Η βασανιστική ζέστη του φετινού καλοκαιριού δεν είναι παρά μια προειδοποίηση
Πριν από λίγα χρόνια το εσωτερικό λιμάνι της Κω, στο Μανδράκι ήταν ένας παράδεισος δροσιάς και σκιάς για τους κατοίκους, φιλοξενούμενους και τα ζώα.
Όμως η από καιρό εμμονή στη φύτευση φοινικοειδών, το νέο δάπεδο, η χαμηλή βλάστηση και η έλλειψη δέντρων σκίασης έχει μετατρέψει ένα πρώην παράδεισο σε τηγάνι. Η όλη κατάσταση γίνεται από ενοχλητική έως αφόρητη ιδίως τις μέρες της μεγάλης ζέστης. Κάτι που αναμένεται να επιδεινωθεί κατά την διάρκεια των μελλοντικών κυμάτων καύσωνα της μεσογειακής λεκάνης.
Η βασανιστική ζέστη του φετινού καλοκαιριού δεν είναι παρά μια προειδοποίηση του τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Το ζήσαμε ιδίως τις τελευταίες δύο μέρες και νύκτες στην Κω. Δεν σας κρύβω ότι εγώ που ποτέ δεν έχω ανάψει κλιματιστικό, τις τελευταίες ώρες αναγκάστηκα να το χρησιμοποιήσω.
Ευτυχώς από τις 27 Ιουλίου, το απόγευμα ο αέρας σιγά σιγά άλλαξε και έπαψε να είναι θερμός.
Η υγρασία όχι μόνο κάνει τα υψηλά της ημέρας πιο δυσάρεστα, αλλά επεκτείνει τη ζέστη όλη τη νύχτα.
Τα κύματα καύσωνα δεν γίνονται απλώς πιο ζεστά αλλά και «κολλώδη», όταν ο θερμός αέρας αγκαλιάζει το σώμα σου.
Είμαστε θηλαστικά με λείο δέρμα, και κανένας καιρός δεν είναι τόσο καταπιεστικός όσο ένας υγρός καύσωνας.
Όσο περισσότεροι υδρατμοί στον αέρα, τόσο λιγότερο αποτελεσματικά μπορεί να εξατμιστεί ο ιδρώτας σας και να μεταφέρει την υπερβολική θερμότητα μακριά από το δέρμα σας. Γι' αυτό οι 32 βαθμοί και βάλε σε ένα υγρό τόπο μπορεί να αισθάνονται τόσο άσχημα όσο οι 43 σε άνυδρο.
Η όλη κατάσταση έχει επιβαρύνει την εξαιρετικά βίαιη ζέστη αυτού του καλοκαιριού σε όλο τον κόσμο- τα κύματα καύσωνα γίνονται γενικά πιο συχνά, πιο έντονα και μακρύτερα. Αλλά γίνονται επίσης πιο υγρά σε ορισμένες περιοχές, γεγονός που βοηθά στην επέκταση των υψηλών θερμοκρασιών στις κορυφές της ημέρας και στη νύχτα. Μια τέτοια αδυσώπητη, κολλώδης ζέστη δεν είναι απλώς άβολη, αλλά μερικές φορές θανατηφόρα, ειδικά για άτομα με παθήσεις όπως οι καρδιαγγειακές.
Ένα από τα πιο αντιφατικά αποτελέσματα που ζούμε είναι ότι μια πιο ζεστή ατμόσφαιρα μπορεί να συγκρατήσει περισσότερους υδρατμούς από μια πιο κρύα. Κάθε αύξηση της θερμοκρασίας ενός βαθμού Κελσίου προσθέτει 7% περισσότερη υγρασία στον αέρα. Συνολικά, οι ατμοσφαιρικοί υδρατμοί αυξάνονται κατά 1 έως 2% κάθε δεκαετία. Που θα φτάσει αυτό, είναι ακόμη δύσκολο να το εκτιμήσουμε.
Αυτή η πρόσθετη υγρασία είναι ο λόγος που βλέπουμε ήδη μεγάλες βροχοπτώσεις, όπως η πλημμύρα που κατέστρεψε το Βερμόντ των ΗΠΑ νωρίτερα αυτόν τον μήνα .
