Ωριμότητα ή προσανατολισμός ρήγματος: Τι έχει μεγαλύτερη σημασία για τους σεισμούς;

Προσανατολισμός ρήγματος υπερέχει αλλά η ωριμότητα ρήγματος ελέγχει την ρήξη λένε οι τελευταίες πληροφορίες από την σεισμολογική έρευνα.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εικόνες μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων που τοποθετήθηκαν σε τοπογραφία ανάλυσης εκατοστών για να μελετήσουν την επιφανειακή ρήξη του σεισμού 7,4 βαθμών στην Κίνα το 2021. Αυτή η εικόνα δείχνει το σκαρί του ρήγματος, τις τεντωμένες ρωγμές στον κρεμαστό τοίχο και το αριστερό πλευρικό κανάλι μετατόπισης. Πηγή: Yanxiu Shao.

Τα ξημερώματα της 22ας Μαΐου 2021, ένας σεισμός μεγέθους 7,4 βαθμών έπληξε την απομακρυσμένη κομητεία Maduo της Κίνας στο οροπέδιο του Θιβέτ. Ήταν ο πιο πρόσφατος σε μια σειρά εννέα σεισμών με μέγεθος 7 βαθμών ή μεγαλύτερος από το 1997 και η επιφανειακή του ρήξη ήταν διπλάσια από τον παγκόσμιο μέσο όρο για σεισμούς παρόμοιου μεγέθους. Ο σεισμός σημειώθηκε στο ανατολικό τμήμα του σχετικά ανώριμου αριστερού πλευρικού συστήματος ρηγμάτων Jiangcuo, το οποίο γλιστρά αργά, περίπου 1 χιλιοστό το χρόνο, και δεν είχε χαρτογραφηθεί πριν από τον σεισμό.

Η αποκάλυψη της γεωλογικής δυναμικής αυτής της καταστροφής θα μπορούσε να βοηθήσει στην ενημέρωση των μελλοντικών προσπαθειών για την αξιολόγηση των σεισμικών κινδύνων στην περιοχή και σε όλο τον κόσμο. Σε μια νέα έκθεση που δημοσιεύτηκε στο AGU Advances, ο Jing Liu-Zeng και οι συνεργάτες του αναλύουν τον σεισμό Maduo για να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της δομής του ρήγματος και της δυναμικής του σεισμού.

Για να γίνει αυτό, οι ερευνητές συνδύασαν τις παρατηρήσεις πεδίου με δορυφορικές εικόνες που τραβήχτηκαν πριν και μετά τον σεισμό, καθώς και με φωτογραφίες ανάλυσης εκατοστών που τραβήχτηκαν από το σύστημα ρήγματος από ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος. Αυτές οι τεχνικές τηλεπισκόπησης τους επέτρεψαν να αναλύσουν ρωγμές που διαφορετικά θα ήταν απρόσιτες λόγω του μεγάλου υψομέτρου και του άγριου περιβάλλοντος.

Η ερευνητική ομάδα αξιολόγησε τις αλλαγές στην επιφάνεια της Γης τόσο πάνω όσο και κοντά στα τμήματα του ρήγματος που εμπλέκονται στον σεισμό. Τα τμήματα είχαν ποικίλους προσανατολισμούς σε σχέση με τα συνολικά περιφερειακά πρότυπα σεισμικής τάσης, καθώς και διαφορετικούς βαθμούς ωριμότητας. Η ωριμότητα δεν είναι απαραίτητα συνώνυμη με την ηλικία. Αντιθέτως, υποδεικνύει τον βαθμό ανάπτυξης ενός τμήματος ή πόσο έχει αλλάξει με το χρόνο και τη δραστηριότητα.

Προηγούμενη έρευνα έχει τονίσει τη σημασία της ωριμότητας των ρηγμάτων στη δυναμική των σεισμών. Ωστόσο, στην περίπτωση του σεισμού Maduo, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι προσανατολισμοί των ρηγμάτων έπαιξαν μεγαλύτερο ρόλο στο μέγεθος και τον βαθμό εντοπισμού της επιφανειακής παραμόρφωσης από τα επίπεδα ωριμότητάς τους. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι μελλοντικές εκτιμήσεις σεισμικού κινδύνου μπορεί να βελτιωθούν με την πιο διεξοδική εξέταση του προσανατολισμού του τμήματος ρήγματος στο πλαίσιο των συνθηκών περιφερειακής τάσης.

Γεωδίφης με πληροφορίες από την Sarah Stanley, American Geophysical Union.

Πηγή:

Jing Liu‐Zeng et al, Fault Orientation Trumps Fault Maturity in Controlling Coseismic Rupture Characteristics of the 2021 Maduo Earthquake, AGU Advances (2024). DOI: 10.1029/2023AV001134

https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1029/2023AV001134