Σαν σήμερα τα εγκαίνια του μητροπολιτικού ναού του Αγ.Νικολάου
Στις 24 Μαρτίου 1939 τα εγκαίνια του ναού του πολιούχου της πόλης Κω, Αγίου Νικολάου.
Στα εγκαίνια παραβρέθηκε ο Μητροπολίτης Λέρου-Καλύμνου-Αστυπαλαίας Αποστόλου.Οι Κώοι και οι ενορίτες του Αγίου Νικολάου, για 6 χρόνια μετά τον σεισμό του 1933 εκκλησιάζονταν στο ναύδριο του Σταυρού.
Από τις 2 Μαΐου του 1934 είχε αρχίσει η κατεδάφιση του παλαιού Ναού του Αγίου Νικολάου, ο οποίος είχε κτιστεί το 1860 και είχε υποστεί ανεπανόρθωτες βλάβες από τον σεισμό. Η ιταλική εταιρεία Sardelli με πολλή φροντίδα διέσωσε το μαρμάρινο τέμπλο, τις 8 μαρμαροκολόνες, το μαρμάρινο δεσποτικό θρόνο και τις τετράγωνες μαρμάρινες πλάκες του δαπέδου, με σκοπό να τοποθετηθούν σε νέο υπό ανέγερση ναό.
Με την αναζήτηση κατάλληλου οικοπέδου σε κεντρικό σημείο της υπό ανοικοδόμηση πόλης, άρχισε και ο μαραθώνιος δρόμος της ανεύρεσης χρημάτων για την ανέγερση του ναού. Οι πρώτες εκκλήσεις ξεκίνησαν από τον Αρχιμανδρίτη Φιλήμονα Φωτόπουλο. Εκδόθηκαν λαχνοί, διεξήχθησαν έρανοι και βγήκαν δίσκοι στις εκκλησίες του νησιού. Επίσης κινητοποιήθηκαν τα κωακά σωματεία της Αμερικής.
Ο μεγάλος πατριώτης Νίκος Μανούσης θα εκδώσει στη Νέα Υόρκη το 1934 το «Κωακόν Λεύκωμα», οι εισπράξεις από την πώληση του οποίου διατέθηκαν για την ανέγερση του ναού. Ο ναός σχεδιάστηκε από τον Ιταλό Αρχιτέκτονα R. Petracco και η εκπόνηση του παραπέμπει σε βυζαντινό τύπο όπως του είχε ζητηθεί...
Στα τέλη του 1935 οι Ιταλοί θα ανακηρύξουν επίσημα προστάτη και πολιούχο της Κω τον Άγιο Νικόλαο και θα στήσουν, μάλιστα, και το άγαλμά του κόγχη στην ομώνυμη πύλη, πάνω από τις δύο καμάρες που έχτισαν στη σημερινή Ακτή Μιαούλη (απέναντι από το σημερινό μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη). Οι προσπάθειες εξεύρεσης του οικοπέδου για την οικοδόμηση του ναού τελικά καταλήγουν στο περιβόλι του Παύλου Γεωργιάδη, το οποίο χαρακτηρίστηκε κατάλληλο για το σκοπό αυτό. Έτσι, αγοράστηκε από την Ιταλική Κυβέρνηση αντί 24.000 ιταλικών φράγκων και ανατέθηκε με μειοδοτικό πλειστηριασμό η ανέγερση της οικοδομής στον σπουδαίο εργολάβο Αγγελή Γεωργαλλή.
Στη θεμελίωση του ναού το 1937 παραβρέθηκε ο Ιταλός διοικητής των ιταλοκρατούμενων Δωδεκανήσων De Vecchi, χρησιμοποιώντας ασημένιο μυστρί έθεσε το θεμέλιο λίθο.
Ο ναός αποπερατώθηκε στις αρχές του 1939, το κόστος τελικά έφθασε τις 350.000 λιρέτες, που διατέθηκαν από την Ιταλική Κυβέρνηση, εκτός του περιτοιχίσματος της αυλής που έγινε το 1945 με έξοδα της εκκλησίας.
Για την κατασκευή του ναού χρησιμοποιήθηκε ηφαιστειακή πέτρα, προερχόμενη από την περιοχή Γροίκου της Πάτμου. Αυτή ήταν επιθυμία του De Vecchi. Στο ναό μεταφέρθηκαν και τοποθετήθηκαν οι 8 μαρμαροκολόνες, το τέμπλο, ο δεσποτικός θρόνος και όλες οι τετράγωνες πλάκες του δαπέδου του κατεδαφισθέντα παλαιού ναού του Αγίου Νικολάου.
Γεωδίφης
Πηγές:
1. Κωακό Λεύκωμα- Ν.Μανούση, 1934
2. Ιστορία της Νήσου Κω- Β.Χατζηβασιλείου, 1990
3.Άϊ μου Γιώργη βούθα μου[e-book,2022]
https://geogeodifhs.blogspot.com/2022/06/e-book.html
4.Πού ακριβώς ήταν ο Άγιος Νικόλαος της Χώρας;
https://geogeodifhs.blogspot.com/2023/11/blog-post_97.html
5.Ο θρησκομανής De Vecchi και η ηφαιστειογενής πέτρα του ναού Αγίου Νικολάου Κω
