Οι εκρήξεις Νισύρου και Σαντορίνης στο πρώτο βιβλίο γεωλογίας της οθωμανικής αυτοκρατορίας

Σκίτσο από την υδροθερμική και όχι την ηφαιστειακή έκρηξη του 19ου αιώνα στην καλδέρα της Νισύρου από το βιβλίο  Ilm-i Tabakatu'l Arz.

Η σελίδα από το «Ilm-i Tabakatu'l Arz», γνωστό ως το πρώτο βιβλίο γεωλογίας της οθωμανικής εποχής, που απεικονίζει την έκρηξη στο νησί κοντά στη Ρόδο, που τώρα ονομάζεται «Nisiros», και τα οθωμανικά χρόνια ήταν γνωστό ως νησί "Incirli", δηλαδή το νησί των Σύκων (Φωτογραφία ΑΑ).

Οι σεισμοί της Σαντορίνης επίσης αντικατοπτρίζουν τα γεγονότα που περιγράφονται στο πρώτο βιβλίο γεωλογίας της οθωμανικής περιόδου.

Οι πρόσφατοι σεισμοί της Σαντορίνης δείχνουν εντυπωσιακές ομοιότητες με τα γεωλογικά γεγονότα που περιγράφονται στο «Ilm-i Tabakatu'l Arz», το πρώτο βιβλίο γεωλογίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σύμφωνα με τον Mostafavi Maresht, ερευνητή από το τμήμα γεωλογικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης-Cerrahpasa .

Σεισμικές καταιγίδες συγκλονίζουν τη Σαντορίνη

Από τις 26 Ιανουαρίου, η Σαντορίνη βιώνει μια «καταιγίδα σεισμών», με περισσότερες από 18.400 δονήσεις που καταγράφηκαν σε σεισμικά παρακολουθούμενες περιοχές. Μεταξύ αυτών, 1.300 σεισμοί ήταν μεγέθους μεταξύ 3,0 και 5,3 βαθμών, δήλωσε ο Maresht στο Anadolu Agency (AA).

«Το επίκεντρο αυτής της σεισμικής καταιγίδας είναι μια σεισμικά ενεργή περιοχή μήκους 30 χιλιομέτρων και πλάτους 20 χιλιομέτρων, που περιλαμβάνει το νησί της Σαντορίνης και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο», εξήγησε ο Maresht.

Κάνοντας έναν παραλληλισμό με το ρητό «η ιστορία επαναλαμβάνεται», ο Maresht τόνισε ότι τα γεωλογικά γεγονότα, όπως και τα ιστορικά περιστατικά, τείνουν να επαναλαμβάνονται. Σημείωσε ότι πριν από πάνω από έναν αιώνα, η Σαντορίνη γνώρισε επίσης παρόμοιες τεκτονικές κινήσεις.

Οι σελίδες από το «Ilm-i Tabakatu'l Arz». (Φωτογραφία ΑΑ).

Πληροφορίες από το "Ilm-i Tabakatu'l Arz"

Ο Maresht τόνισε ότι το βιβλίο της Οθωμανικής εποχής «Ilm-i Tabakatu'l Arz» τεκμηριώνει αυτά τα γεγονότα, περιγράφοντας πώς οι υποθαλάσσιες ηφαιστειακές δραστηριότητες στην περιοχή οδήγησαν ιστορικά στον σχηματισμό νέων νησιών. 

Η 80η σελίδα του βιβλίου επεξεργάζεται την ηφαιστειακή φύση της λεκάνης της Μεσογείου (τότε γνωστή ως Behri-sefid), αναφέροντας σημαντικά ηφαίστεια όπως ο Βεζούβιος, η Αίτνα, το Στρόμπολι και η Σαντορίνη.

Ομοιότητες με προηγούμενα ηφαιστειακά γεγονότα.

Σύμφωνα με τον Maresht, η 83η σελίδα του βιβλίου περιγράφει τη Σαντορίνη ως ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο, όπου οι εκρήξεις προκαλούν λιωμένη λάβα να βγαίνει στην επιφάνεια, να κρυσταλλώνεται και να σχηματίζει νέα νησιά.

Το βιβλίο αφηγείται επίσης μια ηφαιστειακή έκρηξη στην Αίτνα το 1886, δηλώνοντας ότι «η λάβα από τον κώνο έφτασε μίλια μακριά».

Νίσυρος και ηφαιστειακή ιστορία

Ο Maresht επεσήμανε ότι το βιβλίο αναφέρεται επίσης σε μια έκρηξη στη Νίσυρο που παραμένει ευθυγραμμισμένη με τη Σαντορίνη στο ίδιο ηφαιστειακό τόξο.

«Τα γεγονότα εκείνης της εποχής ευθυγραμμίζονται στενά με τα σημερινά φαινόμενα», είπε ο Maresht, σημειώνοντας ότι μια ηφαιστειακή έκρηξη στο νησί Ιντσιρλί το 1873 οδήγησε σε σημαντική καταστροφή.

Το βιβλίο περιγράφει πώς το 1886, το νησί γνώρισε υπόγεια βουητά και ένας κώνος απελευθέρωσε στάχτη και ζεστό νερό χωρίς σημαντική έκρηξη.

Σεισμοί στη Σαντορίνη και ανησυχίες για υποθαλάσσιο ηφαίστειο.

Ο Maresht τόνισε επίσης ότι ενώ η εστίαση είναι στα σεισμικά δεδομένα, η πρόβλεψη μιας ηφαιστειακής έκρηξης απαιτεί πρόσθετες μετρήσεις και αξιολογήσεις. Τόνισε την ανησυχητική επικάλυψη μεταξύ των επικέντρων των σεισμών της Σαντορίνης και των θαλάμων μάγματος κάτω από το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο του νησιού.

«Παρόμοια ηφαιστειακή δραστηριότητα παρατηρήθηκε στη Σαντορίνη το 2011, η οποία τελικά υποχώρησε με την πάροδο του χρόνου», πρόσθεσε.

Ιστορία της Νισύρου

Η Νίσυρος, γνωστή ως Πορφυρίς στην αρχαιότητα, έχει μια πλούσια ιστορία που διαμορφώθηκε από ηφαιστειακές εκρήξεις. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Ποσειδώνας πέταξε ένα μέρος της Κω στον γίγαντα Πολυβώτη, δημιουργώντας το νησί. Οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού ήταν οι Κάρες και ακολούθησαν οι Αχαιοί και οι Ρόδιοι. Η Νίσυρος συμμετείχε στον Τρωικό πόλεμο και ήταν μέρος της Αθηναϊκής συμμαχίας. Οι λατρευμένοι θεοί ήταν ο Ποσειδώνας, ο Απόλλωνας, ο Δίας και ο Ερμής. Το νησί άκμασε κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ. και αργότερα κυβερνήθηκε από τη Ρόδο.

Το 1315 μ.Χ., οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη οχύρωσαν το νησί και το 1422, μια ηφαιστειακή έκρηξη σχημάτισε τον μεγάλο κρατήρα του νησιού. Μετά από αρκετές τουρκικές επιδρομές, η Νίσυρος έπεσε υπό Οθωμανική κυριαρχία το 1523. Οι ντόπιοι υποστήριξαν την Ελληνική Επανάσταση το 1821, αλλά η Νίσυρος εντάχθηκε στην Ελλάδα μόλις το 1948 μετά από περιόδους ιταλικής κυριαρχίας.

Γεωδίφης  με πληροφορίες από τη σελίδα turkiyetoday

 https://www.turkiyetoday.com/culture/santorini-earthquakes-mirror-events-described-in-ottomans-first-geology-book-126865/