξάντλησε την αποτελεσματικότητα της θερμικής κουβέρτας ξηρού πάγου. Το νερό από τη λίμνη μπορεί να εξατμίστηκε, να συμπυκνώθηκε ξανά στους πόλους και στη συνέχεια να ταξίδεψε για άλλη μια φορά στη λίμνη. ( Journal of Geophysical Research: Planets , https://doi.org/10.1029/2024JE008608 , 2024)
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα eos.org
Sidik, SM (2024), Πώς μπορεί να έχει σχηματιστεί μια λίμνη σε μέγεθος ωκεανού στον αρχαίο Άρη, Eos, 105, https://doi.org/10.1029/2024EO240488 . Δημοσιεύθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2024.
Αναρτήσεις
