Τα Δίδυμα παράκτια σπήλαια της Πλάκας
Στέκουν σαν τον Απόλλωνα και την Άρτεμη ,τα δίδυμα παιδιά της Λητώς σε μία σημαντική ηφαιστειακή περιοχή της Κω όμως δεν τα έπλασαν ηφαιστειακές δυνάμεις.
Τα Δίδυμα παράκτια σπήλαια της Πλάκας με την ενδιάμεση στήλη προυπήρχαν της Μεγάλης Έκρηξης και είναι ηλικίας 200000-300000 χρόνων.
Θεωρούνται από τα πιο όμορφα όχι μόνο του Αιγαίου και απαντούν στο δυτικό τμήμα του όρμου Σ[Χ]ιλανδρίου της Δυτικής Κω. Φωτογραφία, Ιούλιος 2012.
Το τοπωνύμιο Πλάκα, είναι αρχαίο και αναφέρεται σε ομαλή και πλατιά έκταση, ιδίως γης, επίπεδη και πλατιά επιφάνεια,πιο συγκεκριμένα σε επίπεδη κορυφή υψώματος που συναντάται ακριβώς πάνω από τις σπηλιές.
Ο σχηματισμός και η ανάπτυξη των σπηλαίων είναι γνωστός ως σπηλαιογένεση, μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια εκατομμυρίων ετών. Οι γεωλόγοι έχουν καθορίσει ότι τα περάσματα των σπηλαίων με ενεργά ρεύματα μπορούν να αυξηθούν το πολύ περίπου 1 χιλιοστό ετησίως. Αν και αυτό δεν ακούγεται σαν μεγάλη ανάπτυξη, σε 1000 χρόνια το πέρασμα της σπηλιάς έχει πλάτος ένα μέτρο ή κάτι περισσότερο.
Οι περισσότερες από τις παράκτιες σπηλιές απαιτούν περισσότερα από 100.000 χρόνια για να διευρυνθούν αρκετά ώστε να χωρέσουν έναν άνθρωπο. Το νερό διέρχεται από τη Γη μέχρι να φτάσει στη ζώνη όπου τα πετρώματα είναι πλήρως κορεσμένα με νερό.
Τα Δίδυμα Σπήλαια της Δυτικής Κω χωρίζονται μεταξύ τους μέσω μιας στήλης και δημιουργήθηκαν λόγω της θαλάσσιας διάβρωσης ενώ έχουν βάλει το χεράκι τους και οι σεισμοί που συχνά πλήττουν το νησί. Αποτελούνται από μαργαικούς ασβεστόλιθους και μάργες, ηλικίας 11-5 εκ.χρόνων πριν, που δημιουργήθηκαν σε αρχαίες λίμνες.
Οι παράκτιες σπηλιές σχηματίζονται κυρίως από τη διάβρωση που προκαλείται από τα κύματα. Μπορούν να σχηματιστούν κατά μήκος της ακτής του ωκεανού ή ακόμη σε λίμνες όπου το νερό προσκρούει στο βράχο.
Οι περισσότερες παράκτιες ή θαλάσσιες σπηλιές σχηματίζονται κατά μήκος αδυναμιών του βράχου, όπως ρήγματα, ρωγμές ή επίπεδα στρώματος/φυλλώματος και μπορούν να εμφανιστούν σχεδόν σε κάθε τύπο πετρώματος.
Μερικές από τις πιο γνωστές θαλάσσιες σπηλιές είναι ευρωπαϊκές. Το Fingal's Cave, στο νησί Staffa της Σκωτίας, είναι ένα ευρύχωρο σπήλαιο μήκους περίπου 70 μέτρων, σχηματισμένο από στήλες βασάλτη.
Το Μπλε Σπήλαιο του Καστελλόριζου ή του Κάπρι αν και μικρότερο, φημίζεται για την φαινομενική φωταυγή ποιότητα του νερού του, που μεταδίδεται από το φως που περνά μέσα από υποβρύχια ανοίγματα. Οι Ρωμαίοι έχτισαν μια σκάλα στο πίσω μέρος της και μια σήραγγα που τώρα κατέρρευσε στην επιφάνεια.
Τα ελληνικά νησιά διακρίνονται επίσης για την ποικιλία και την ομορφιά των θαλάσσιων ή παράκτιων σπηλαίων τους. Πολυάριθμες θαλάσσιες σπηλιές έχουν ερευνηθεί στην Αγγλία, τη Σκωτία και τη Γαλλία, ιδιαίτερα στις ακτές της Νορμανδίας.
Μέχρι το 2013, οι μεγαλύτερες γνωστές θαλάσσιες σπηλιές βρέθηκαν κατά μήκος της δυτικής ακτής των ΗΠΑ, των νησιών της Χαβάης και των Νήσων Σέτλαντ.
Το 2013 ανακοινώθηκε η ανακάλυψη και η έρευνα του μεγαλύτερου θαλάσσιου σπηλαίου στον κόσμο.Το σπήλαιο Matainaka- που βρίσκεται στην ακτή Otago του νότιου νησιού της Νέας Ζηλανδίας – έχει αποδειχθεί ότι είναι το πιο εκτεταμένο στον κόσμο με μήκος 1,5 χιλιόμετρο. Επίσης το 2013, ο Crossley ανέφερε ένα πρόσφατα ερευνηθέν συγκρότημα που έφτασε λίγο περισσότερο από ένα χιλιόμετρο σε έρευνα στην παραλία Bethells στο βόρειο νησί της Νέας Ζηλανδίας.
Γεωδίφης
Πηγές:
1.Παιδί της Ρέας,τριλογία
2.Coastal caves-John E. Mylroie
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780128141243000339
3.Bethells Beach Sea Caves. Tomo Times [Journal of the New Zealand Speleological Society]- P.Crossley, 2013.
4.Τοπωνυμικά και ονοματικά της Νήσου Κω- Μ.Σκανδαλίδης
