Ιδού ποιός είμαι...!

«Αφροδίτη Αναδυομένη» το περίφημο έργο του Απελλή - σε τοιχογραφία αγνώστου[πριν από το 79 μ.Χ] , βρέθηκε στον Οίκο της Αφροδίτης, Πομπηία. Από τον Matthias Kabel, μέσω Wikimedia Commons.

Ὅταν ὁ ᾿Απελλῆς, ὁ μέγας τῆς Ἑλλάδος ζωγράφος ἀπεβιβάσθη εἰς τὴν Ρόδον, ἐπεθύμησε νὰ ἴδῃ τὰ ἔργα τοῦ Πρωτογένους, τοῦ ἐκ Καρίας μεγάλου ζωγράφου, περὶ τῶν ὁποίων πολλά εἶχεν ἀκούσει. 

Μετέβη λοιπὸν εἰς τὸ σπουδαστήριόν του, όπου ὁ Πρωτογένης μὲν δὲν εὑρίσκετο, ἀλλ' ὑπῆρχεν ἐκεῖ μέγα πλαίσιον, ἕτοιμον διά ζωγραφική καί μία γραῖα ὑπηρέτρια, ή ὁποία ἠρώτησε τὸν ξένον ποῖος ἦτο. 

«Ἰδοὺ ποῖος εἶμαι» ἀπήντησεν ὁ 'Απελλῆς καὶ λαβὼν τὸν χρωστῆρα, ἐσχεδίασεν ἐπὶ τοῦ πλαισίου πανομοιότυπον τῆς μορφῆς του,ἡ γραῖα διηγήθη εἰς αὐτὸν τι συνέβη.Ο καλλιτέχνης, παρατηρήσας τὴν λεπτότητα μὲ τὴν ὁποίαν εἶχεν ἐκτελεσθῇ ἡ σκιαγραφία, ἀνεφώνησεν ἀμέσως:

Ὁ 'Απελλῆς μὲ ἐπισκέφθη! Τοῦτο εἰπών, ἐχάραξε καὶ αὐτὸς ἐπὶ τοῦ πλαισίου μίαν σκιαγραφίαν τοῦ ἑαυτοῦ του, μὲ ἄλλο ὅμως χρῶμα καὶ ἀνεχώρησε συστήσας εἰς τὴν γραῖαν οἰκονόμον του νὰ δείξῃ τὴν εἰκόνα εἰς τὸν ξένον, ἂν οὗτος ἐπανήρχετο καὶ νὰ τῷ εἴπῃ;-- Ἰδοὺ τὸ πρόσωπον μὲ τὸ ὁποῖον θέλεις νὰ ὁμιλήσῃς.

Τοῦτο καὶ ἐγένετο. Ὁ 'Απελλῆς ἐπέστρεψε καὶ στενοχωρηθεὶς διότι εἶδεν ὁ τι ἡ τέχνη του εἶχεν ὑπερβληθῇ, ἔλαβε ἄλλο χρῶμα καὶ διὰ τοῦ χρωστῆρος συνήνωσε τας γραμμὰς τῶν δύο σκιαγραφιῶν, ὥστε δὲν ἐφαίνετο κανὲν πλέον πρόσωπον, ἀλλ' ἓν φανταστικὸν ἀριστούργημα, τοῦ ὁποίου παρόμοιον δὲν εἶχε ποτὲ ὁραθῇ.

Οταν ὁ Πρωτογένης εἶδε τοῦτο ὡμολόγησε τὴν ἧττάν του καὶ ἐξῆλθεν εἰς τὴν ἀγορὰν πρὸς ἀναζήτησιν τοῦ ξένου. Ταυτοχρόνως ἐφρόντισεν ὅπως ἡ πολύτιμος ἐκείνη εἰκών παραδοθῇ εἰς τὴν αἰωνιότητα, καὶ ὅσοι ηὐτύχησαν νὰ τὴν ἴδουν͵ ὡμίλησαν περὶ αὐτῆς μὲ θαυμασμόν.

Λέγεται ὅτι ὑπῆρχεν εἰς τὴν Ρώμην ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τῶν Καισάρων καὶ ὅτι ἐκάη ὅταν ἐπυρπολήθη τὸ μέγαρον τὸ ὁποῖον ἐνέκλειε τὸν θησαυρὸν ἐκεῖνον.

Είναι μία από τις πολλές γνωστές ιστορίες ενός θρύλου της παγκόσμιας τέχνης και ζωγραφικής: του συμπατριώτη μας Απελλή με τον εξίσου σπουδαίο ζωγράφο Πρωτογένη, την αλίευσα πριν από καιρό από ένα παλιό και άγνωστο κείμενο.

Αυτός ήταν ο Απελλής της Κω, μέγας σε όλα του. Δυστυχώς από καιρό τον έχουμε τοποθετήσει στο κάδο αχρήστων όπως όλους τους άλλους μεγάλους Κώους της αρχαιότητας. 

Ονειρευόμαστε και σχεδιάζουμε το αύριο της Κω με  κάκιστες αντιγραφές και λάθος πρότυπα, κατά την ταπεινή μου άποψη.Μακριά από το πνεύμα,την οξυδέρκεια και την σοφία του μόνου ζωγράφου που θαύμαζε όχι μόνο ο Μέγας Αλέξανδρος αλλά ολάκερος ο αρχαίος κόσμος.

Ο Απελλής [4ος αιώνας π.Χ] θεωρήθηκε τον 15ο και 16ο αιώνα ως το αρχέτυπο του ιδανικού ζωγράφου των αρχαίων. Σχεδόν κανένας πίνακας του δεν έχει σωθεί, αλλά οι περιγραφές των έργων του από τον Πλίνιο χρησιμοποιήθηκαν ως βάση συνθέσεων μεγάλων ζωγράφων όπως ο Μποτιτσέλι, που σεβόταν τους γίγαντες δημιουργούς της αρχαιότητας.

Γεωδίφης