10 γεγονότα για την έκλειψη Ηλίου που πιθανότατα δεν γνωρίζατε

Μία από τις παλαιότερες καταγεγραμμένες ηλιακές εκλείψεις συνέβη στις 28 Μαΐου 585 π.Χ., και είναι γνωστή ως Έκλειψη του Θαλή, από τον Έλληνα φιλόσοφο που φέρεται να την προέβλεψε. Αυτή η έκλειψη είναι διάσημη για το ότι σταμάτησε τη μάχη μεταξύ των Λυδών και των Μήδων, οι οποίοι έκαναν έναν μακροχρόνιο πόλεμο. Το ξαφνικό σκοτάδι ερμηνεύτηκε ως σημάδι από τους θεούς για να σταματήσει η σύγκρουση, οδηγώντας σε ανακωχή.

Το 1504, κατά τη διάρκεια του 4oυ ταξιδιού του στον Νέο Κόσμο, ο Χριστόφορος Κολόμβος και το πλήρωμά του εγκλωβίστηκαν στην Τζαμάικα. Αντιμετωπίζοντας εχθρότητα από τον τοπικό πληθυσμό και εξαντλώντας τις προμήθειες, ο Κολόμβος χρησιμοποίησε τις γνώσεις του για μια επερχόμενη έκλειψη σελήνης (όχι ηλιακή, αλλά σχετίζεται με ουράνια γεγονότα) για να πείσει τους ντόπιους ότι οι θεοί του ήταν θυμωμένοι και θα έκαναν το φεγγάρι να φαίνεται «φλεγόμενο με οργή». Η έκλειψη έγινε όπως είχε προβλεφθεί και οι έντρομοι κάτοικοι συμφώνησαν να συνεχίσουν να παρέχουν προμήθειες στο πλήρωμα.

Η έκλειψη Ηλίου της 29ης Μαΐου 1919 έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόδειξη της θεωρίας της γενικής σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Ο Βρετανός αστρονόμος Άρθουρ Έντινγκτον παρατήρησε την έκλειψη από το νησί Πρίνσιπε στα ανοικτά των ακτών της Δυτικής Αφρικής. Φωτογράφισε τις θέσεις των αστεριών κοντά στον Ήλιο, οι οποίες φαινόταν να μετατοπίζονται λόγω της κάμψης του φωτός από τη βαρύτητα του Ήλιου, ακριβώς όπως είχε προβλέψει ο Αϊνστάιν. Αυτή η παρατήρηση παρείχε την πρώτη εμπειρική επικύρωση της γενικής σχετικότητας, αλλάζοντας θεμελιωδώς την κατανόησή μας για τη φυσική.

Η ηλιακή έκλειψη στις 22 Ιουλίου 2009, ήταν η μεγαλύτερη ολική έκλειψη ηλίου του 21ου αιώνα, που διήρκεσε έως και 6 λεπτά και 39 δευτερόλεπτα σε ορισμένες τοποθεσίες. Μια τόσο μεγάλη διάρκεια δεν θα ξεπεραστεί μέχρι τις 13 Ιουνίου 2132. Χιλιάδες κυνηγοί εκλείψεων ταξίδεψαν στην Ασία για να παρακολουθήσουν αυτό το σπάνιο γεγονός. 

Οι αρχαίοι Μάγια ήταν έμπειροι αστρονόμοι που μπορούσαν να προβλέψουν τις ηλιακές εκλείψεις με μεγάλη ακρίβεια. Χρησιμοποίησαν ένα πολύπλοκο σύστημα ημερολογίων για την παρακολούθηση ουράνιων γεγονότων, συμπεριλαμβανομένων των ηλιακών εκλείψεων. Ο Κώδικας της Δρέσδης, ένα από τα λίγα σωζόμενα προκολομβιανά βιβλία των Μάγια, περιέχει πίνακες που πιστεύεται ότι χρησιμοποιούνται για την πρόβλεψη των ηλιακών εκλείψεων.

