Γιατί τα σκουλήκια βγαίνουν στη βροχή;

Οι γαιοσκώληκες βγαίνουν συνήθως όταν είναι υγρή η γη έξω, αλλά γιατί;

Υπάρχουν μερικές ιδέες για το γιατί οι γαιοσκώληκες έρχονται στην επιφάνεια όταν βρέχει. (Από: Roman Romanov via Alamy ).

Σε μια βροχερή μέρα, θα δείτε συχνά πολλούς γαιοσκώληκες σε πεζοδρόμια και δρόμους. Τι κάνει όμως τα σκουλήκια να σέρνονται μακριά από την ασφάλεια του εδάφους όταν βρέχει; Μερικοί άνθρωποι υποθέτουν ότι τα σκουλήκια έρχονται στην επιφάνεια για να μην πνιγούν στα λαγούμια τους. Ωστόσο, «τα σκουλήκια δεν έχουν πνεύμονες όπως εμείς», η Thea Whitman, εδαφολόγος στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison. Αντίθετα, οι γαιοσκώληκες απορροφούν οξυγόνο μέσω του δέρματός τους και μπορούν να το κάνουν από το νερό καθώς και από τον αέρα. «Έχω κρατήσει τους γαιοσκώληκες στο νερό για μέρες και δεν πεθαίνουν», είπε  ο Κέβιν Μπατ, οικολόγος γαιοσκώληκων στο Πανεπιστήμιο του Central Lancashire στο Πρέστον της Αγγλίας.

Στην πραγματικότητα, μια μελέτη του 1956 διαπίστωσε ότι 5 είδη γαιοσκωλήκων «ήταν όλα σε θέση να ζήσουν για 31 έως 50 εβδομάδες σε εδάφη που ήταν εντελώς κορεσμένα με νερό», είπε ο Whitman. «Όσο υπάρχει οξυγόνο στο νερό, αυτά τα σκουλήκια θα μπορούν ακόμα να αναπνέουν». Ωστόσο, ο Whitman σημείωσε ότι μια μελέτη του 2008 σε δύο είδη γαιοσκώληκων ανακάλυψε ότι η κατανάλωση οξυγόνου μπορεί να παίζει ρόλο στο γιατί ορισμένοι, αλλά όχι όλοι, γαιοσκώληκες τείνουν να βγαίνουν στην επιφάνεια τις βροχερές μέρες. «Το είδος που χρειαζόταν υψηλότερα επίπεδα οξυγόνου ήταν πιο πιθανό να συρθεί έξω από το λαγούμι του κατά τη διάρκεια βροχών», είπε ο Whitman. «Τα είδη που δεν χρειάζονταν τόσο υψηλά επίπεδα οξυγόνου ήταν λιγότερο πιθανό να βγουν στην επιφάνεια. Έτσι, ορισμένα είδη σκουληκιών είναι πιο ευαίσθητα σε χαμηλά επίπεδα οξυγόνου και μπορεί να είναι πιο πιθανό να εγκαταλείψουν τα λαγούμια τους λόγω δυνατής βροχή, ενώ άλλα μπορεί να παραμένουν ευτυχισμένα κάτω από τη γη».

Αν και η μελέτη του 2008 δεν βρήκε στοιχεία ότι οι επιβλαβείς ενώσεις στο νερό της βροχής έδιωξαν τα σκουλήκια από το έδαφος, ο Whitman σημείωσε ότι οι ερευνητές σκουληκιών μερικές φορές χρησιμοποιούν χημικές ουσίες για τη συλλογή σκουληκιών. «Η έκχυση ενός μείγματος σκόνης μουστάρδας και νερού στο έδαφος ερεθίζει τα σκουλήκια και τα οδηγεί στην επιφάνεια, όπου μπορούν να συλλεχθούν και να αναλυθούν», εξήγησε. 

Ο Μπατ πρότεινε ότι η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι οι γαιοσκώληκες βγαίνουν στην επιφάνεια τις βροχερές μέρες για να κινούνται πιο γρήγορα στο υγρό έδαφος, αντί να τρυπώνουν αργά στο έδαφος όπως κάνουν συνήθως. «Απαιτούνται υγρά περιβάλλοντα για να επιβιώσουν και έτσι οι υγρές μέρες θα μπορούσαν να τους επιτρέψουν να ταξιδέψουν πάνω από το έδαφος», είπε ο Whitman. Οι γαιοσκώληκες μπορεί να κάνουν τέτοια ταξίδια για να ζευγαρώσουν ή να μεταναστεύσουν, πρόσθεσε.

Αυτή η εξήγηση θα μπορούσε να βοηθήσει να ρίξει φως σε μια πρακτική που ονομάζεται «τρέμουλο των ποδιών», η οποία παρατηρείται σε ορισμένα πουλιά και ερπετά, είπε ο Μπατ. Αντί να παράγουν ήχους κινούμενοι μέσα στο έδαφος όπως κάνουν οι τυφλοπόντικες, αυτά τα ζώα προφανώς πέφτουν στην επιφάνεια, δημιουργώντας δονήσεις που μπορεί να μιμούνται εκείνους από τη βροχή. Αυτές οι δονήσεις «μπορεί να αναγκάσουν τους γαιοσκώληκες να έρθουν στην επιφάνεια και να πέσουν θήραμα του αρπακτικού», είπε ο Μπατ. Μια παράδοση που είναι γνωστή  εκμεταλλεύεται αυτή την απόκριση του γαιοσκώληκα στους κραδασμούς. Χρησιμοποιώντας ένα ραβδί ή ένα πριόνι, οι άνθρωποι δημιουργούν δονήσεις στο έδαφος για να παρασύρουν τα σκουλήκια στην επιφάνεια, όπου τα συλλέγουν για δόλωμα. Επιπλέον, το worm charming «χρησιμοποιείται πλέον ανταγωνιστικά σε ορισμένες περιπτώσεις», είπε ο Butt, όπως το ετήσιο Worm Gruntin' Festival στο Sopchoppy της Φλόριντα.

Γεωδίφης με πληροφορίες από το livescience

https://www.livescience.com/animals/why-do-worms-come-out-in-the-rain