Η κατάρρευση της Εποχής του Χαλκού.Τι συνέβη;
«Όσο περισσότερο ερευνάτε πρωτότυπα κείμενα, τόσο περισσότερα ανακαλύπτετε-μεγάλο μέρος της ιστορίας μας έχει ξαναγραφτεί».
Περισσότερα από 3200 χρόνια πριν, ένας τεράστιος, αλληλένδετος πολιτισμός άκμασε. Μετά κατέρρευσε ξαφνικά. Τι συνέβη;
Οι σημαντικότεροι πολιτισμοί της Εποχής του Χαλκού την εποχή της κατάρρευσής της περιλαμβάνουν την Αίγυπτο, τη Μυκηναϊκή Ελλάδα, τους Μινωίτες, την Αυτοκρατορία των Χετταίων, την Ασσυρία, τη Βαβυλωνία και άλλους.
Πολλές μεγάλες πόλεις και πρωτεύουσες εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της εποχής, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου με πρωτεύουσά της τη Θήβα, τις Μυκήνες, πρωτεύουσα της Μυκηναϊκής Ελλάδας, την Κνωσό στην Κρήτη, τη Χατούσα, την πρωτεύουσα των Χετταίων, την Ασούρ στην Ασσυρία και τη Βαβυλώνα στη Βαβυλώνα.
Η κατάρρευση της Εποχής του Χαλκού προκάλεσε πολλές πόλεις είτε να καταστραφούν είτε να εγκαταλειφθούν εντελώς. Αυτό οδήγησε στην άνοδο μικρότερων κοινοτήτων με εξάρτηση από πιο απλές τεχνολογίες. Η χρήση σιδήρου έγινε πιο διαδεδομένη. Άλλες αλλαγές οδήγησαν σε έλλειψη αλφαβητισμού, κατάρρευση της κεντρικής κυβέρνησης και διατάραξη των εμπορικών δικτύων.
Ο άμεσος επακόλουθος της κατάρρευσης της Εποχής του Χαλκού είχε ως αποτέλεσμα αυτό που αναφέρεται ως Ελληνικα Σκοτεινά Χρόνια, όπου οι επιτυχίες της Εποχής του Χαλκού άρχισαν να γίνονται μια εποχή θρύλου για εκείνους που ακολούθησαν.
Μεταξύ των Ελλήνων, οι ιστορίες του βασιλιά Αγαμέμνονα και του πολέμου με την Τροία έγιναν θρυλικές. Τι προκάλεσε την κατάρρευση της Εποχής του Χαλκού;
Οι μελετητές διαφωνούν ως προς τα ακριβή αίτια της κατάρρευσης της Εποχής του Χαλκού. Υπάρχουν πολλές θεωρίες ως προς τα αίτια, αλλά οι περισσότεροι συμφωνούν ότι μια σειρά γεγονότων συνέβησαν με ταχεία διαδοχή σε σύντομο χρονικό διάστημα και προκάλεσαν την κατάρρευση.
Αυτά περιλαμβάνουν φυσικές καταστροφές και ασθένειες, διαταραχές του εμπορίου, μεταναστεύσεις και πληθυσμιακές αλλαγές, καθώς και εισβολές και εξεγέρσεις.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι φυσικές καταστροφές έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην κατάρρευση. Ενώ οι σεισμοί ήταν συνηθισμένοι στη Μεσόγειο κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού, είναι πιθανό οι πολλαπλοί διαδοχικοί σεισμοί να συνέβαλαν στην καταστροφή πολλών κατοικημένων περιοχών. Η κλιματική αλλαγή μπορεί να έπαιξε ρόλο, καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι πολλές από τις περιοχές που επλήγησαν σημείωσαν σταδιακή μείωση των βροχοπτώσεων, γεγονός που θα είχε οδηγήσει σε ξηρασίες που θα επηρέαζαν την παραγωγή καλλιεργειών, οδηγώντας σε λιμό. Αυτές οι οικολογικές καταστροφές ήταν πιθανότατα η βασική αιτία της κατάρρευσης.
Έχει προταθεί ότι οι επιδημίες ασθενειών, όπως η βουβωνική πανώλη και η ευλογιά, θα μπορούσαν να έπαιξαν ρόλο στην κατάρρευση. Άλλες πιθανές φυσικές αιτίες περιλαμβάνουν ηφαιστειακές εκρήξεις, τσουνάμι ή ακόμα και συντρίμμια από κομήτες. Η έλλειψη σταθερότητας μέσα στους πολιτισμούς κατά την κατάρρευση της Εποχής του Χαλκού οδήγησε σε μαζικές μεταναστεύσεις ανθρώπων. Αυτό συνέβη σε περίπου ένα σύντομο διάστημα 50 ετών μεταξύ 1200-1150 π.Χ.
Πολλές νέες ομάδες άρχισαν να εμφανίζονται από βόρεια και νοτιοανατολικά των περιοχών που επλήγησαν. Σε αυτούς περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων Δωριείς, Φρύγες και Μακεδόνες. Στοιχεία για την κατάρρευση υπάρχουν τόσο σε αρχαιολογικές όσο και σε γραπτές πηγές. Ωστόσο, οι μελετητές διαφωνούν σχετικά με τα ακριβή αίτια και την ακριβή ταυτότητα των Λαών της Θάλασσας. Αν και χρειάζεται να γίνει περισσότερη αρχαιολογική έρευνα, έχουν ήδη βρεθεί πολλά στοιχεία που δείχνουν στοιχεία για την κατάρρευση. Για παράδειγμα, κατά την περίοδο 1250-1100 π.Χ., η χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα που εφαρμόστηκε σε δείγματα πυρήνα από τη Θάλασσα της Γαλιλαίας δείχνει ότι κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού υπήρξε μια περίοδος πάνω από 100 χρόνια έντονης ξηρασίας.
Οι ερευνητές Eric Cline και Amos Nur βρήκαν στοιχεία κατά την ίδια χρονική περίοδο πολλαπλών σεισμών που έπληξαν την περιοχή. Η κατάρρευση της Εποχής του Χαλκού σηματοδοτεί μια σημαντική περίοδο στην ιστορία. Δείχνει πώς τα συστήματα που είναι πολύ διασυνδεδεμένα είναι ευάλωτα σε καταστροφές και πώς οι καταστροφές που επηρεάζουν έναν επηρεάζουν όλους.
Αυτό θα πρέπει να χρησιμεύσει ως ένα σημαντικό μάθημα για το σήμερα, όπου ζούμε σε έναν κόσμο που είναι επίσης πολύ διασυνδεδεμένος οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά. Θα πρέπει να μας υπενθυμίσει ότι αυτό που συνέβη τότε, θα μπορούσε να συμβεί σήμερα, εάν προκύψουν συνθήκες που τα ισχύοντα συστήματα δεν μπορούν να ελέγξουν.
Γεωδίφης με πληροφορίες από την σελίδα archeohistories
