Το κύριον γνώρισμα του Καλυμνίου;
Η ὑπὸ τὴν κατοχὴν τῶν Ιταλών διατελοῦσα εἰσέτι νῆσος Κάλυμνος κατοικείται αποκλειστικώς σχεδὸν ἀπὸ Έλληνας. Γεωγραφικώς ή Κάλυμνος κεῖται πλησίον τῶν ἀκτών τῆς Μικρᾶς 'Ασίας μεταξύ Κώ καὶ Λέρου. Πρωτεύουσα τῆς νήσου είνε ή Πόθαια με πληθυσμόν 25,000. Τὴν Κάλυμνον κατοικοῦσι περίπου 30,000 Ἕλληνες, καταγενόμενοι κυρίως εἰς τὴν ναυτιλίαν καὶ τὴν σπογγαλιείαν.
Ὁ λαὸς τῆς Καλύμνου διακρίνεται διὰ τὴν φιλομάθειάν του, καὶ τὸ ἐμπορικὸν πνεῦμα, ὅπερ εἶνε κύριον γνώρισμα του Καλυμνίου. Μέγα, τὸ μέγιστον ἠδυνάμεθα νὰ γράψωμεν, μέρος του παγκοσμίου εμπορίου των σπόγγων διεξάγεται παρὰ Καλυμνίων, οἵτινες εἶνε ἐγκατεστημένοι εἰς ὅλα τὰ σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος, ὅπου ὑπάρχει αγορά απόγγων.
Καὶ ποὺ δὲν ὑπάρχουν εμπορικοί οίκοι Καλυμνίων; Εἰς τὴν 'Αγγλίαν, εἰς τὴν Γαλλίαν, εἰς τὴν Ιταλίαν,εἰς τὴν Ολλανδίαν, εἰς τὴν Γερμανίαν, εἰς τὴν Ρωσσίαν, εἰς τὴν Αίγυπτον. 'Αλλὰ καὶ εἰς τὸ Τόκιον ἀκόμη ὑπάρχει εμπορικός οἶκος Καλυμνίων καταγενόμενος εἰς τὴν εἰσαγωγὴν τῶν σπόγγων. Τὸ μεγαλείτερον ἀνεγνωρισμένον κατάστημα σπόγγων εἰς τὸν κόσμον εἶνε ὁ οἶκος Ν. Βούβαλη καὶ Σίας ἐν Λονδίνῳ, βεβαίως δὲ καὶ οὗτοι εἶνε Καλύμνιοι.
Μεγάλα καταστήματα Καλυμνίων σπογγεμπόρων καὶ ἀπὸ ἐτῶν ὑφιστάμενα ἐν τῇ ἀλλοδαπῇ εἶνε, πλήν του προειρηθέντος οἴκου Ν. Βούβαλη καὶ Σίας, τὸ ἐν Μόσχα τοῦ Γ. Σκουμπουρδή, τὸ ἐν ᾿Οδησσῷ τῶν ᾿Αδελφών Γεωργίου, τὸ ἐν Ῥώμῃ τοῦ Σ. Τουλουμάρη, τὸ ἐν Παρισίοις τοῦ Θέμέλη Ολυμπίτου, τὸ ἐν Ολλανδίᾳ τοῦ Γ. Κοκκίνου, τὸ ἐν Γερμανίᾳ τοῦ Θ. Διαμαντή, τὸ ἐν 'Αμβούργῳ τοῦ Μ. Κουρεμέτη καὶ τόσα ἄλλα ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμὸς καὶ ἅτινα διαφεύγουν τῆς μνήμης μας κατ' αὐτὴν τὴν στιγμήν.
Ο Καλύμνιος εἶνε ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον οἱ ᾿Αμερικανοὶ λέγουν shrewd[οξύνους] εἰς ὅ,τι δήποτε ἀναλαμβάνει. Ἔχει ὀξυτάτην τὴν ἀντίληψιν και επιμονήν, δύο προσόντα τὰ ὁποῖα ἀδιάφορον εἰς ποῖον κλάδον καταγίνεταί τις, πάντοτε τὸν ωφελούν.
Καὶ δὲν παράγει μόνον καλούς ἐμπόρους, ἱκανούς ναυτικούς καὶ μοναδικούς δύτας ή Κάλυμνος, παράγει καὶ ἐπιστήμονας και... διδασκάλους. Οι τελευταίοι εἶνε συνήθως καὶ ψάλται, ἀπὸ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι στηρίζουν ὅλην τὴν ἐπιτυχίαν τῆς μουσικής των εἰς τὸ έρρινον μέλος». Εἰς ἐκ τῶν τελευταίων τούτων ἐδίδαξε τὸν γράφόντα τὴν πραγματείαν ταύτην τὰ πρῶτά του Ελληνικὰ γράμματα καὶ τὴν «Κρηπίδα» τῆς μουσικής.
Ἐκ τῶν πρώτων, δηλαδή ἐκ τῶν ἐπιστημόνων της, ή Κάλυμνος, ἀναλόγως του πληθυσμού της. ἀνέδειξε πολλούς, καὶ δὲν εἶνε ὀλίγοι οἱ Καλύμνιοι ἰατροὶ οἱ οποῖοι διεκρίθησαν ἐν τῇ θείᾳ τοῦ ᾿Ασκληπιοῦ ἐπιστήμη, καταλαβόντες καὶ κατέχοντες εἰσέτι ἐπίζηλον θέσιν.
Ο πολὺς καὶ ἀοίδιμος τῶν Παρισίων Ἕλλην ἰατρὸς Σβύνος ἦτο Καλύμνιος, ὡς καὶ πάντες οἱ ἄλλοι Σβύνοι ιατροί, οἵτινες ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον διέμενον ἐν ᾿Ανατολῇ, ἦταν Καλύμνιοι. Καλύμνιοι ἐπίσης τυγχάνουν οἱ διακεκριμένοι ἰατροὶ κ.κ. Σκεύος Ζερβός, ὅστις καθ' ἣν ὥραν γράφομεν ἡμεῖς περὶ αὐτοῦ ἐκεῖνος ἀκολουθεῖ τὸν ἐλληνικὸν στρατὸν ὡς ἰατρὸς τῆς ὑπηρεσίας, καὶ Κουτούζης ἐν ᾿Αλεξανδρείᾳ.
Καὶ ἐν ᾿Αμερικῇ δὲν ἔχομεν ὀλίγους δρώντας Καλυμνίους. Εἰς Tarpon Springs, Fla, τὴν ἑλληνικὴν ἐκείνην πόλιν τῶν σπογγαλιέων, διαμένουν οι περισσότεροι, εἴτε ὡς ἀντιπρόσωποι οἴκων συμπολιτών των τῆς Εὐρώπης διὰ τὴν ἀγορὰν σπόγγων, εἴτε ὡς ἰδιοκτήται ἁλιευτικών πλοιαρίων σπόγγων, ἢ ὡς δῦται.
Γεωδίφης
Δημοσιεύθηκε την 3η Αυγούστου 1913 στην εφημερίδα "H NIKH"
Πορτρέτο ενός Καλυμνίου ψαρά ενώ κωπηλατεί, δεκαετία ΄30 [Ιταλική Γεωγραφική Υπηρεσία].