Μια Παγκόσμια Ιστορία

«Η ελληνική γλώσσα είναι μία από τις τρεις μόνο, μεταξύ εκείνων που ομιλούνται και γράφονται πλέον οπουδήποτε στον κόσμο, που μπορεί να υπερηφανεύεται για μια συνεχή γραπτή παράδοση που εκτείνεται εδώ και περισσότερο από  3000 χρόνια. Τα άλλα είναι κινέζικα και εβραϊκά. Οι συλλογικοί ήρωες και οι ηρωίδες της ιστορίας που λέγεται σε αυτό το βιβλίο είναι όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που μίλησαν και έγραψαν την ελληνική γλώσσα στους μεγάλους αιώνες της καταγεγραμμένης εξέλιξής της.

Εκείνη την περίοδο, τα ελληνικά χρησιμοποιήθηκαν αρχικά για την τήρηση αρχείων, στη συνέχεια για να διατηρηθούν για τους επόμενους τα ηρωικά έπη,  και η Οδύσσεια του Ομήρου, που διαβάζονται με θαυμασμό από κάθε γενιά έκτοτε. Ήταν η γλώσσα του πρώτου πλήρως αλφαβητικού συστήματος γραφής στον κόσμο. Στα ελληνικά ήταν που τέθηκαν οι βάσεις για τη σύγχρονη φιλοσοφία και επιστήμη και, αργότερα, οι απόστολοι του Χριστιανισμού θα διέδωσαν τη νέα θρησκεία μέσω της Καινής Διαθήκης. Το πρωτότυπο ελληνικό κείμενο των Ευαγγελίων εξακολουθεί να διαβάζεται δυνατά στις ορθόδοξες εκκλησίες σε όλο τον κόσμο. Εξελίσσοντας όπως όλη η ανθρώπινη ομιλία με την πάροδο του χρόνου, η ελληνική στη σημερινή της μορφή είναι η επίσημη γλώσσα της Ελληνικής Δημοκρατίας και μία από τις δύο επίσημες γλώσσες της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ως ομιλητές της ελληνικής γλώσσας νοούνται οι Έλληνες του τίτλου και των σελίδων που ακολουθούν. Η ιστορία αυτών των ελληνόφωνων θα αποδειχθεί μια ιστορία για την ταυτότητα — ή μάλλον, για τις ταυτότητες, στον πληθυντικό. Οι Έλληνες ομιλητές ήταν επιδέξιοι, από τότε που τους γνωρίσαμε για πρώτη φορά μέσα από τα πρώτα τους γραπτά, στο να κάνουν ερωτήσεις και να ανακρίνουν τον εαυτό τους. Οι απαντήσεις που έχουν καταλήξει διέφεραν πολύ κατά τη διάρκεια των αιώνων, ανάλογα με τις πολιτισμικές αλλαγές και τις μεταβαλλόμενες ιστορικές συνθήκες.

Σε όλη την ιστορία, οι Έλληνες έχουν δημιουργήσει τύπους κοινωνιών και πολιτικών συστημάτων πολύ διαφορετικών μεταξύ τους. Αν κατοικούν συνεχώς στην ίδια νοτιοανατολική γωνιά της Ευρώπης και της ανατολικής Μεσογείου, έχουν επίσης, σε διαφορετικές εποχές, ρίζες σε πολλά διαφορετικά μέρη. Ξανά και ξανά, έχουν αποδειχθεί πολυμήχανοι στην επανεφεύρεση του εαυτού τους. Έχουν πολεμήσει ενάντια σε διαφορετικούς εχθρούς, έχουν συναλλαγές με διαφορετικούς εταίρους σε όλο τον κόσμο, έχουν λατρέψει διαφορετικούς θεούς, ακόμη και αυτοαποκαλούνται με διαφορετικά ονόματα. Τους ονομάζουμε «Έλληνες» και τη γη τους «Ελλάδα, στα αγγλικά σήμερα, επειδή οι αρχαίοι Ρωμαίοι συνάντησαν για πρώτη φορά μια τοπική φυλή ελληνόφωνων που αποκαλούσαν, στα λατινικά, Graeci». Στη γλώσσα τους στην αρχαιότητα, αυτοί οι άνθρωποι ήταν γνωστοί ως «Έλληνες» και η γη τους ως «Ελλάς», όπως είναι γνωστοί για άλλη μια φορά από τις αρχές του 19ου αιώνα. Αλλά ήταν επίσης, σε διαφορετικές εποχές, Achaiwoi (Αχαιοί) και Romaioi ή Romioi (προφέρεται Romyí), που σημαίνει κυριολεκτικά «Ρωμαίοι».

Αυτό το βιβλίο ρωτά: Τι μπορούμε να μάθουμε από τη συσσωρευμένη εμπειρία όσων μίλησαν και έγραψαν αυτή τη γλώσσα, κατά τη διάρκεια 3500 ετών, για το πώς δημιουργούνται, διαιωνίζονται και τροποποιούνται ή επανεφευρίσκονται οι ταυτότητες με την πάροδο του χρόνου; Όλοι βασιζόμαστε σε αντιλήψεις για το παρελθόν για να εδραιώσουμε τη δική μας ταυτότητα στο παρόν.

Σε έναν κόσμο που απειλείται όλο και περισσότερο από τη σύγκρουση αλληλοαποκλειόμενων, μονολιθικών ταυτοτήτων, θα ήταν καλό να σκεφτούμε, σε πιο ενημερωμένη βάση από ό,τι συχνά, τους τρόπους με τους οποίους αυτές οι ταυτότητες διαμορφώνονται και επίσης προσαρμόζονται ως ο κόσμος γύρω μας αλλάζει. 

Η ιστορία των Ελλήνων, βασισμένη στα δικά τους λόγια, που μπορεί να ανιχνευθεί μέχρι την αρχαιότερη περίοδο της καταγεγραμμένης ιστορίας, ρίχνει φως σε αυτή τη διαδικασία και όχι σε οποιαδήποτε μεμονωμένη ταυτότητα, φαινομενικά σταθερή και δεδομένη ανά πάσα στιγμή». 

Πρόλογος απο το βιβλίο  - The Greeks: A Global History του Roderick Beaton