Από τον «Πρίγκιπα Δράκο» στον Βασιλιά Τύραννο...
Ένας Μογγολικός δεινόσαυρος 85 εκατομμυρίων ετών με το όνομα Khankhuuluu mongoliensis - που φαίνεται εδώ σε αναπαράσταση ενός καλλιτέχνη καλύπτει ένα σημαντικό κενό στο γενεαλογικό δέντρο των τυραννόσαυρων. Από: Julius Csotonyi.
Πριν από τον Τυραννόσαυρο υπήρχε ο Πρίγκηπας Δράκος.
Ο Khankhuuluu, ο «πρίγκιπας δράκος», σηματοδοτεί την εξελικτική άνοδο των Τυραννόσαυρων από ευκίνητους μεσαίου μεγέθους θηρευτές σε κυρίαρχους γίγαντες.
Οι επιστήμονες αποκάλυψαν τον Khankhuuluu, ένα νέο είδος μογγολικού δεινοσαύρου που προηγείται και μοιάζει πολύ με τους πρώιμους τυραννόσαυρους. Με το μακρύ ρύγχος του, τα μικρά κέρατα και τη λεπτή σωματική διάπλαση, αντιπροσωπεύει μια μεταβατική μορφή μεταξύ γρήγορων μεσαίου μεγέθους θηρευτών και γιγάντιων κυνηγών κορυφής όπως ο T. rex. Το εύρημα υποδηλώνει επίσης ότι οι μεγάλοι τυραννόσαυροι εξελίχθηκαν για πρώτη φορά στη Βόρεια Αμερική μετά από μια αρχαία μετανάστευση από την Ασία.
Μια διεθνής ομάδα παλαιοντολόγων εντόπισε ένα προηγουμένως άγνωστο είδος δεινοσαύρου με το όνομα Khankhuuluu , το οποίο πιστεύεται ότι είναι ο πλησιέστερος γνωστός πρόγονος των γιγάντιων τυραννόσαυρων. Η ανακάλυψη, με επικεφαλής τον Jared Voris και τη Δρ. Darla Zelenitsky από τη Σχολή Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι, δημοσιεύθηκε στο Nature .
Ο Βόρις, υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Γης, Ενέργειας και Περιβάλλοντος, εξηγεί ότι αυτός ο πρόσφατα ταυτοποιημένος Τυραννόσαυρος έζησε πριν από περίπου 86 εκατομμύρια χρόνια. Ήταν ένας μεσαίου μεγέθους, ταχέως κινούμενος θηρευτής που εξελίχθηκε μετά την εξαφάνιση άλλων μεγάλων σαρκοφάγων δεινοσαύρων.
Μια ματιά στην εξέλιξη του τυραννόσαυρου
Σύμφωνα με τον Voris, « Αυτό το νέο είδος μας παρέχει το παράθυρο στο στάδιο ανόδου της εξέλιξης των Τυραννόσαυρων, ακριβώς τη στιγμή που μεταβαίνουν από μικρά αρπακτικά στην κορυφαία μορφή αρπακτικού τους». Ο Khankhuuluu θεωρείται ο πλησιέστερος γνωστός πρόγονος των κολοσσιαίων Τυραννόσαυρων, οι οποίοι έγιναν δημοφιλείς από ταινίες όπως το Jurassic Park .
Το όνομα Khankhuuluu προέρχεται από τα μογγολικά και μεταφράζεται ως «πρίγκιπας των δράκων» ή «ο πρίγκιπας του δράκου». Το όνομα αντικατοπτρίζει τη θέση του στο γενεαλογικό δέντρο των Τυραννόσαυρων- στέκεται ως ο «πρίγκιπας» πριν από τον «βασιλιά», τον Τυραννόσαυρο Ρεξ . Με βάρος περίπου 750 κιλά (περίπου στο μέγεθος ενός αλόγου), ήταν δύο έως τρεις φορές μικρότερος από τους τεράστιους απογόνους του, αλλά μοιράζονταν πολλά από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά τους.
