Καταστροφή και Μεταμόρφωση...
Καταστροφή και Μεταμόρφωση: Διδάγματα από τον σεισμό του 2015 Gorkha, Νεπάλ.
Το απόγευμα του Σαββάτου, 25 Απριλίου 2015, το κεντρικό Νεπάλ ταρακουνήθηκε από ένα τεράστιο σεισμό που ξεκίνησε κοντά στην περιοχή Gorkha δυτικά της κοιλάδας του Κατμαντού. Ονομάστηκε ο σεισμός Gorkha, το όνομα αποτίει φόρο τιμής τόσο στην περιοχή όσο και στους πολεμιστές Gorkha (ή Gurkha), γνωστούς για την ατρόμητη στρατιωτική ανδρεία (Gregory Groth, Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, προφορική επικοινωνία, 2015).
Ο σεισμός του 2015 ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός που έπληξε το Νεπάλ εδώ και περισσότερα από 80 χρόνια (Adhikari et al., 2015), με μέγεθος στιγμής που εκτιμάται μεταξύ 7,8 και 7,9 (USGS, 2017; ISC, 2015). Το ρήγμα που βυθίζεται στο βορρά έσπασε προς τα ανατολικά, δημιουργώντας μια κορδέλα ισχυρής δόνησης και ζημιάς στην επιφάνεια.
Ισχυρή δόνηση έπληξε την πυκνοκατοικημένη κοιλάδα του Κατμαντού, η οποία βρίσκεται κοντά στο νότιο, ρηχό άκρο της ρήξης σε βάθος. Τα σεισμικά κύματα παγιδεύτηκαν και ενισχύθηκαν από παλαιά ιζήματα από τον πυθμένα της λίμνης που βρίσκονται κάτω από την κοιλάδα (Dixit et al., 2015). Αυτά τα σχετικά μακροχρόνια κύματα επέφεραν ιδιαίτερα βαρύ τίμημα στα ψηλότερα κτίρια και στις ευάλωτες παλιές κατασκευές.
Εικόνα 1. Ζημιές σε κτίρια μέσα στο συγκρότημα του ναού Swayambhu, γνωστό στην καθομιλουμένη ως ο ναός των πιθήκων. Η ζημιά στην τοποθεσία μπορεί να έχει επιδεινωθεί από την ενίσχυση των σεισμικών κυμάτων (τοπογραφική ενίσχυση) που σχετίζεται με τον μικρό λόφο στον οποίο χτίστηκε το συγκρότημα (Sánchez-Sesma, 1993). Η κορυφή του λόφου βρίσκεται περίπου 75 μέτρα πάνω από την παρακείμενη κοιλάδα. Πίστωση: Susan Hough, US Geological Survey
Καθώς οι κάτοικοι και η κυβέρνηση του Νεπάλ προσπαθούσαν να αξιολογήσουν την κατάσταση και να διεξαγάγουν επιχειρήσεις διάσωσης, οι σεισμολόγοι στην άλλη πλευρά του πλανήτη ξύπνησαν με ένα νέο σεισμό που πλησιάζει το μέγεθος των 8 Ρίχτερ. Διεθνείς επαγγελματίες της γήινης επιστήμης είχαν αναγνωρίσει το Νεπάλ — και ειδικότερα την κοιλάδα του Κατμαντού - ως μεταξύ των περιοχών που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σεισμού λόγω πυκνού πληθυσμού και ευάλωτες κατασκευές (Dixit et al., 2013, βλέπε επίσης Chaulagain et al, 2016).
Εικόνες που φιλτράρονταν από το Νεπάλ αποκάλυψαν έντονες σκηνές, συμπεριλαμβανομένης καταστροφικής ζημιάς σε μερικά από τα πιο ιστορικά μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς του Κατμαντού (για παράδειγμα, Εικόνα 1). Ο σεισμός καταγράφηκε στην πράξη όχι μόνο από σύγχρονα σεισμικά όργανα - όπως σεισμόμετρα, επιταχυνσιόμετρα και σταθμούς GPS - αλλά και από κάμερες CCTV που έδειχναν το Κατμαντού να χτυπιέται πέρα δώθε σαν η κοιλάδα να ήταν στο χέρι ενός κακόβουλου γίγαντα. Οι πληροφορίες και οι φωτογραφίες έφθαναν από πιο απομακρυσμένα χωριά όπου ο σεισμός είχε τραγικό αντίκτυπο σε ευάλωτα κτίρια από τοιχοποιία.