Στις μεσόγειες περιοχές, τα κύματα καύσωνα εξατμίζουν το νερό από τα φυτά και τα εδάφη. Αλλά η υγρασία γίνεται ιδιαίτερα καταπιεστική κοντά στον ωκεανό, όπου το νερό είναι πιο εύκολα διαθέσιμο. «Οι παράκτιες περιοχές γενικά βλέπουν πιο υγρές συνθήκες καθώς οι θερμοκρασίες των ωκεανών θερμαίνονται», λέει ο Alexander Gershunov, ερευνητής μετεωρολόγος στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Scripps, που μελετά την υγρασία και τα κύματα καύσωνα. «Ο αέρας που κάθεται πάνω από ένα υδάτινο σώμα τείνει να είναι σχεδόν κορεσμένος. Έχει πολλή υγρασία μέσα του-σχεδόν 100% σχετική υγρασία».
Οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας ανεβαίνουν σταθερά παγκοσμίως, καθώς οι ωκεανοί απορροφούν περίπου το 90% της υπερβολικής θερμότητας που προσθέτουν οι άνθρωποι στην ατμόσφαιρα.
Αλλά από τον Μάρτιο, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας έχουν εκτοξευθεί πάνω από τον κανόνα. Ο Βόρειος Ατλαντικός, συγκεκριμένα, παραμένει εξαιρετικά ζεστός, φορτώνοντας τον αέρα της Ευρώπης με επιπλέον υγρασία.
Τα νερά γύρω από την Κω καταγράφουν επίσης πραγματικά εκπληκτικές θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας. Το πρωινό η θάλασσα είναι πιο θερμή από ποτέ, αυτό το ζω καθημερινά, ακόμη περισσότερο το τελευταίο καλοκαίρι.
Έχουμε απίστευτα ζεστό νερό που θερμαίνει την ατμόσφαιρα, το οποίο στη συνέχεια μπορεί να απορροφήσει περισσότερη υγρασία. Οπότε είναι ένα είδος ανατροφοδότησης. Σε πολλές περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο, όπου επικρατούσε πολύ κακή ζέστη αυτοί ήταν οι πραγματικά μεγάλοι παράγοντες που οδηγούν την υγρασία να είναι τόσο υψηλή.
Οι υδρατμοί είναι στην πραγματικότητα ένα αέριο του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα ή το μεθάνιο, υπεύθυνο για περίπου το ήμισυ του φαινομένου της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η περισσότερη θέρμανση εξατμίζει περισσότερο νερό, γεγονός που προκαλεί περισσότερη θέρμανση-ένας βρόχος κλιματικής ανάδρασης.
Μία νέα έρευνα του κλιματολόγου Gershunov επιβεβαίωσε ότι τα κύματα καύσωνα γίνονται όλο και πιο κολλώδη.Δεν είναι απλώς πιο συχνοί, πιο έντονοι και πιο μακροχρόνιοι καύσωνες, όπως συμβαίνει σε όλο τον κόσμο με το θερμαινόμενο κλίμα. Εδώ, οι καύσωνες αλλάζουν επίσης γεύση. Εκφράζονται πιο δυσανάλογα στις νυχτερινές θερμοκρασίες. Αποδεικνύεται ότι οφείλεται στην υγρασία και αυτό σχετίζεται με τη θέρμανση του ωκεανού.
Εάν βρίσκεστε σε μια έρημο και υποφέρετε μέρες από ζέστη άνω των 43 βαθμών, μπορείτε τουλάχιστον να ανυπομονείτε να πέσουν αυτές οι θερμοκρασίες τη νύχτα, καθώς το τοπίο διώχνει τη συσσωρευμένη θερμότητα. Αλλά όταν έχει υγρασία, η ατμόσφαιρα κρατά επίμονα αυτή τη ζέστη. Με όλο και περισσότερη υγρασία, περισσότεροι άνθρωποι θα επηρεαστούν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Και δεν είμαστε καθόλου έτοιμοι για αυτό. Βασικά δεν υπάρχει διάλειμμα, καμία παύση στο στρες που θα προκαλέσει η ζέστη στους ανθρώπους.