Η πρώτη φωτογραφία έκλειψης ηλίου τραβήχτηκε στις 28 Ιουλίου 1851 από τον Johann Julius Friedrich Berkowski, έναν Πρώσο φωτογράφο. Συνέλαβε την εικόνα κατά τη διάρκεια μιας ολικής έκλειψης ηλίου στο Königsberg (τώρα Καλίνινγκραντ, Ρωσία), χρησιμοποιώντας τη διαδικασία της δαγκεροτυπίας. Αυτό σηματοδότησε την αρχή της αστροφωτογραφίας.

Ο Edmond Halley, ο Άγγλος αστρονόμος γνωστός για τον υπολογισμό της τροχιάς του κομήτη του Halley, προέβλεψε με επιτυχία την ηλιακή έκλειψη της 3ης Μαΐου 1715. Οι εξαιρετικά ακριβείς προβλέψεις του για την πορεία της έκλειψης σε όλη την Αγγλία βοήθησαν να αναβαθμιστεί η μελέτη της αστρονομίας και η δημόσια αντίληψή της.

Οι ηλιακές εκλείψεις έχουν συχνά ερμηνευτεί ως οιωνοί ή ως αποτέλεσμα υπερφυσικών γεγονότων σε διάφορους πολιτισμούς. Στη βιετναμέζικη λαογραφία, μια ηλιακή έκλειψη προκλήθηκε από έναν γιγάντιο βάτραχο που καταβρόχθιζε τον Ήλιο, ενώ η σκανδιναβική μυθολογία απέδωσε τις εκλείψεις σε λύκους που κυνηγούσαν τον Ήλιο. Στην αρχαία Κίνα, πιστεύεται ότι ένας ουράνιος δράκος έτρωγε τον Ήλιο κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης, οδηγώντας στην παράδοση να χτυπά τύμπανα και να κάνει δυνατό θόρυβο για να τρομάξει τον δράκο και να αποκαταστήσει το φως του ήλιου.

Η ηλιακή έκλειψη της 18ης Αυγούστου 1868 οδήγησε στην ανακάλυψη του ηλίου. Κατά τη διάρκεια αυτής της έκλειψης, που παρατηρήθηκε στην Ινδία, ο Γάλλος αστρονόμος Jules Janssen και ο Άγγλος αστρονόμος Joseph Norman Lockyer παρατήρησαν μια κίτρινη φασματική γραμμή στο φως από τη χρωμόσφαιρα του Ήλιου. Αρχικά νόμιζαν ότι ήταν νάτριο, αλλά αργότερα διαπιστώθηκε ότι ήταν ένα άγνωστο στοιχείο, το οποίο ονόμασαν ήλιο από τον Έλληνα θεό Ήλιο. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ένα στοιχείο ανακαλύφθηκε έξω από τη Γη προτού βρεθεί στον πλανήτη, απεικονίζοντας τον κρίσιμο ρόλο των εκλείψεων ηλίου στην προώθηση της αστρονομικής και χημικής γνώσης.

Μεταξύ των πιο σπάνιων τύπων ηλιακών εκλείψεων είναι οι υβριδικές , οι οποίες είναι ένας συνδυασμός ολικών και δακτυλιοειδών εκλείψεων. Ανάλογα με τη θέση του παρατηρητή στη Γη, η έκλειψη μπορεί να εμφανίζεται ως ολική, με τη Σελήνη να καλύπτει πλήρως τον Ήλιο, ή δακτυλιοειδής, όπου ο Ήλιος σχηματίζει ένα «δακτύλιο φωτιάς» γύρω από τη Σελήνη. Αυτές οι υβριδικές εκλείψεις συμβαίνουν λόγω των διακυμάνσεων στην απόσταση μεταξύ της Γης και της Σελήνης και της Γης και του Ήλιου, επιδεικνύοντας τον περίπλοκο χορό της ουράνιας μηχανικής.

Γεωδίφης με πληροφορίες από την σελίδα Physics In History