Δέκα χρόνια μετά από εκείνη τη μοιραία μέρα, για να συζητήσουμε τις επιπτώσεις αυτού του σεισμού και το τι μπορεί να φέρει το μέλλον, εξετάζουμε αρχικά εν συντομία τα χαρακτηριστικά της ίδιας της χώρας. Αυτό περιλαμβάνει πού και πώς ζουν οι άνθρωποι, παλαιότερα σεισμικά γεγονότα και κοινωνικές αναμνήσεις από αυτούς τους σεισμούς και πώς έχει εξελιχθεί η προσέγγιση του Νεπάλ για τον μετριασμό του σεισμικού κινδύνου. Μόνο τότε μπορούμε να εξετάσουμε ένα ζωτικής σημασίας ερώτημα: πώς μπορεί το Νεπάλ να χαράξει μια πορεία προς ένα ασφαλέστερο μέλλον;
Μια χώρα σύγκρουσης
Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται το Νεπάλ, σκέφτονται κυρίως τα βουνά, δηλαδή τις χιονισμένες κορυφές της οροσειράς των Ιμαλαΐων, όπου υπάρχουν μονοπάτια πεζοπορίας και χωριά διάσπαρτα στις βουνοπλαγιές. Η κοιλάδα του Κατμαντού, μια πρώην ζώνη με λίμνες, είναι φωλιασμένη στους πρόποδες των Ιμαλαΐων, αρκετά κοντά στα Υψηλά Ιμαλάια για να μπορεί κανείς να δει ψηλές κορυφές τις καθαρές μέρες.
Η πλειοψηφία των πιο πυκνοκατοικημένων περιοχών στο Νεπάλ είναι στην πραγματικότητα συστάδες στο λιγότερο γνωστό Terai, με τις εύφορες πεδιάδες κάτω από τις οροσειρές στο νότιο τμήμα της χώρας. Στα Υψηλά Ιμαλάια και στους παρακείμενους πρόποδες, οι άνθρωποι τείνουν να συγκεντρώνονται σε κοιλάδες. Στο ορεινό τμήμα της χώρας, ωστόσο, η κοιλάδα του Κατμαντού είναι μακράν το μεγαλύτερο πληθυσμιακό κέντρο, με εκτιμώμενο πληθυσμό πάνω από 3 εκατομμύρια (Chaulagain et al., 2016).
Το Κατμαντού καλεί εδώ και καιρό τους περιπετειώδεις τουρίστες που ελκύονται από μια πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και την πύλη για ευκαιρίες πεζοπορίας. Στο μυαλό πολλών δυτικών, το όνομα Κατμαντού κατατάσσεται παράλληλα με το Shangri La και το Xanadu - μυστικιστικά μακρινά μέρη. Αλλά το Κατμαντού είναι αληθινό. Το εκατομμύριο περίπου επισκέπτες που επισκέπτονται το Κατμαντού κάθε χρόνο βρίσκουν κάτι λιγότερο από το Shangri La, με ναούς και άλλους χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς που περιβάλλονται από ένα ασφυκτικό τοπίο αστικής εξάπλωσης. Σχετικά σύγχρονες κατασκευές, κυρίως από έναν έως πέντε ορόφους, καλύπτουν την κοιλάδα. Τα τελευταία χρόνια, μερικά πολυώροφα κτίρια, ψηλότερα από πέντε ορόφους, ξεπήδησαν επίσης.
