Το κάστρο Πυλί, τον 18ο αιώνα
Πήρε το όνομα του από έναν άπιστο, τον Μπελίγιο, ο οποίος και το ίδρυσε.
Οι Ρωμιοί άπιστοι όταν έμαθαν την πτώση της Ρόδου, επειδή φοβήθηκαν πως οι Μαλτέζοι θα τους σφάξουν, παρέδωσαν τα κλειδιά του κάστρου στον Παλακ-Μουσταφά Πασά.
Αυτό είναι το χρονόγραμμα της κατάκτησης του κάστρου. «Ο Δημιουργός των πάντων ας προσφέρει παντοτινά στους πιο στούς του». Είναι καζάς στο ναχιέ της πόλης της Κω. Επειδή γύρω υπάρχει γκρεμός δεν κατάφερα να μετρήσω την περίμετρο του. Στο εσωτερικό του εκτός από μια αποθήκη σιταριού δεν υπάρχει άλλο κτίριο. Η διπλή ξύλινη πύλη του βλέπει προς την κίμπλε. Στα ανατολικά υπάρχει το βαρόσι[από την τουρκική λέξη varoş, που σημαίνει προάστιο].
Από τους βράχους βγαίνει παγωμένο νερό. Χάρη σ' αυτό το νερό χτίστηκε το κάστρο. Στην πύλη του κάστρου χτίστηκε πέτρινο τζαμί από τον ντόπιο Γκιουζέλτζε Αλί Πασά.
Υπάρχει ακόμη, ένα χαμάμ, μια βρύση, μια στέρνα και 20 καταστήματα, όλα δωρεά του Αλί Πασά, δυο σχολεία και 800 σπίτια.
Εδώ στους κήπους του Αχμέντ Αγά περάσαμε ευχάριστα μια ολόκληρη βδομάδα. Ανεβήκαμε στ' άλογα μας και συνεχίσαμε για δύο ώρες.
Οδοιπορικό στην Ελλάδα [1668-1771]-Το Παλιό Πυλί της Κω κατά τον Ε.Τσελεμπί.
Γεωδίφης
