Ο ζωγράφος-σχεδιαστής Rodolfo Petracco
Όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την «κουλτούρα του δοχείου» και των λόγων που περιφρονούν το περιεχόμενο και την αισθητική. Ευτυχώς δεν ήταν πάντα έτσι.
Αν ποτέ βρεθείτε στην Πλατεία Ελευθερίας της Κω, κοιτάξτε τα δημόσια κτίρια γύρω σας, τα δύο από τα τρία ιταλικά συγκροτήματα [Δημοτική Αγορά και Αρχαιολογικό Μουσείο] φέρουν την υπογραφή ενός σπουδαίου βορειοιταλού δημιουργού, άγνωστου σε πολλούς. Ωστόσο, εκτός από αξιόλογος σχεδιαστής ήταν φανατικός συλλέκτης γραμματοσήμων και σπουδαίος ζωγράφος.
Η πολλαπλότητα των εργασιών που κλήθηκε να αντιμετωπίσει αλλά και οι λύσεις που πρότεινε εκ του αποτελέσματος τον τοποθετούν ανάμεσα στους κύριους πρωταγωνιστές της ιταλικής αρχιτεκτονικής περιόδου στο Αιγαίο, όπου δραστηριοποιήθηκε μέχρι το 1942.
Γεννήθηκε στην ωραία και με πλούσιο ελληνικό στοιχείο Τεργέστη το 1889, όπου έτυχε να ζήσω και να θαυμάσω. Ακόμη θυμάμαι τους γέρους τριεστίνους που μου έλεγαν: «Io sono Triestin, non Italian», δηλαδή εγώ είμαι Τριεστίνος, όχι Ιταλός. Ποτέ δεν μπορούσαν να χωνέψουν την υποβάθμιση της πόλης τους από το μεγαλύτερο λιμάνι της Ανδριατικής σε μια πόλη χωρίς αύριο.
Την εποχή που έκανε τα πρώτα του βήματα ο Petracco, η Τεργέστη αποτελούσε τμήμα της μεγάλης Αυστροουγγαρίας υπό την καθοδήγηση ενός φανατικού της ευρωπαικής αντίδρασης, του Μέτερνιχ που έφυγε από την ζωή μόλις 30 χρόνια πριν από την γέννηση του.
Ο Petracco γεννημένος από πατέρα λούστρο και μητέρα Σλοβένα ήταν παντρεμένος με την Σλάβα Maria Debialo από την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον Mario [1917] και τη Laura [1919].
Στα πανεπιστημιακά του χρόνια ήταν μαθητής του αρχιτέκτονα από την Γκορίτζια Lodovico Braidotti, ο οποίος τιμήθηκε από τους Τριεστίνους με μία οδό που ακόμη φέρει το όνομα του και έτυχε καθημερινά να διασχίζω την δεκαετία του ΄80.Μετά την αποφοίτησή του μετακόμισε στη Ρόδο, το 1922.
Ο Ροδόλφος Petracco του Μάρκου έφτασε στα Δωδεκάνησα ως σχεδιαστής, μηχανικός κτιρίων μιας κατασκευαστικής εταιρείας από την Τεργέστη. Έκανε τα πρώτα του βήματα ως σχεδιαστής δίπλα στον αρχιτέκτονα της Μεσογείου F. Di Fausto[1923-1927] και τον P. Lombardi [1927-1929].
Ο μηχανικός από την Τεργέστη προσλήφθηκε στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων στη διοίκηση των νησιών του Αιγαίου το 1924 με ειδική σύμβαση. Το 1926 του απονεμήθηκε ο τίτλος του «αρχιτέκτονα» με εγγραφή στο μητρώο μηχανικών-αρχιτεκτόνων.
Αργότερα εντάχθηκε στην οικοδομική, μελετητική και σχεδιαστική δραστηριότητα.
Το έργο του επικεντρώθηκε κυρίως στα νησιά της Ρόδου και Κω [όπου συνέταξε το ρυθμιστικό σχέδιο για την ανοικοδόμηση της πόλης μετά τον σεισμό του 1933] προτείνοντας μαζί με τους Florestano Di Fausto και Armando Bernabiti, εξαιρετικές εργασίες στο στυλ του 20ου αιώνα, με τη μεσολάβηση ορθολογιστικών κανόνων, έργα υψηλής ποιότητας και προικισμένα με συγκεκριμένα, αντισεισμικά χαρακτηριστικά που δεν αποδίδονται πάντα στο μοντέλο της αποικιακής αρχιτεκτονικής.
Ο Petracco, μερικές φορές σε συνεργασία με συναδέλφους του, δημιούργησε έναν τεράστιο αριθμό έργων που περιλαμβάνει ολόκληρο το τυπολογικό φάσμα, από κτίρια κατοικιών έως στρατιωτικές κατασκευές, από την αρχιτεκτονική των ναών μέχρι τον σχεδιασμό των αγροτικών χωριών.
Το 1945 προσλήφθηκε οριστικά ως έκτακτος μηχανικός Αιγαίου στο τμήμα πολιτικών μηχανικών της Φότζια και το 1959 συνταξιοδοτήθηκε ως γεωμέτρης τοπογράφος.
Το 1952 του ανατέθηκε από τη δημοτική διοίκηση της Φότζια να προετοιμάσει το έργο για ένα παρεκκλήσι-οστεοφυλάκιο για τη συλλογή των λειψάνων όλων των αμάχων που πέθαναν κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Πέθανε στη Φότζια το 1961.
Από τα έργα του στην Ρόδο, μπορούμε να ξεχωρίσουμε: το Παλάτι της Δικαιοσύνης [1924]; την Εκκλησία του San Giovanni [1924-1925], σήμερα Καθεδρικός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, το Ναυτικό Marechiaro [1929-1931]. Στην Κω: το Ξενοδοχείο Gelsomino [1928-1929], την Δημοτική Αγορά [1934-1935], το Αρχαιολογικό Μουσείο [1934-1936], τον Άγιο Νικόλαο, το Αζίλο, το Δικαστικό Μέγαρο, τις εγκαταστάσεις του χωριού του Λινοπότη και πολλά άλλα σε διάφορα νησιά από την Τήλο έως την Κάρπαθο.
Γεωδίφης
Πηγές:
1.Regional architecture in the Mediterranean area- Alessandro Bucci e Luigi Mollo, 2010
2.Il piano regolatore di Kos del 1934: un progetto di città archeologica-.G. Rocco e M. Livadiotti.
3.Architettura coloniale italiana nel Dodecaneso 1912-1943
Αναρτήσεις