Όσο πιο υγρό γίνεται, τόσο πιο δύσκολο είναι για το νερό να εξατμιστεί από το σώμα και τόσο λιγότερο αποτελεσματική γίνεται η εφίδρωση. Αν αυτό δεν είναι αποτελεσματικό, ο μόνος τρόπος είναι να έχουμε όλο και περισσότερη ανταλλαγή μεταξύ του αίματος και του δέρματος.Για να γίνει αυτό, το σώμα μας στέλνει περισσότερο αίμα, πιο γρήγορα και πιο γρήγορα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το δέρμα δυσκολεύεται εάν είναι ζεστός αέρας έξω - το σώμα προσπαθεί να αποβάλλει τη θερμότητα μέσω του νερού στο αίμα. Αυτό σημαίνει ότι το αίμα εκτρέπεται από ζωτικά όργανα στο δέρμα, ένα είδος φυσιολογικού πανικού που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για άτομα με καρδιαγγειακή νόσο. Αλλά αν δεν είναι αποτελεσματικό, απλώς χάνουμε πολλή ενέργεια και το κυκλοφορικό μας σύστημα θα κατακλυστεί και θα οδηγήσει σε πολύ σοβαρές επιπλοκές.Αυτή είναι η κύρια αιτία εισαγωγής στο νοσοκομείο και επισκέψεων στο τμήμα επειγόντων περιστατικών κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα. Η υψηλή θερμότητα συσχετίζεται με τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων.Πράγματι, η ζέστη σκοτώνει περισσότερους κάθε χρόνο.
Μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα στα μωρά που αναπτύσσονται στη μήτρα. «Για τις έγκυες, η ροή του αίματος εκτρέπεται επίσης όταν αυξάνεται η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος», λέει η Rupa Basu, επικεφαλής του τμήματος επιδημιολογίας του αέρα και του κλίματος στο Γραφείο Περιβαλλοντικής Αξιολόγησης Κινδύνων Υγείας της EPA της Καλιφόρνια. «Αυτό θα μπορούσε επίσης να παρέχει λιγότερα θρεπτικά συστατικά στο έμβρυο και μερικές φορές, σε πιο ακραίες περιπτώσεις, θα μπορούσε να προκαλέσει πρόωρο τοκετό».
Η πρόσβαση περισσότερων ανθρώπων στον κλιματισμό θα βοηθήσει πολύ στην πρόληψη των θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη, καθώς το AC μειώνει τόσο τις εσωτερικές θερμοκρασίες όσο και την υγρασία. Τα «κέντρα ψύξης»είναι ένα βασικό εργαλείο. Πρόκειται για εγκαταστάσεις όπου μπορούν να βρουν καταφύγιο άτομα που δεν έχουν κλιματισμό. Αλλά επειδή η υψηλή υγρασία επεκτείνει τις καυτές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι άνθρωποι συχνά χρειάζονται αυτή την ανάπαυλα μέχρι το βράδυ, όταν τα κέντρα ψύξης είναι κλειστά.
Οι πολεοδόμοι στρέφονται ολοένα και περισσότερο στους χώρους πρασίνου για χαμηλότερες θερμοκρασίες αρχικά . Η βλάστηση «ιδρώνει», γεγονός που δροσίζει σημαντικά το τοπίο. Χάρη στην έλλειψη πρασίνου, καθώς και σε όλο αυτό το τσιμέντο και τούβλα, οι αστικές περιοχές μπορούν να γίνουν πολύ πιο ζεστές από τις αγροτικές.
Η προσθήκη βλάστησης μπορεί να είναι χρήσιμη, αλλά εξαρτάται από το πώς την αναπτύσσεις. «Σε ένα άνυδρο περιβάλλον, αυτό είναι πολύ καλό, γιατί δημιουργείτε βασικά ένα ψύκτη εξάτμισης.Αλλά σε ένα πιο υγρό περιβάλλον ή σε ένα πιο υγρό κύμα καύσωνα, δεν είναι απαραίτητα καλό.
Βασικά, η πρασινάδα προσθέτει περισσότερη υγρασία στον ήδη υγρό αέρα. Και υπάρχουν ανταλλαγές με βάση το είδος των φυτών που επιλέγετε. Τα μεγάλα δέντρα έχουν το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι παρέχουν πολλή σκιά, η οποία κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν πολύ πιο δροσεροί, ανεξάρτητα από την πρόσθετη υγρασία.
Οι τεράστιες εκτάσεις γκαζόν είναι ανόητες για διάφορους λόγους-σπατάλη νερού και είναι απαίσια για τη βιοποικιλότητα- συν ότι παρέχουν επιπλέον υγρασία αλλά λίγη σκιά.
Καθώς ο κόσμος συνεχίζει να θερμαίνεται γρήγορα, η υγρασία θα επιδεινωθεί. Αλλά με τις κατάλληλες υποδομές και κοινωνικές πολιτικές, οι άνθρωποι δεν θα χρειαστεί να υποφέρουν γι' αυτό. Οποιοσδήποτε θάνατος που σχετίζεται με τη ζέστη μπορεί να προληφθεί.
Γεωδίφης
Με πληροφορίες από το ΝΟΑΑ και το Wired.
