Η αρχαία ελληνική επιγραφή από ναό της Κω, που πουλήθηκε στην Ελβετία και τώρα είναι στις ΗΠΑ!

Από τον Γ. Λεκάκη, Αρχείο πολιτισμού.

Το 1983 το J. P. Getty έλαβε την «ανώνυμη δωρεά» μιας αρχαίας ελληνικής πέτρινης επιγραφής από την Αντιμάχεια της Κω. 

Πρόκειται για θραύσμα επιγραφής του 3ου – 2ου αιώνα π.Χ. Είναι σε μια γκρίζα μαρμάρινη πλάκα, σπασμένη από όλες τις πλευρές. Αλλά τα αρχαία ελληνικά γράμματα διακρίνονται ξεκάθαρα, εκτός από μερικές λίγες περιπτώσεις κοντά στις άκρες. Η επιγραφή έχει 18 γραμμές και είναι ένα τιμητικό διάταγμα, που ψηφίσθηκε από τον αρχαίο Δήμο της Αντιμάχειας στο νησί της Κω των Δωδεκανήσων Ελλάδας.

Θυμίζω ότι γενικώς οι αρχαίες επιγραφές είναι πολύ σημαντικές γραπτές πηγές ιστορίας. Ιδία της Κω διότι από αυτές έχουμε μάθει για την επικράτηση των Δωριέων (Ηρακλειδών) στο νησί, πιθανότατα μετά τον Τρωικό εμφύλιο των Ελλήνων πόλεμο, με αφίξεις που έγιναν κατά κύματα (στην Κω και γενικότερα στα Δωδεκάνησα). Αυτό επιβεβαιώνεται από την επικρατούσα δωρική διάλεκτο. Αλλά μαθαίνουμε και για το αρχαίο κωακό εορτολόγιο, το πολιτικό σύστημα, το μηνολόγιο, κ.ά.

Η κλεμμένη επιγραφή δημοσιεύθηκε[1] και βρέθηκε ότι είχε παρατηρηθεί εντοιχισμένη στους τοίχους του ξωκκλησού της Αγίας Μαρίνας, 7,5 χλμ. ΝΑ. της Αντιμάχειας, όπου είχε παρατηρηθεί πρώτη φορά από τον M. Dubois[2] το 1883 και εν συνεχεία από τον W. R. Paton[3], το 1891, ο οποίος έκανε κάποιες διορθώσεις στο κείμενο του Dubois λέγοντας ότι «είναι πιθανόν η πέτρα να ανήκει στην  αρχαία Αλάσαρνα» – νυν Καρδάμαινα / Καρδάμενα, όπου έκειτο περίφημος ναός του Απόλλωνος!

Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας, καθώς και ο περιβάλλων χώρος της, είναι κτισμένη με αρχαίο δομικό υλικό.

Ο… «ανώνυμος δωρητής» της επιγραφής ήταν ο Stefan Hornak, ο οποίος την είχε αποκτήσει το 1983, από την Galleria Serodine SA στην Ascona της Ελβετίας! Ο Χόρνακ ήταν ένας από τους ανθρώπους εκείνους, που αναγνωρίστηκαν ως «σημαντικός δωρητής του Γκεττύ», δωρίζοντας αντικείμενα αξίας 869.800 δολλαρίων![4]

Τα ερωτήματα που τίθενται είναι πολλά:

Πότε και από ποιον / ποιους αποκολλήθηκε η επιγραφή από την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας;

Πότε και πώς εξήχθη η επιγραφή από την νήσο Κω και τα ελληνικά σύνορα και έφτασε στην Ελβετία;

Με ποια «δικαιολογητικά» έγινε η εξαγωγή της από την Ελλάδα και η αγορά και η μεταπώλησή της στο “πλυντήριο” που λέγεται Ελβετία;

Με ποια δικαιολογητικά και παραστατικά την παρέλαβε το Γκεττύ;

Τι κάνουν οι Κώοι για να την φέρουν πίσω;

Εκτός των ανωτέρων εγκλημάτων, η αρχαία ελληνική επιγραφή ΔΕΝ εκτίθεται κιόλας, αυτήν την στιγμή, στο μουσείο! Οπότε οι σύγχρονοι απόγονοι του γραφέα της και οι μόνοι νόμιμοι κληρονόμοι της δεν πρόκειται να την δουν ποτέ… Το αρχαίο τιμητικό ψήφισμα των Κώων, δεν περιποιεί τιμή για τους σύγχρονους Δωδεκανησίους…

Αρχείο Πολιτισμού, Γ.Λεκάκης

ΠΗΓΗ: Μουσείο Γκεττύ. Looting Matters, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 27.11.2019.

https://arxeion-politismou.gr/?swp_form%5Bform_id%5D=2&swp_tax_limiter%5Bcategory%5D&swps=%CE%9A%CF%89%CF%82

The inscriptions of Cos

by Paton, W. R. (William Roger), 1857-1921; Hicks, Edward Lee, 1843-1919

https://archive.org/details/inscriptionsofco00patouoft/page/n7/mode/2up