Το κάστρο Κέφαλος, τον 18ο αιώνα
«Το κατάκτησε ο Παλάκ-Μουσταφά Πασάς στο όνομα του σουλτάνου Σουλεϊμάν. Το χρονόγραμμά του: «Ο Δημιουργός των πάντων ας προσφέρει παντοτινά στους πιστούς του». Είναι βακούφι του Σουλεϊμάν Χαν και διοικείται από την πόλη της Κω. Έχει δικαστή του κανονιστικού νόμου. Είναι χτισμένο σ' ένα ακρωτήριο στα νότια της Κω. Δεν έχει τάφρο. Είναι πολύ μικρό. Το βαρόσι του, όμως, είναι ανεπτυγμένο. Υπάρχει ο φρούραρχος και οι 35 φρουροί του κάστρου. Οι κάτοικοι φέρνουν νερό με τους γαϊδάρους από κάτω. Πολλές φορές προσπάθησαν πλοία από τη Μάλτα, τον Πάπα και το Δούκα να το καταλάβουν, αλλά έφευγαν άπραγα. Ολόγυρα υπάρχουν καλλιέργειες. Στο λιμάνι ψαρεύονται διάφορα ψάρια. Αφού περιηγηθήκαμε τον Κέφαλο, επιστρέψαμε στην Κω, όπου περάσαμε ευχάριστα έναν ολόκληρο μήνα. Στις είκοσι πέντε του μηνός Τζεμαζιέλεβελ το έτος 1982 χαιρετήσαμε όλους τους φίλους μας, μπήκαμε σε μια φρεγάτα και γρέγος άνεμος μας έριξε είκοσι μίλια μακριά στο ακρωτήριο Τε κίρ, πάνω σε οχτώ γαλιόνια των απίστων. Ο καπετάνιος μας Αλί Ρέις στράφηκε αμέσως κατά τις ακτές της Ανατολίας. Οι άπιστοι μας πήραν από πίσω και μας έριξαν με τα κανόνια τους, όμως καταφέραμε να τους ξεφύγουμε. Σε λίγο τα πλοία ξαναφάνηκανκαι μας κυνήγησαν μια ολόκληρη νύχτα χωρίς και να μας φτάσουν. Σωθήκαμε φτάνοντας στην ακτή του Πούτσε που βρίσκε και στην περιοχή του Μεντεσέ. Από τις ακτές του Γενίτζε συνεχίσαμε δεκαοχτώ μίλια προς τα ανατολικά και προχωρήσαμε δέκα μίλια προς την Ντάρτσα».
Σύντομη περιήγηση στις ακτές της Μ. Ασίας.
Οδοιπορικό στην Ελλάδα [1668-1771]-Το κάστρο της Κεφάλου Κω κατά τον Ε.Τσελεμπί.
Γεωδίφης