Μήπως η Σελήνη προκάλεσε τον σεισμό M=6.1 στην Κολομβία;

Ένας σεισμός μεγέθους 6.1 σημειώθηκε στις 23 Μαρτίου 2019 στις 2:14 μ.μ. στην Κολομβία. Μια πρόσφατη επιστημονική εργασία αναφέρει ότι η παλίρροια μπορεί να είναι υπεύθυνη για το 16% των σεισμών στην Κολομβία. Μήπως η Σελήνη έχει προκαλέσει αυτόν τον σεισμό; Ενδεχομένως, αλλά υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί. 

Ο σεισμός M=6.1, ο οποίος ήταν ευρέως αισθητός στην Μπογκοτά, στο Cali και στη Μεντεγίν, βρισκόταν στο γνωστό «σύμπλεγμα Cauca» στην Κολομβία, όπου συμβαίνουν συχνά σεισμοί M≥3 (~ 24 το χρόνο). Μαζί με τη Bucaramanga (~ 550 ετησίως), οι δύο συστάδες αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ του συνόλου των σεισμών της Κολομβίας (Geological Service Colombia ). Οι περισσότεροι από τους σεισμούς στις δύο ομάδες χτυπούν σε βάθη μεταξύ 70-180 χλμ. Πώς οι σεισμοί μπορούν να παραχθούν σε αυτά τα μεγάλα βάθη είναι από μόνο του ένα αίνιγμα και ένα θέμα συνεχούς έρευνας.

Οι ερευνητές από τη Medellin (Εθνικό Πανεπιστήμιο της Κολομβίας) διαπίστωσαν ότι οι σεισμοί στην Κολομβία συσχετίζονται με την παλίρροια. Δείχνουν σε σχετικά πρόσφατη δημοσίευσή τους ότι η σχέση μεταξύ σεισμών και παλίρροιας είναι ιδιαίτερα ισχυρή για τους σεισμούς μέσα στα δύο σεισμογενή σμήνη (Moncayo et al., 2019).

Η Σελήνη και ο Ήλιος προκαλούν παραμόρφωση της Γης. 

 Ίσως έχετε ακούσει ότι είμαστε ελαφρώς ελαφρύτεροι όταν το φεγγάρι είναι πάνω από εμάς (μόνο ένα εκατομμύριο από το βάρος μας). Αλλά, για να είμαστε ακριβείς, αυτό ισχύει και αν η Σελήνη είναι ακριβώς κάτω από μας, στην αντίθετη πλευρά. Ο λόγος για αυτό είναι ότι η βαρυτική δύναμη δεν είναι η μόνη δύναμη στο παιχνίδι. Η γη μετακινείται από το φεγγάρι που είναι γύρω της και βιώνουμε μια φυγόκεντρη δύναμη εξαιτίας αυτού .Η καθαρή δύναμη είναι προς τα πάνω τόσο στην πλευρά που βλέπει το φεγγάρι όσο και στην αντίθετη.

Το φεγγάρι δεν είναι το μόνο που επηρεάζει τη Γη. 

Ο ήλιος το κάνει με παρόμοιο τρόπο, αν και η δύναμη που παράγει είναι περίπου μισή. Η συνδυασμένη επίδραση του Ήλιου και της Σελήνης ονομάζεται «παλίρροια». Η παλίρροια έχει δύο επιπτώσεις στη Γη. Πρώτον, μετακινεί μεγάλες ποσότητες νερού, γνωστό και ως ωκεανό. Δεύτερον, παραμορφώνει τη στερεά γη: Οι παλιρροιακές δυνάμεις, που τραβούν και τις δύο πλευρές, επιμηκύνουν τον πλανήτη, κάνοντας το περίπου 40 εκατοστά περισσότερο. Αυτό δημιουργεί τάσεις διάτμησης και αποκόλλησης στη Γη που μπορούν να προωθήσουν τους σεισμούς (Heaton, 1975). Τα μεγέθη των τάσεων που παράγονται από την παλίρροια είναι πολύ μικρότερα από τις τάσεις που οφείλονται στην κίνηση των τεκτονικών πλακών. Αυτό σημαίνει ότι οι παλίρροιες δεν είναι υπεύθυνες για τους σεισμούς. Ίσως, ωστόσο, εάν ένας σεισμός είναι έτοιμος να εκδηλωθεί, η παλίρροια μπορεί να τον ωθήσει να αποτύχει. Επομένως, αναμένουμε ότι η σεισμικότητα θα είναι υψηλότερη όταν οι παλιρροιακές τάσεις και οι τεκτονικές τάσεις δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση και χαμηλότερες όταν ισχύει το αντίθετο. 

