Εθνικό Πάρκο Αρχιπελάγους Μπαζαρούτο

Το νησιωτικό σύμπλεγμα στα ανοιχτά της ηπειρωτικής Μοζαμβίκης είναι ένα δυναμικό θαλάσσιο και νησιωτικό οικοσύστημα που διαμορφώνεται από τις παλίρροιες και τα ρεύματα.

Η σημερινή ιστορία είναι η απάντηση στο αίνιγμα του Ιουνίου 2025. Ανοικτά των ακτών της Ανατολικής Αφρικής, το Αρχιπέλαγος Μπαζαρούτο εκτείνεται σαν αντίχειρας στον δυτικό Ινδικό Ωκεανό. Τα γύρω νερά παρουσιάζουν μια σειρά από μοτίβα, καθώς τα ρεύματα, τα κύματα και οι παλίρροιες έχουν διαμορφώσει και αναδιαμορφώσει τις αμμώδεις εκτάσεις της περιοχής. 

Τα νησιά και τα γύρω νερά αποτελούν μέρος του Εθνικού Πάρκου Αρχιπελάγους Μπαζαρούτο, έκτασης 1.430 τετραγωνικών χιλιομέτρων (550 τετραγωνικών μιλίων). Το αρχιπέλαγος αποτελείται από πέντε νησιά που βρίσκονται σε απόσταση έως και 20 χιλιομέτρων (12 μίλια) από την ηπειρωτική Μοζαμβίκη. Το μεγαλύτερο, το Ilha do Bazaruto, εκτείνεται σε περίπου 120 τετραγωνικά χιλιόμετρα (46 τετραγωνικά μίλια), ενώ το μικρότερο, το Ilha Bangue, καλύπτει μόλις 5 εκτάρια (12 στρέμματα). 

Όταν οι παλίρροιες βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο τους, οι αμμώδεις εκτάσεις που εκτείνονται ένα χιλιόμετρο ή περισσότερο από την ακτή εκτίθενται προσωρινά. Οι ακτές σε αυτήν την περιοχή είναι μεσοπαλιρροιακές, που σημαίνει ότι το παλιρροιακό εύρος κυμαίνεται γενικά μεταξύ 2 και 4 μέτρων. Ορισμένες αμμώδεις όχθες μεταξύ των παλιρροιών ήταν πιθανώς ορατές στις 3 Αυγούστου 2024, όταν το OLI-2 (Operational Land Imager-2) στο Landsat 9 κατέγραψε αυτήν την εικόνα. Κάτω από την επιφάνεια του νερού, περιοχές με άμμο, λιβάδια με θαλάσσια βλάστηση, κοραλλιογενείς υφάλους και άλλες ρηχές θαλάσσιες περιοχές εμφανίζονται σε αποχρώσεις καφέ, πράσινου και τιρκουάζ. 

Τα βαθύτερα νερά είναι πιο σκούρα μπλε. Οι παλίρροιες της περιοχής παράγουν ισχυρά ρεύματα μεταξύ των νησιών. Αυτά τα ρεύματα αναδιανέμουν την άμμο, σχηματίζοντας δέλτα και χαράζοντας βαθιά κανάλια. Τα αμμώδη χαρακτηριστικά είναι λιγότερο ορατά κατά μήκος της πλευράς των νησιών προς τη θάλασσα, ιδιαίτερα ανατολικά του Μπαζαρούτο, όπου το νερό είναι βαθύτερο και τα κύματα εμποδίζουν τον σχηματισμό παλιρροιακών επίπεδων περιοχών.

Τα λιβάδια με θαλάσσια βλάστηση, ορατά σε αυτές τις εικόνες ως πράσινες περιοχές, υποστηρίζουν φυτώρια ψαριών. Τα χόρτα παρέχουν επίσης τροφή για τα ντιγκόνγκ - μεγάλα φυτοφάγα ζώα που μοιάζουν με μανάτους στη συμπεριφορά και την εμφάνισή τους. 

Ο υποπληθυσμός που βρίσκεται εδώ είναι η τελευταία γνωστή βιώσιμη ομάδα ντιγκόνγκ κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Αφρικής. Θαλάσσιες χελώνες, καθώς και ταυροκαρχαρίες και ωκεάνιοι μαυροκαρχαρίες, κολυμπούν επίσης στα νερά του αρχιπελάγους. 

Στην ξηρά, περιοχές με άμμο, βράχους, υγροτόπους και βλάστηση εκτείνονται στα νησιά. Η ανατολική ακτή αρκετών νησιών εμφανίζει μια λωρίδα ενεργών αμμόλοφων. Πιο βαθιά στην ενδοχώρα, οι τύποι βλάστησης κυμαίνονται από λιβάδια και πυκνά δάση έως αειθαλή δάση προσαρμοσμένα στην άμμο. 

Τεχνουργήματα δείχνουν ότι οι άνθρωποι κατοικούσαν στα νησιά ήδη από την Εποχή του Σιδήρου, περίπου το 200-300 μ.Χ. Σήμερα, τρία από τα νησιά έχουν συνολικό πληθυσμό περίπου 7.000 κατοίκων, με πολλά να βασίζονται σε θαλάσσιους πόρους για την επιβίωσή τους και την εμπορική αλιεία μικρής κλίμακας. 

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Παρατηρητήριο της Γης

Εικόνες του Παρατηρητηρίου της Γης της NASA από τον Wanmei Liang, χρησιμοποιώντας δεδομένα Landsat από την Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ. Άρθρο από την Kathryn Hansen.

https://earthobservatory.nasa.gov/images/154448/bazaruto-archipelago-national-park