Πρασονήσι Ρόδου και οι επιπτώσεις της σεισμικής ακολουθίας του 1956

Πρασονήσι της Ρόδου σε φωτογραφία από την seligmanwaite/ commons.wikimedia.org.

Η παραλία στο Πρασονήσι είναι ένα μαγικό μέρος όπου τα κύματα έχουν το πάνω χέρι. Βρίσκεται στο νοτιότερο τμήμα της Ρόδου, 95 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νησιού.

Όποιος έχει την ευκαιρία να το επισκεφτεί τόσο τον χειμώνα όσο το καλοκαίρι θα μείνει εντυπωσιασμένος. Μεταμορφώνεται από χερσόνησο το καλοκαίρι, σε βραχονησίδα τον χειμώνα. Η λωρίδα 720 μέτρων(μέτρηση από το Google Earth) που ενώνει την βραχονησίδα  (αποτελείται από φλυσχοειδείς σχηματισμούς) με το νότιο τμήμα της Ρόδου(νεογενείς ανθρακικοί σχηματισμοί) καλύπτεται από αμμουδιά και στις δύο πλευρές, προσφέροντας τρόπους για χαλάρωση κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες,ενώ σε περιόδους  με τρικυμία δείχνει ένα άλλο πρόσωπο όταν τα κύματα φτάνουν από 1 μέχρι 4 μέτρα ύψος.

Τα πετρώματα του Πρασονησιού είναι ηλικίας 35-25 εκ.χρόνων και είναι αρχαιότερα από εκείνα του νοτιότερου τμήματος της Ρόδου (5-0,01 εκ.χρόνων).

Η βραχονησίδα συνδέεται με το νησί της Ρόδου από μια στενή αμμώδη λωρίδα μορφής τόμπολο(220 τετραγωνικά μέτρα) και δημιουργεί ένα πανέμορφο τοπίο. Στη δυτική πλευρά της πρόσχωσης υπάρχει συνήθως αέρας, ενώ ταυτόχρονα η ανατολική πλευρά βρίσκεται σε κατάσταση νηνεμίας. Η δημιουργία του τόμπολο οφείλεται στην κυματική "σκιά" που σχηματίζεται στην περιοχή πίσω από την βραχονησίδα εξαιτίας της μείωσης της μεταφορικής ικανότητας του θαλασσινού νερού να μεταφέρει  χαλαρά υλικά (άμμο, χαλίκια) δημιουργώντας με τον καιρό μια στενή ζώνη από ιζήματα που συνδέουν τα δύο νησιά. Οι χελώνες caretta-caretta κάποτε χρησιμοποιούσαν το τόμπολο για να κρύβουν τα αυγά τους, αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια αφού το οικοσύστημα δεν τις προστατεύει πια, εξαιτίας της δράσης του είδους «εξολοθρευτή». Με την ευκαιρία θα ήθελα να επισημάνω ότι μπορούν να συνυπάρξουν και τα δύο είδη με την κατάλληλη περιβαλλοντική διαχείριση της περιοχής.

Το οικοσύστημα της περιοχής συνήθως δουλεύει με αργούς ρυθμούς. Ωστόσο κάποιες φορές διαταράσσεται από έντονα φαινόμενα, όπως αυτό που παρουσιάστηκε λίγο μετά τον σεισμό του 1956  όταν τα νησιά του Αιγαίου επλήγησαν με το πιο καταστροφικό τσουνάμι της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.

Ο κύριος σεισμός της 9ης Ιουλίου είχε μέγεθος 7,5R  ,προήλθε από τον υποθαλάσσιο χώρο της Αμοργού και συνοδεύτηκε από ένα μετασεισμό των 7R σε χρονικό διάστημα μόλις 3 λεπτών. Το τσουνάμι που ακολούθησε οφείλεται σε υποθαλάσσια κατολίσθηση ή σε μια σειρά υποθαλάσσιων κατολισθήσεων .

Την ημέρα εκείνη η λωρίδα που σήμερα ενώνει το Πρασονήσι με την Ρόδο βυθίστηκε κατά περίπου 9 μέτρα και έτσι αποκολλήθηκε ο ισθμός. Δεν γνωρίζουμε αν η αποκόλληση οφείλεται στην σεισμική δόνηση ή στις δευτερογενείς επιπτώσεις του σεισμικού φαινομένου. Η αμμώδης λωρίδα μπορεί να  βυθίστηκε λόγω της ρευστοποίησης ή συμπύκνωσης των χαλαρών εδαφών από τις οποίες αποτελείται.

Σήμερα η βροχονησίδα έχει ξαναενωθεί με τις νεότερες άμμους που αποτίθενται στην περιοχή και κανείς πια δεν γνωρίζει ότι κάποτε είχε συμβεί ένα στιγμιαίο γεγονός τέτοιου μεγέθους. Μετά από 56 χρόνια η φύση κάλυψε τις πληγές της και εξακολουθεί να δουλεύει αθόρυβα. Όμως , κανείς δεν ξέρει ως πότε;

Γεωδίφης

Πηγές

1.Βικιπαίδεια

2.Νεοτεκτονικός Χάρτης της Ρόδου, Πανεπιστημίου Αθηνών [Λέκκας, Παπανικολάου, Σακελλαρίου].

3.Γεωμορφολογία-Κ.Παυλόπουλος

Πρασονήσι Ρόδου [Πηγή- Vadim Indeikin/commons.wikimedia.org]

                                         Το τόμπολο του Πρασονήσιου Ρόδου