Αναζήτηση περιοδικότητας: μπορούμε να αποδείξουμε την παλιρροιακή ενεργοποίηση;

Υπάρχουν δύο κύριοι παλιρροιακοί κύκλοι: Ο πρώτος είναι μήκους 27,5 ημερών, ο οποίος είναι ο χρόνος που χρειάζεται το φεγγάρι να κυκλώσει γύρω από τη γη. Η δεύτερη είναι 24 ωρών, η οποία είναι η στιγμή που χρειάζεται η γη για να γυρίσει γύρω από τον δικό της άξονα. Εάν η αύξηση του ρυθμού των σεισμών συσχετιστεί με αυτές τις περιόδους, τότε αυτή η αύξηση θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί τεκτονικά. Το επόμενο βήμα θα ήταν τότε να υπολογίσουμε πραγματικά τις σχετικές πιέσεις. Θα μπορούσαν οι παλίρροιες να επιτρέψουν σεισμικές προβλέψεις; Από το 1980 οι σεισμολόγοι έχουν αναζητήσει έναν τέτοιο σύνδεσμο, με μικτά αποτελέσματα. Πρόσφατες μελέτες, οι οποίες έχουν βρει μια σχέση, περιορίζονται σε ορισμένες περιοχές ή περιστάσεις (Ide et al., 2016). Παραδείγματος χάριν, διαπιστώθηκε ότι ο αριθμός σεισμών στην περιοχή του σεισμού Tohoku 2011 στην Ιαπωνία συσχετίστηκε με την παλίρροια πριν από τον σεισμό. Μετά το σεισμό μεγέθους 9, από την άλλη πλευρά, δεν βρέθηκε συσχέτιση (Tanaka et al., 2012). Μελέτες όπως αυτές υποθέτουν ότι μπορεί να είναι δυνατό να εκτιμηθεί εάν πρόκειται να έρθει μια μεγάλη ρήξη σε ορισμένες περιοχές, αλλά αυτό δεν έχει ακόμη αποδειχθεί. Το πρόσφατο γεγονός πιθανότατα διευκολύνεται από την παλίρροια .Στην έρευνα τους, η Δρ Gloria Moncayo και οι συνεργάτες της αξιολόγησαν σεισμούς στην Κολομβία μεταξύ 1993 και 2017. Διαπίστωσαν ότι ο ρυθμός των σεισμών μπορεί να έχει περιοδική συνιστώσα, με περίοδο 27,5 ημερών. Περίπου το 1/6 (ή το 16%) περισσότεροι σεισμοί συμβαίνουν όταν το φεγγάρι είναι πιο κοντά, δηλαδή στο περιθώριο. Αυτή η συσχέτιση μεταξύ των σεισμών και των παλιρροιών ήταν ισχυρότερη για τα γεγονότα εντός της ομάδας του Cauca και της Bucaramanga. Ο πρόσφατος σεισμός συνέβη μόλις δύο ημέρες μετά το τελευταίο περιθώριο, το οποίο επίσης συνέβη πολύ κοντά στην πανσέληνο (20 Μαρτίου). Στο σχήμα που ακολουθεί, αυτό αντιστοιχεί σε μια φάση 34 °, και έτσι σε μια περιοχή όπου αναμένονται περισσότεροι σεισμοί λόγω της παλίρροιας. Τοποθετώντας το σε προοπτική: Μια παλιρροϊκή ώθηση, αλλά όχι μια πρόβλεψη σεισμού .Για την εκδήλωση της Κολομβίας, γνωρίζουμε ότι το παλιρροϊκό στρες ευνόησε την ενεργοποίηση. Πριν βγούμε σε βιαστικά συμπεράσματα, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν περιορισμοί στο αποτέλεσμα της μελέτης της Δρ Moncayo και των συναδέλφων της. Ένα σημαντικό είναι ότι το σεισμολογικό δίκτυο έχει επεκταθεί κατά το χρόνο που αξιολόγησαν. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει σφάλμα στην ανίχνευση της περιοδικότητας (Ader and Avouac, 2013). Ακόμη και αν η περιοδικότητα που βρήκαν οι συγγραφείς ήταν αλήθεια, οι περισσότεροι από τους σεισμούς είναι ανεξάρτητοι από την παλίρροια. Μόνο ένα κλάσμα (λιγότερο από 16%) της σεισμικότητας μπορεί να αποδοθεί σε αυτό. Τέλος, πρέπει να γνωρίζουμε τις πραγματικές παλιρροιακές τάσεις και όχι μόνο την περιοδικότητα για να κάνουμε δηλώσεις της αιτιότητας.

Γεωδίφης

Πηγή-temblor.net