Ο αρχαιολογικός θησαυρός των Αντικυθήρων

Μισὸ ἑκατομμύριον κανεὶς δὲν ἀρνεῖται ὅτι πρέπει ν’ ἀμοιφθοῦν ὑλικῶς καὶ ἠθικῶς οἱ Συμαῖοι δῦται, οἱ ἀνελκύσαντες ἐκ τοῦ βυθοῦ τῆς θαλάσσης τὸν ἀρχαιολογικὸν θησαυρὸν τῶν Ἀντικυθήρων. 

Καὶ χρήματα πρέπει νὰ τοὺς δοθοῦν καὶ παράσημον. Κᾶποιος μάλιστα ἐπρότεινε νὰ κοπῇ καὶ ἰδιαίτερον τιμητικὸν μετάλλιον, τὸ ὁποῖον νὰ δοθῇ εἰς αὐτοὺς καὶ κατόπιν καὶ εἰς τοὺς ἄλλους ποῦ ἀνακαλύπτουν ἀρχαῖα ἀντικείμενα καὶ ἔχουν τὸν ἡρωισμὸν νὰ μὴ [τὰ] περνᾶνε μὲ [...] στὸ ἐξωτερικόν. 

Ὁ κάποιος ὅμως αὐτὸς, ποῦ ἐπρότεινε τὸ δικαιότατον αὐτὸ πρᾶγμα, εἶμαι ὑπερβέβαιός πῶς θ’ ἀπογοητεύετο ἀμέσως, [ἅμα τοῦ] ἔλεγά πῶς οἱ Συμαῖοι δῦται τὰς [ἀξιώσεις] τὰς ἀνέβασαν, ἐπὶ τοῦ παρόντος, εἰς τὰς 500 χιλ. φράγκων χρυσῶν. Διότι τόσα ζητοῦν, καθὼς μοῦ εἶπεν ἀξιόπιστον πρόσωπον, καὶ τόσα [πιθανὸν θὰ λάβουν], ἂν ὄχι τώρα, ἀφοῦ ἡ Βουλὴ [...] [1..] χιλ. δραχμὰς [...] διὰ τὰς ἐργασίας αὐτὰς, [ἀλλ’ εἰς τὸ μέλλον], ἀφοῦ [πάντοτε ... βουλευταὶ νὰ] ὑποστηρίζουν καὶ τὰ παραλογώτερα πράγματα. Τοῦς δῦτας, ὅσον ὑπερβολικὴ καὶ ἂν εἶνε ἡ ἀπαίτησίς των, δὲν τοὺς ἀδικῶ καθόλου. 

Τοὺς εἴπαν πῶς ἐκεῖνό ποῦ ἔκαναν εἶνε κάτι σπουδαῖον καί πῶς τὸ Ἔθνος θὰ κερδίσῃ δὲν ἐξεύρω πόσα ἀπ’ αὐτό, καὶ οἱ ἄνθρωποι ἐζήτησαν τὸ μερτικό τους. Τοὺς τὸ εἴπαν [...]. Ἂν τοὺς τὸ ἔλεγαν [ἐμμέτρως], τότε ποία εἶνε κι’ ἂν εἶνε! Κάθε στίχον, ἔστω καὶ [Μύρια.....], θὰ ἐζητούσαν νὰ τοὺς ἐξαργυρῶσῃ τὸ Κεντρικὸν Ταμεῖον ἀντὶ ἑκατὸν καὶ διακοσίων ἴσως χιλιάδων φράγκων. Κι’ αὐτά, δὲν τὰ παθαίνομεν πρώτην φορὰν τώρα. Τὰ ἐπάθαμε καὶ ἄλλοτε, ἀλλὰ γνῶσιν δὲν ἐβάλαμε. Εἴπαμε κ’ εἰς ἄλλους πῶς κάτι ἔκαναν, καὶ τὸ κάτι αὐτὸ ἐζήτησαν ἀμέσως νὰ τοὺς τὸ ἀκριβοπληρώσωμεν. 

Γιὰ θυμηθῆτε λίγο! Τὰ γεγονότα δὲν εἶνε τόσον ἀπομακρυσμένα καὶ προχθὲς ἀκόμη ἡ ἠχώ των ἐτάραξε τ’ ἀκουστικά σας τύμπανα. Τσιμουδιὰ λοιπόν! Ἡ χρυσῆ σιωπὴ τοῦ Πυθαγόρα θὰ μᾶς σώσῃ εἰς τὸ μέλλον ἀπὸ τὰς παραλόγους ἀπαιτήσεις τῶν σωτήρων μας καὶ τῶν εὐεργετῶν μας. 

Ἂς γίνωμεν ὀλίγον Ἑβραῖοι καὶ ἂς μὴ ἀνεβάζωμεν στὰ μεσούρανα κάθε πρᾶγμά ποῦ ἀγοράζομεν πρὶν ἐξοφλήσωμεν προηγουμένως μὲ τοὺς πωλητάς μας. Οἱ Συμαῖοι δῦται, ἐπ’ αὐτοῦ τοῦ ἀντικειμένου, μᾶς δίδουν ἕν σωτήριον μάθημα. 

Ο ΝΟΥΜΑΣ

Εφημερίδα Εστία, αρ. φύλ. 340, 06.02.1901