Πώς χάθηκε το 70% της Μεσογείου πριν από 5,5 εκατομμύρια χρόνια

Καλλιτεχνική αναπαράσταση της ρήξης του περβαζιού του Γιβραλτάρ στο τέλος της κρίσης αλατότητας της Μεσσηνίου. Τις τελευταίες στιγμές αυτής της κρίσης, η στάθμη της Μεσογείου ήταν περίπου 1 χλμ. χαμηλότερη από αυτή του Ατλαντικού Ωκεανού. Από: Pibernat & Garcia-Castellanos.

Η Μεσόγειος Θάλασσα έπεσε κατά τη διάρκεια της Κρίσης Αλατότητας του  Μεσσήνιου, ένα σημαντικό γεωλογικό γεγονός που μετέτρεψε τη Μεσόγειο σε μια γιγάντια λεκάνη αλατιού μεταξύ 5,97 και 5,33 εκατομμύρια χρόνια πριν.

Μέχρι τώρα, η διαδικασία με την οποία ένα εκατομμύριο κυβικά χιλιόμετρα αλατιού συσσωρεύτηκαν στη λεκάνη της Μεσογείου σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα παρέμενε άγνωστη. Χάρη στην ανάλυση των ισοτόπων χλωρίου που περιέχονται στο αλάτι που εξάγεται από τον βυθό της Μεσογείου, οι επιστήμονες κατάφεραν να αναγνωρίσουν τις δύο φάσεις αυτού του ακραίου γεγονότος εξάτμισης.

Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο Nature Communications .

Κατά την πρώτη φάση, που διήρκεσε περίπου 35 χιλιάδες χρόνια, η εναπόθεση αλατιού σημειώθηκε μόνο στην ανατολική Μεσόγειο, που προκλήθηκε από τον περιορισμό της εκροής της Μεσογείου στον Ατλαντικό, σε μια κατά τα άλλα γεμάτη άλμη λεκάνη της Μεσογείου.

Κατά τη δεύτερη φάση, η συσσώρευση αλατιού σημειώθηκε σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, λόγω μιας ταχείας (< 10 χιλιάδων ετών)  εξάτμισης κατά την οποία η στάθμη της θάλασσας έπεσε 1,7–2,1 km και ~0,85 km στην ανατολική και δυτική Μεσόγειο, αντίστοιχα. Ως αποτέλεσμα, η λεκάνη της Μεσογείου έχασε έως και το 70% του όγκου του νερού της .

Αυτή η θεαματική πτώση της στάθμης της θάλασσας πιστεύεται ότι είχε συνέπειες τόσο για τη χερσαία πανίδα όσο και για το μεσογειακό τοπίο—προκαλώντας τοπικές ηφαιστειακές εκρήξεις λόγω εκφόρτωσης του φλοιού της Γης, καθώς και δημιουργώντας παγκόσμιες κλιματικές επιπτώσεις λόγω της τεράστιας κατάθλιψης που προκλήθηκε από τη πτώση της θαλάσσιας στάθμης.

Αυτά τα αποτελέσματα παρέχουν μια καλύτερη κατανόηση των παλαιότερων ακραίων γεωλογικών φαινομένων, της εξέλιξης της περιοχής της Μεσογείου και των διαδοχικών παγκόσμιων επιπτώσεων.

Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα phys.org

 περισσότερα,

G. Aloisi et al, Chlorine isotopes constrain a major drawdown of the Mediterranean Sea during the Messinian Salinity Crisis, Nature Communications (2024). DOI: 10.1038/s41467-024-53781-6

Nature Communications 

https://phys.org/news/2024-11-mediterranean-sea-lost-million-years.html

https://oxfordgeology.wordpress.com/tag/messinian-salinity-crisis/

https://www.nature.com/articles/s43017-024-00533-1