Το σπαθί του Παλαιολόγου και η Μονή της Πάτμου;

Σκίτσο του ξίφους του Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου[1405-1453], του  τελευταίου αυτοκράτορα της βυζαντινής αυτοκρατορίας.Φέρει την επιγραφή CY BACIΛΕΥ ΑΗΤΤΗΤΕ ΛΟΓΕ ΘΕΟΥ ΠΑΝΤΑΝΑΞ ... ΤΩ ΗΓΕΜΟΝΙ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩ ΑΥΘΕΝΤΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΩ-  William Miller (1864-1945), The Latins in the Levant, a history of Frankish Greece (1204-1566), Λονδίνο 1908.

Περὶ τῆς δωρηθείσης τῷ Διαδόχῳ σπάθης παρὰ τῶν ἀντιπροσώπων τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἐρωτήσαντες τὸν κ. Ἰωάννην Σακελλίωνα, ἐπιμελητὴν τῶν χειρογράφων τῆς Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης, ἐμάθομεν τὰ ἑξῆς, ἅτινα εἶνε εἰς θέσιν νὰ γιγνώσκῃ καλῶς, ἅτε διαμείνας ἐπὶ ἔτη μακρὰ ἐν Πάτμῳ, ἐπεξεργασθεὶς κάλλιστα τὰ κατὰ τὴν Βιβλιοθήκην καὶ τὸ σκευοφυλάκιον τῆς παναρχαίας ἐκεῖ Μονῆς Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, γιγνώσκων δὲ ἐπακριβῶς τὰ ἐν αὐτῇ ἀντικείμενα ἀρχαῖα κειμήλια. Καθὰ λοιπὸν ὁ κ. Σακελλίων μᾶς βεβαιοῖ, σπάθη, οἵα ἡ δωρηθεῖσα τῷ Διαδόχῳ παρὰ τοῦ κ. Εὐγενίδου οὐδέποτε ὑπῆρχεν ἐν τῆ Μονῇ τῆς Πάτμου· καὶ οὐ μόνον δὲν ὑπῆρξεν, ἀλλ’ οὐδ’ ἐσυλήθη ποτὲ ὑπὸ τῶν Τούρκων ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Θεολόγου. Οἱ Τοῦρκοι ἀείποτε τὴν ἐσεβάσθησαν, μόνος δὲ ὁ ἀχρεῖος Μοροζίνης, ὁ καὶ τὸν Παρθενῶνα καταστρέψας, ἐτόλμησε νὰ ἐπιθέσῃ χεῖρα βέβηλον εἰς τὴν Μονήν, ἥτις ἔκπαλαι ὑπῆρξε τὸ ἀντικείμενον τοῦ σεβασμοῦ τῆς χριστιανοσύνης συμπάσης. Εἷς μάλιστα τῶν συγχρόνων αὐτοῦ Βενετῶν ἱστοριογράφων, ὁ Μουρατόρης, ἐὰν καλῶς ἐνθυμώμεθα, πικρῶς τὸν ψέγει διὰ τὴν ἱεροσυλίαν του. Εἷς δὲ τῶν μοναχῶν τῆς Μονῆς τῆς Πάτμου, τὰ κατὰ τὴν σύλησιν ταύτην ἐσημείωσεν εἰς ἓν χειρόγραφον τῆς Βιβλιοθήκης της, ὡς ἀκολούθως αὐτολεξεί: «1672 ἦρθεν ὁ τζενερὰλ Φραντζέσκος Μοροζίνης, ὁ Σγαρδέλλης καὶ ἐγιαγούμισεν τὸ νησίν μας καὶ ἀναθεμάντον». Ἐπανερχόμενοι εἰς τὴν σπάθην τοῦ Παλαιολόγου, χωρὶς νὰ ἀμφισβητήσωμεν τὴν ἀρχαιότητα τῆς ὑπὸ τοῦ κ. Εὐγενείδου (sic) δωρηθείσης, κρίνομεν καλὸν νὰ προσθέσωμεν, ὅτι ἡ γνησία σπάθη τοῦ μάρτυρος Αὐτοκράτορος κατὰ πᾶσαν πιθανότητα εἶνε ἡ ἐν τῷ μουσείῳ τοῦ Τουρίνου σήμερον ἀνακειμένη, περὶ τῆς ὁποίας ἱστορεῖται, ὅτι κλαπεῖσα ποτὲ ἀπὸ τοῦ Μαυσωλείου Μωάμεθ τοῦ πορθητοῦ, ἐντὸς τοῦ ὁποίου μεταξὺ ἄλλων τροπαίων τοῦ Σουλτάνου τούτου εὑρίσκετο ἠγοράσθη παρὰ τοῦ τότε πρέσβεως τῆς Σαρδηνίας ἐν Κωνσταντινουπόλει, καὶ παρ’ αὐτοῦ εἰς τὸ μουσεῖον τοῦ Τορίνου ἐδωρήθη, περὶ τῆς σπάθης ταύτης ἴσως γράψωμεν ἐκτενέστερον ἔν τινι τῶν προσεχῶν φύλλων τῆς «Ἀκροπόλεως» . 

Εφημερίδα Ακρόπολις, αρ. φυλ. 1631, 04.12.1886

Μετά από την πτώση της Πόλης, και τη θανάτωση του μαρμαρωμένου βασιλιά, εικάζεται πώς το σπαθί του βρέθηκε στο σπίτι κάποιου Τούρκου άρχοντα της Κορινθίας. Ωστόσο, παραμένει άγνωστο που βρίσκεται σήμερα.Μετά το θάνατό του ο Παλαιολόγος, έγινε θρυλική μορφή της παράδοσης που λέει ότι θα ξυπνήσει και θα ανακτήσει την αυτοκρατορία και την Κωνσταντινούπολη από τους οθωμανούς.

Γεωδίφης

Η μόνη σωζόμενη υπογραφή του Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου - Αρχεία Βιέννης. «Κωνσταντίνος Παλαιολόγος πιστός υπό Θεού, Βασιλεύς και Αυτοκράτορας των Ρωμαίων».Από τον λογαριασμό  Blackbird79/twitter

Ελληνική αφίσα από τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-13) που δείχνει τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ' Παλαιολόγο - τον τελευταίο Βυζαντινό αυτοκράτορα, που πέθανε υπερασπιζόμενος την Κωνσταντινούπολη το 1453 - να οδηγεί τον διάδοχο Κωνσταντίνο και τον Ελληνικό Στρατό να ανακαταλάβουν την πόλη. Η αφίσα με τίτλο η «Ανάσταση του Μαρμάρινου Αυτοκράτορα» αναφέρεται στο θρύλο ότι ο Κωνσταντίνος δεν πέθανε στην Κωνσταντινούπολη, αλλά σώθηκε από έναν άγγελο, έγινε μάρμαρο και θάφτηκε κάτω από την πόλη, για να επιστρέψει αιώνες αργότερα για να ξανακατακτήσει την Πόλη.