Το νησί Σύμη τον 18ο αιώνα

Κατακτήθηκε στο όνομα του Σουλεϊμάν Χαν το έτος 928. 

Έχει περίμετρο είκοσι πέντε μίλια. Παλαιότερα υπήρχαν τρία κάστρα. 

Σήμερα μακριά από τη θάλασσα υπάρχει ένα φρούριο που κατασκεύασαν οι Μαλτέζοι. Σ' αυτό βρίσκονται ο φρούραρχος και οι φρουροί του. Οι άπιστοι εδώ είναι πολύ γενναίοι. Φορούν μαύρο καπέλο στο κεφάλι. 

Ξέρουν καλά να κολυμπούν και βγάζουν από τη θάλασσα σφουγγάρια από βάθος εκατό οργιές. Από τα βυθισμένα πλοία βγάζουν πράγματα σαν να τα είχαν βάλει οι ίδιοι με το χέρι τους. Αυτός που δεν μπορεί να βουτήξει 100 οργιές μέσα στη θάλασσα, δε βρίσκει κοπέλα να παντρευτεί. 

Βάζουν ελαιόλαδο στο στόμα και βουτούν. Αφήνουν λίγο λίγο το λάδι από το στόμα τους κι αυτό ανεβαίνει στην επιφάνεια της θάλασσας. Ακόμη κι ένα βελόνι να βρίσκεται στο βυθό της θάλασσας φαίνεται, γιατί γυαλίζει. Όλοι οι άπιστοι είναι ρεαγιάδες του Σουλεϊμάν Χαν και ναυτικοί. 

Τα πλοία τους δεν μπορούν να τα φτάσουν τα πειρατικά. Όταν τους πλησιάζουν οι Ευρωπαίοι, τους κάνουν κομμάτια, γιατί αυτοί μπαίνουν κάτω από τις καρίνες των πλοίων τους, τις τρυπούν και τα βυθίζουν. Οι γυναίκες τυλίγουν το κεφάλι με άσπρο ύφασμα. 

Το νησί δεν έχει καλλιέργειες. Το νερό που χρησιμοποιεί, το μαζεύει σε στέρνες. Αφού περιηγηθήκαμε το νησί, ετοιμάστηκαν οι δέκα φρεγάτες, που είχαν ήδη έρθει από τη Ρόδο. Οι δυο σάικες τις ακολούθησαν και με ευνοϊκό άνεμο φτάσαμε στο λιμάνι της Ρόδου.

Οδοιπορικό στην Ελλάδα [1668-1771]-Το νησί Σύμη κατά τον Ε.Τσελεμπί. Φωτογραφία της δεκαετίας του ΄20.

Γεωδίφης