Η κοιλάδα του Κατμαντού, μαζί με το υπόλοιπο Νεπάλ, έχει ενηλικιωθεί με επίγνωση του κινδύνου σεισμού. Η τοπική παράδοση υποστηρίζει ότι ο βασιλιάς του Νεπάλ πέθανε σε μεγάλο σεισμό το 1255 (Sapkota et al., 2012). Πιο πρόσφατα το Νεπάλ ταρακούνησε ένας σεισμός το 1934 που στοίχισε πάνω από 15.000 ζωές και προκάλεσε μεγάλες ζημιές τόσο στην Ινδία όσο και στο Νεπάλ (Sapkota et al., 2012). Αυτός ο σεισμός προκάλεσε αλλαγές, μετά από σύσταση από το Γεωλογικό Ινστιτούτο της Ινδίας οι άνθρωποι στο Νεπάλ κατασκευάζουν μικρές, απλές κατασκευές αποφεύγοντας ιδιαίτερα ευάλωτες κατασκευές από τούβλα, λάσπη ή πέτρες . Για ένα διάστημα, οι νέες κατασκευές τήρησαν τα συνιστώμενα όρια ύψους, σπάνια ξεπερνώντας τους δύο ή τρεις ορόφους.
Με την πάροδο του χρόνου, οι μνήμες της καταστροφής του 1934 έσβησαν στον πληθυσμό, ακόμη και όταν η συνειδητοποίηση των κινδύνων σεισμών αυξήθηκε μεταξύ των επαγγελματιών του σεισμού εντός και εκτός του Νεπάλ. Η επανάσταση της τεκτονικής πλακών στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 παρέχει ένα επιστημονικό πλαίσιο για την κατανόηση της επισφαλούς κατάστασης του Νεπάλ (π.χ. Ni and Barazangi, 1984· Bilham, 2019): Η ινδική υποήπειρος ωθείται κάτω από την Ευρασία με ρυθμό περίπου 5 εκατοστά (2 ίντσες) ετησίως. Το Νεπάλ είναι μια μικρή χώρα, σκαρφαλωμένη σε μια σέλα που οδηγεί στην κορυφή ενός από τα πιο επικίνδυνα όρια πλακών στον κόσμο - την εξαιρετικά ενεργή ζώνη σύγκρουσης μεταξύ των τεράστιων ινδικών και ευρασιατικών πλακών (Εικόνα 2).
Εικόνα 2. Διατομή που δείχνει τη σύγκρουση τεκτονικών πλακών, συμπεριλαμβανομένου του πρωτογενούς οριακού ρήγματος της πλάκας στο οποίο συνέβη ο σεισμός Gorkha του 2015 (με την ένδειξη μεγέθους 7,8 βαθμών). Η πράσινη διακεκομμένη γραμμή υποδηλώνει την ασυνέχεια Moho, το όριο μεταξύ των πετρωμάτων του φλοιού και του μανδύα. Κάτω από το κύριο ρήγμα ορίου πλάκας, η ινδική πλάκα υποχωρεί κάτω από την ευρασιατική πλάκα με ένα μείγμα σεισμικής παραμόρφωσης. Οι μετασεισμοί (μέγεθος μεγαλύτερο από 4) που σημειώθηκαν μεταξύ 25 Απριλίου και 30 Οκτωβρίου 2015 υποδηλώνονται με κύκλους που κλιμακώνονται ανάλογα με το μέγεθος (McNamara et al., 2017). Ο κύριος σεισμός Gorkha μαζί με δύο μετρίου μεγέθους μετασεισμούς χαρακτηρίζονται από το μέγεθος και τους εστιακούς μηχανισμούς τους («μπαλάκια παραλίας»). Το KV υποδεικνύει την τοποθεσία της κοιλάδας του Κατμαντού. Τροποποιήθηκε από McNamara et al. (2017).
Οι επαγγελματίες των σεισμών του Νεπάλ
Η κοινότητα των επαγγελματιών του σεισμού του Νεπάλ συνέχισε να εργάζεται για τη μείωση του κινδύνου, ακόμη και όταν οι μνήμες της καταστροφής του 1934 ξεθώριασαν. Ένας μέτριας καταστροφής σεισμός στο νοτιοανατολικό Νεπάλ το 1988 ήταν ένα σημείο καμπής για τη μείωση του κινδύνου σεισμών και τις δραστηριότητες ετοιμότητας στη χώρα (Yadav et al., 1994).
