Πως θάφτηκε το ναΰδριο της Αγίας Κλαυδίας;
Η Αγία Κλαυδία συναντάται στην τοποθεσία Ζαμάκοι, Πυλί Κω. To Πυλί και η γύρω περιοχή ανήκε στα όρια του αρχαίου δήμου των Αλεντίων είτε των Πυξεωτών ή Φυξιωτών σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Paton. Στην περιοχή βρίσκονται κυκλώπεια τείχη στα ΒΔ του Παλιού Πυλιού, τάφοι μυκηναϊκών χρόνων,το Ελευσίνιο στο Κυπαρίσσι [4ος αιώνας π.Χ], το ταφικό ηρώο του Χαρμύλου [300 π.Χ] και το νεκροταφείο στην Αγ. Κλαυδία κοντά στο λατομείο τραβερτίνη. Ο ναός της Αγίας Κλαυδίας ήταν μονόχωρο ταφικό οικοδόμημα ρωμαϊκής περιόδου [30 π.Χ-300μ.Χ]. Το κτίριο ίσως έπαθε καθίζηση από τον σεισμό του 139 μ.Χ του Αντωνίνου Πίου από το Ρήγμα της Ν.Ρόδου. Φερτά υλικά από τον παρακείμενο λόφο μετατοπίστηκαν, κάλυψαν τον ναό και τον προστάτεψαν. Τότε πρέπει να εγκαταλείφθηκαν οι «Φύξαι» του Ι.Ζαρράφτη και είχαμε μετοίκηση από τα ψηλότερα στα χαμηλότερα [προς Ζηπάρι και τον Κάμπο]. Το τοπωνύμιο Ζαμάκοι παραπέμπει στην λέξη Δαμάκοι, δηλαδή σε τοίχους αντιστήριξης που υποβαστάζουν το επικλινές έδαφος. Η λέξη είναι όψιμης βυζαντινής περιόδου σύμφωνα με τον Μ.Σκανδαλίδη. Πρόκειται για τοπωνύμιο που έχει σχέση με την μορφολογία του εδάφους. Το εκκλησάκι βρέθηκε ακέραιο με ορθωμένη την Αγία Τράπεζα μετά από ανασκαφή το 1959, έφερε μαρμάρινη πλάκα με το όνομα ΚΛΑΥΔΙΑ.