Φυσικά Χαρακτηριστικά και Στυλ Κυνήγι
Ο Khankhuuluu εμφάνιζε μικρές δομές που έμοιαζαν με κέρατα στο κεφάλι του, χαρακτηριστικά που αργότερα έγιναν πιο έντονα σε μεταγενέστερα είδη Τυραννόσαυρου όπως ο Αλμπερτόσαυρος και ο Γοργόσαυρος , που πιθανότατα χρησιμοποιούνταν για επιδείξεις ζευγαρώματος ή εκφοβισμό. Το μακρύ, ρηχό κρανίο του υποδηλώνει ότι δεν είχε τη δύναμη δαγκώματος που συνθλίβει τα οστά του Τυραννόσαυρου Ρεξ . Αντ' αυτού, οι επιστήμονες περιγράφουν τον Khankhuuluu παρόμοιο με τα σύγχρονα κογιότ, που βασίζεται στην ταχύτητα και την ευκινησία για να κυνηγήσει.
Απολιθώματα από τη Μογγολία αφηγούνται μια νέα ιστορία
Τα απολιθώματα ανακαλύφθηκαν από τον Σχηματισμό Bayanshiree στη νοτιοανατολική Μογγολία και μελετήθηκαν για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1970 από τον παλαιοντολόγο Altangerel Perle, ο οποίος αρχικά τα συνέκρινε με ένα παρόμοιο είδος γνωστό ως Alectrosaurus από την Κίνα. Όταν ο Voris εξέτασε τα απολιθώματα το 2023 στο Ινστιτούτο Παλαιοντολογίας στη Μογγολία, παρατήρησε ανεπαίσθητες αλλά βασικές διαφορές που τα διέκριναν από τον Alectrosaurus .
Το Ταξίδι των Τυραννόσαυρων Μεταξύ Ηπείρων
Η Δρ. Ζελενίτσκι εξηγεί ότι ο Khankhuuluu ή ένα στενά συγγενικό είδος πιθανότατα μετανάστευσε από την Ασία στη Βόρεια Αμερική πριν από περίπου 85 εκατομμύρια χρόνια. «Η μελέτη μας παρέχει αδιάσειστα στοιχεία ότι οι μεγάλοι Τυραννόσαυροι εξελίχθηκαν για πρώτη φορά στη Βόρεια Αμερική ως αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος μετανάστευσης», λέει.
Η έρευνα υποδηλώνει ότι αυτές οι μεταναστεύσεις μεταξύ Ασίας και Βόρειας Αμερικής ήταν σπανιότερες και πιο περιορισμένες από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Ο Khankhuuluu φαίνεται να είναι ο τελευταίος γνωστός ασιατικός πρόγονος των Τυραννόσαυρων πριν από τη διαφοροποίησή τους στη Βόρεια Αμερική.
Από τον «Πρίγκιπα Δράκο» στον Βασιλιά Τύραννο
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο Khankhuuluu , ή ένας από τους συγγενείς του, διέσχισε μια χερσαία γέφυρα στη Βόρεια Αμερική, όπου εξελίχθηκε στον τρομερό κορυφαίο αρπακτικό Τυραννόσαυρο. Απολιθωμένα στοιχεία δείχνουν ότι οι Τυραννόσαυροι άκμασαν στη Βόρεια Αμερική για αρκετά εκατομμύρια χρόνια πριν επιστρέψουν στην Ασία, όπου η γενεαλογία τους χωρίστηκε σε δύο κλάδους: ο ένας εξελίχθηκε σε τεράστιους θηρευτές όπως ο T. rex , ενώ ο άλλος παρήγαγε πιο λεπτούς, μακρύμυχους τύπους με το παρατσούκλι «Πινόκιο Ρεξ».
Τι ακολουθεί στην έρευνα
Κοιτάζοντας μπροστά, η ομάδα σχεδιάζει να μελετήσει παλαιότερους και λιγότερο κατανοητούς προγόνους αυτών των κορυφαίων θηρευτών για να συμπληρώσει τα εναπομείναντα κενά στην εξελικτική ιστορία του Τυραννόσαυρου.
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα sciencedaily
περισσότερα,
Jared T. Voris, Darla K. Zelenitsky, Yoshitsugu Kobayashi, Sean P. Modesto, François Therrien, Hiroki Tsutsumi, Tsogtbaatar Chinzorig, Khishigjav Tsogtbaatar. A new Mongolian tyrannosauroid and the evolution of Eutyrannosauria. Nature, 2025; 642 (8069): 973 DOI: 10.1038/s41586-025-08964-6
Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι
https://www.sciencedaily.com/releases/2025/10/251024041828.htm