Ο Εθνικός Οικοδομικός Κώδικας του Νεπάλ αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, βασισμένος σε μεγάλο βαθμό από τα μαθήματα από τον σεισμό του 1988 (Yadav et al., 1994). Για πρώτη φορά, πραγματοποιήθηκε επίσημη εκτίμηση σεισμικής επικινδυνότητας ως μέρος της ανάπτυξης του οικοδομικού κώδικα. Έκτοτε, οι επιστημονικές και επαγγελματικές κοινότητες του Νεπάλ έχουν αναλάβει πολλά έργα για την καλύτερη κατανόηση του σεισμικού κινδύνου και τον μετριασμό των κινδύνων. Αλλά αυτή η κοινότητα έχει δυσκολευτεί με περιορισμένους πόρους για να παρακολουθεί τους σεισμούς, να αξιολογεί τους κινδύνους σεισμών και, κριτικά, να λειτουργεί ως υποστηρικτές με τοπικούς αξιωματούχους, ενδιαφερόμενους φορείς και το κοινό.
Το 1993, η νεπαλέζικη μη κυβερνητική οργάνωση NSET, η Εθνική Εταιρεία Τεχνολογίας Σεισμών, ιδρύθηκε για να προωθήσει την ασφάλεια από τους σεισμούς. Αντλώντας υποστήριξη από τη διεθνή κοινότητα, η NSET επικεντρώθηκε σε κατάλληλες και πρακτικές λύσεις, όπως η ενίσχυση ορισμένων σχολικών κτιρίων και η εκπαίδευση τοπικών κατασκευαστών σε κατασκευαστικές τεχνικές που βελτιώνουν την ανθεκτικότητα. Άλλες σημαντικές προσπάθειες περιλαμβάνουν την έναρξη εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με την ασφάλεια από τους σεισμούς. ευαισθητοποίηση των πολιτικών και των υπευθύνων λήψης αποφάσεων σχετικά με τρόπους προώθησης των κατασκευών που είναι ασφαλείς από τους σεισμούς· προγράμματα ενίσχυσης της ικανότητας αντίδρασης έκτακτης ανάγκης· και προώθηση της ετοιμότητας σε επίπεδο κοινότητας για τους σεισμούς.
Το 1999, με τη συμμετοχή τοπικών επαγγελματιών σεισμών, συμπεριλαμβανομένου του NSET, το Νεπάλ εγκαινίασε την Ετήσια Ημέρα Ασφάλειας από τους Σεισμούς σε ανάμνηση του σεισμού του 1934. Κάθε χρόνο, η ημερομηνία επετείου παρέχει μια ευκαιρία για προβολή και εκπαίδευση με αξιοσημείωτη συμμετοχή των κοινοτήτων, των επαγγελματιών του σεισμού και των υπευθύνων χάραξης πολιτικής.
Ο σεισμός της Γκόρκα του 2015 είχε τραγικό απολογισμό στο Νεπάλ, σκοτώνοντας σχεδόν 9.000 ανθρώπους και αφήνοντας πολλούς άλλους άστεγους. Σε κάποιο βαθμό, η ζημιά στην κοιλάδα του Κατμαντού περιορίστηκε από τα ιζήματα της κοίτης της λίμνης που ενίσχυσαν την δόνηση σε ορισμένες συχνότητες, αλλά απορρόφησαν ενέργεια που θα ήταν επιζήμια για μικρά συνηθισμένα κτίρια - αυτά που κατασκευάστηκαν σύμφωνα με τις τοπικές πρακτικές (Dixit et al., 2015). Αλλά χωρίς τις προηγούμενες δεκαετίες εργασία για τη μείωση του κινδύνου σεισμού, ο απολογισμός θα μπορούσε να ήταν πολύ χειρότερος. Οι χώρες σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να μαθαίνουν από τα παθήματα: οι επενδύσεις για τον μετριασμό του κινδύνου αποδίδουν μερίσματα, μειώνοντας τόσο τις απώλειες ζωών όσο και τις οικονομικές ζημιές όταν αναπόφευκτα χτυπούν μεγάλοι σεισμοί.
Μεγάλο μέρος του πληθυσμού του Νεπάλ ασκεί τον Ινδουισμό ή τον Βουδισμό. Οι παραδοσιακές πεποιθήσεις και των δύο θρησκειών υποστηρίζουν ότι η καταστροφή είναι αναπόσπαστο μέρος της δημιουργίας, η οποία συνδέεται με την εμπειρία του σεισμού (Subedi and Hetényi, 2021). Πράγματι, καθ' όλη τη διάρκεια της πρόσφατης ιστορίας, οι καταστροφικοί σεισμοί έχουν ωθήσει τις προσπάθειες μείωσης του κινδύνου σε πολλές χώρες και ο σεισμός Gorkha δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων ατόμων και φορέων που είχαν μακροχρόνιες σχέσεις με επαγγελματίες του σεισμού από το Νεπάλ, έσπευσαν να βοηθήσουν στη συλλογή δεδομένων και να παράσχουν υποστήριξη σε τοπικούς επαγγελματίες.
Οι έρευνες μεγάλων σεισμών στο Νεπάλ έχουν σημαντικά διδάγματα για την παγκόσμια επιστήμη των σεισμών και τη μείωση του κινδύνου. στο Νεπάλ, ο σεισμός Γκόρκα ήταν ένας άμεσος καταλύτης για την αλλαγή. Η κυβέρνηση του Νεπάλ έλαβε καίρια βήματα για να προωθήσει τις οργανωμένες προσπάθειες ανασυγκρότησης και ανάκαμψης με τη δημιουργία της Εθνικής Αρχής Ανασυγκρότησης. Το 2019, ιδρύθηκε η Εθνική Αρχή Μείωσης και Διαχείρισης Κινδύνων Καταστροφών για να ηγηθεί των προσπαθειών διαχείρισης κινδύνου καταστροφών (Kanal, 2020).
Εκτίμηση του σεισμικού κινδύνου του Νεπάλ
Σε κάθε χώρα, η μείωση του κινδύνου είναι μια διαδικασία που οδηγεί σε βελτιωμένη κατασκευή νέων κτιρίων και σε γενικές γραμμές βελτιωμένη ανθεκτικότητα των υφιστάμενων δομών και υποδομών. Αλλά η διαδικασία ξεκινά με την επιστήμη. Σε ποιον πιθανό σεισμό δονείται ένα μέρος; Από τη δεκαετία του 1960, η επιστημονική κοινότητα έχει δώσει χάρτες κινδύνου που έχουν δημιουργηθεί από την άποψη των πιθανοτήτων σεισμού, χαρτογραφώντας το επίπεδο δονήσεων που αναμένεται σε διαφορετικές περιοχές (Cornell, 1968).
Κατά τη διαδικασία ανάπτυξης του οικοδομικού κώδικ, τα έτη πριν και μετά τον σεισμό Gorkha, οι επαγγελματίες του σεισμού στο Νεπάλ ξεκίνησαν πιο οργανωμένες και ολοκληρωμένες εργασίες αξιολόγησης σεισμικών κινδύνων, με επικεφαλής επαγγελματίες του Νεπάλ που συνεργάζονται με διεθνείς εταίρους (π.χ. Stevens et al., 2018). Με την πάροδο του χρόνου, και με ώθηση από τον σεισμό του Gorkha, η αξιολόγηση κινδύνου αναλαμβάνονταν όλο και περισσότερο από επαγγελματίες του Νεπάλ από έναν αριθμό τοπικών οργανισμών: το Τμήμα Ορυχείων και Γεωλογίας, το NSET και τα πανεπιστήμια (π.χ. Rajaure, 2019). Δημιουργήθηκαν πολυάριθμοι χάρτες (βλ. Rajaure et al., 2019), όλοι με παρόμοιο τρόπο σχεδιάζοντας μια περιοχή υψηλού κινδύνου σε όλο το Νεπάλ, αλλά με διαφορές που είχαν σημασία για τα πρότυπα κατασκευής.
Η αξιολόγηση του αναμενόμενου επιπέδου δονήσεων σε όλο το Νεπάλ δεν είναι εύκολο να το αντιμετωπίσει κανείς. Αλλά ακόμη πιο δύσκολο είναι το πρόβλημα της μεταφοράς των χαρτών κινδύνου σε ενέργειες που μειώνουν τον κίνδυνο. Τέτοιες ενέργειες περιλαμβάνουν τη θέσπιση οικοδομικών κωδίκων και προτύπων και τη δημιουργία μηχανισμών για την επιβολή τους. Για να λειτουργήσει αυτό το μέρος της διαδικασίας, οι τοπικοί επαγγελματίες του σεισμού παίζουν κρίσιμο ρόλο ως συνήγοροι, συνεργαζόμενοι με τοπικούς αξιωματούχους και ενδιαφερόμενους φορείς. Με τους επαγγελματίες του σεισμού σε πολλές χώρες -συμπεριλαμβανομένου του Νεπάλ- να είναι διάσπαρτοι σε διαφορετικούς οργανισμούς, η αποτελεσματική μείωση του κινδύνου απαιτεί την ανάπτυξη χαρτών επικινδυνότητας ως συναινετικό προϊόν που περιλαμβάνει στενή συνεργασία με ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα. Αυτοί οι χάρτες πρέπει να αντικατοπτρίζουν την τρέχουσα κατάσταση γνώσης.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που ακολούθησε τον σεισμό της Gorkha, επαγγελματίες από οργανισμούς και ιδρύματα του Νεπάλ εργάστηκαν για να βελτιώσουν τους χάρτες κινδύνου και να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο για την ανάπτυξη ενός εθνικού χάρτη επικινδυνότητας, με επικεφαλής το Τμήμα Μεταλλείων και Γεωλογίας, μέσω μιας διαδικασίας συνεργασίας. Αυτή η προσπάθεια είναι συνεχής, περιλαμβάνοντας τακτική δέσμευση και διάλογο μεταξύ της επαγγελματικής κοινότητας μέσω ετήσιων συναντήσεων, συνεδρίων, συμποσίων και εκπαιδεύσεων που καλλιεργούν μια κουλτούρα συναίνεσης. Τέτοιοι διάλογοι έχουν διευκολυνθεί τακτικά από φορείς όπως το Τμήμα Μεταλλείων και Γεωλογίας, η Γεωλογική Εταιρεία του Νεπάλ, το Khwopa Engineering College, το πρόγραμμα Seismology at School και το NSET.
Οι συνεισφορές από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, συμπεριλαμβανομένου του Γεωλογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ (USGS), του Παγκόσμιου Ιδρύματος Μοντέλων Σεισμών και πολλών πανεπιστημίων και ερευνητικών οργανισμών, συνέβαλαν στη δημιουργία ενός ισχυρότερου περιβάλλοντος για συνεργασία, από κοινού μάθηση και ανάπτυξη της κατανόησης των κινδύνων και των προϊόντων. Η διεθνής κοινότητα έχει παράσχει καθοδήγηση στην πορεία. Για παράδειγμα, το σεισμικό δίκτυο (Adhikari et al., 2015) υποστηρίζεται από καιρό από τη γαλλική κυβέρνηση και το USGS έχει παράσχει τεχνική εκπαίδευση, βοήθεια με την παρακολούθηση των σεισμών και στρατηγικό σχεδιασμό από διδάγματα που αντλήθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το μέλλον της επιστήμης των σεισμών και της μείωσης του κινδύνου στο Νεπάλ
Οι μνήμες από τους σεισμούς πάντα σβήνουν. Στη νότια Καλιφόρνια, σχεδόν ο μισός πληθυσμός είτε δεν γεννήθηκε είτε ήταν πολύ νέος όταν ο τελευταίος μεγάλος σεισμός ( Northridge ) έπληξε αυτήν την περιοχή το 1994. Σε άλλα 20 χρόνια, οι αναμνήσεις του σεισμού Gorkha θα εξασθενήσουν με τον ίδιο τρόπο στον τοπικό πληθυσμό. Εναπόκειται στην κοινότητα των τοπικών επαγγελματιών του σεισμού να συνεχίσουν τη δουλειά τους στα παρασκήνια, μια διαδικασία που θα κρατήσει τον πληθυσμό ασφαλή όταν χτυπήσει ο επόμενος μεγάλος σεισμός.
Ο σεισμός της Gorkha του 2015 ώθησε αυτές τις προσπάθειες όχι μόνο με την τραγική επίδειξη της δύναμης των σεισμών, αλλά και με μια ξεκάθαρη συνειδητοποίηση: όσο ογκώδης ήταν ο Gorkha, μόνο μια λεπτή λωρίδα του ορίου της πλάκας στο βάθος κάτω από την οροσειρά των Ιμαλαΐων είχε σπάσει (π.χ. McNamara et al., 2017).
Για το Νεπάλ, ένας σεισμός 8 Ρίχτερ δεν είναι ο μεγάλος. Πολύ μεγαλύτεροι σεισμοί, σπάζουν τα όρια της πλάκας μέχρι την επιφάνεια και έχουν συμβεί στο παρελθόν (Sapkota et al., 2012). Η εκτίμηση του μεγέθους αυτών των γεγονότων του παρελθόντος είναι δύσκολη, αλλά οι επιστήμονες φοβούνται ότι οι μεγάλοι σεισμοί στα Ιμαλάια θα μπορούσαν να φτάσουν το μέγεθος των 8,5 βαθμών, αν όχι υψηλότερο (π.χ. Sapkota et al., 2012; Bilham, 2019).
Η κοινότητα των επαγγελματιών σεισμών στο Νεπάλ παραμένει αφοσιωμένη στην προώθηση της μείωσης των κινδύνων, κατανοώντας ότι οι σεισμοί πολύ χειρότεροι από τον Gorkha δεν είναι απλώς δυνατοί - είναι αναπόφευκτοι.
Από την εμπειρία χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία, η Νέα Ζηλανδία και αρκετές σεισμογενείς χώρες στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, είναι πολύ σαφές ότι η ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και της γνώσης των σεισμών φαινομένων και η προώθηση της μείωσης του κινδύνου απαιτεί επιμονή και αφοσίωση. Αυτή είναι μια μακροχρόνια διαδικασία. Στο Νεπάλ, ο σεισμός της Γκόρκα αναζωογόνησε αυτή τη διαδικασία, αλλά απομένει πολλή δουλειά.
Τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τη διεθνή κοινότητα μπορούν να καθοδηγήσουν τη διαδικασία μείωσης του κινδύνου στο Νεπάλ. Και τα διδάγματα που αντλήθηκαν από έναν μεγάλο σεισμό οπουδήποτε στον κόσμο συνεχίζουν να καθοδηγούν τη μείωση του κινδύνου και την επιστήμη των σεισμών παντού.
Η 25η Απριλίου 2015 ήταν μια μαύρη μέρα για το Νεπάλ. Με τον συνδυασμό υψηλής επικινδυνότητας και ευάλωτης κατασκευής, το Νεπάλ συνεχίζει να αντιμετωπίζει υψηλό σεισμικό κίνδυνο, με τρομακτική προοπτική για μελλοντικές απώλειες ζωών και κατασκευών.
Σε κάθε χώρα, η μείωση του κινδύνου είναι μια μακροπρόθεσμη διαδικασία. Η πρόοδος μπορεί να φαίνεται οδυνηρά αργή για τους επαγγελματίες που αφιερώνουν τη ζωή τους στη βελτίωση της κοινωνικής ανθεκτικότητας. Ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη προσπαθειών αξιολόγησης και μείωσης των κινδύνων και την ανάπτυξη τοπικών ικανοτήτων, τα διδάγματα που αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας μετά τον σεισμό του Gorkha ώθησαν αυτή τη διαδικασία προς τα εμπρός.
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη Surya Narayan Shrestha (Εθνική Εταιρεία για την Τεχνολογία Σεισμών, Κατμαντού, Νεπάλ) και τη Susan E. Hough (Γεωλογικό Ινστιτούτο ΗΠΑ, Πασαντένα, Καλιφόρνια, ΗΠΑ).
περισσότερα,
Narayan Shrestha, S. and Hough, SE, 2025, Destruction and Transformation: Lessons που αντλήθηκαν από το 2015 Gorkha, Νεπάλ, σεισμός, Temblor, http://doi.org/10.32858/temblor.363
https://temblor.net/earthquake-insights/destruction-and-transformation-lessons-learned-from-the-2015-gorkha-nepal-earthquake-16797/