Ποιός ήταν ο Giuseppe Miari;

Πόλη της Κω το 1937, Ακτή του Γιαλού, Via Marina των Ιταλών, Ακτή Μιαούλη σήμερα. Την νέα πόλη της Κω μετά από τον καταστροφικό σεισμό ανέλαβαν  Ιταλοί μηχανικοί. 

Το έργο τους δεν ήταν καθόλου εύκολο, καθώς παρέλαβαν μια πόλη σε ερείπια. Μόλις σε 3 μήνες είχαν τροποποιήσει το ρυθμιστικό του 1928 και είχαν παραδώσει το νέο σχεδιασμό της. 

Σε τρία χρόνια το μεγαλύτερο μέρος της πόλης είχε ανεγερθεί.Η πληγωμένη Κως μετατράπηκε σε κηπούπολη με αρχαιολογικά πάρκα, πλατείες, φαρδείς δρόμους και μεγάλα πεζοδρόμια με δενδροστοιχίες. Το τελικό αποτέλεσμα τους δικαιώνει αν και αρχικά είχαν επικριθεί έντονα από φορείς κυρίως εκτός νησιού. 

Άφησαν πίσω τους μία πιο ασφαλή Κω, ρυμοτομικά άρτια πόλη και κυρίως αντισεισμική. Η εκπόνηση του σχεδίου των κατακτητών θεωρείται μέχρι σήμερα case study, που πρέπει να μελετηθεί ιδιαίτερα και σε βάθος.

Ανάλογο σχέδιο θα μπορούσε να εκπονηθεί και στην Θεσσαλία μετά τις πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες. Για παράδειγμα να αναφέρω τους δρόμους άμεσης εκκένωσης της πόλης και κυρίως το τέναγος της Λάμπης που απέφυγαν να οικοδομήσουν. Το άφησαν μόνο για αγροτικές δραστηριότητες γνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες του, ενώ έφτιαξαν το καταπληκτικό τεχνικό έργο του Μπαρμπαγιάννη για γρήγορη μεταφορά των στάσιμων λιμναζόντων νερών προς τη θάλασσα και το οποίο εμείς δεν σεβαστήκαμε.

Η ομάδα Ιταλών μηχανικών που σχεδίασε και επεξεργάστηκε το ρυθμιστικό του ΄33 της Κω αποτελείτο από τους R.Peracco, A.Bernabiti και G.Miari. Για τους δύο πρώτους έχω ήδη μιλήσει, όμως ποιος ήταν ο τρίτος; 

Ο μηχανικός Miari Giuseppe [1885-1969] από οικογένεια κόμηδων, γεννήθηκε στο Finale Emilia [Modena], προσλήφθηκε το 1910 από το Υπουργείο Δημοσίων Έργων της Ιταλίας και τέθηκε στη διάθεση του Υπουργείου Εξωτερικών από το 1929 έως το 1937 για να υπηρετήσει στη Ρόδο ως διευθυντής δημοσίων έργων. 

Ανάμεσα στα έργα του στα Δωδεκάνησα είναι γνωστές ορισμένες παρεμβάσεις ένταξης και μεταμόρφωσης κτιρίων -ιδιαίτερα εκείνες που έγιναν σε συνεργασία με τον Rodolfo Petracco, όπως η προέκταση της πτέρυγας του Hotel delle Rose [1931-1932] και η διεύθυνση των έργων σε πολυάριθμα εργοτάξια στη Ρόδο και στα άλλα νησιά, ιδιαίτερα στην Κάλυμνο. 

Μετά τον σεισμό του Απριλίου 1933, ο Miari συμμετείχε στο σχέδιο δράσης διάσωσης της Κω και αργότερα συνεργάστηκε, μαζί με τον αρχιτέκτονα Mario Paolini, τον μηχανικό Baroni και τους τοπογράφους Giovanni Paresce και Rocca, για το γενικό σχέδιο και τις εργασίες ανοικοδόμησης της σεισμόπληκτης πόλης. 

Μετά από τον σεισμό ήταν σε στενή και καθημερινή σχέση με τους  Bernabiti και Petracco, επιβλέποντας τη διαχείριση κατασκευής πολλών από τα έργα τους.

Σημειώνω την επίμονη παρουσία του, στα μέσα της δεκαετίας του 1930, και στο εργοτάξιο της στρατιωτικής πόλης Portolago [Λέρος]. 

Το 1951 ο Miari συνταξιοδοτήθηκε ως γενικός επιθεωρητής δημοσίων έργων στα Δωδεκάνησα.

Δυστυχώς, όσο αν και προσπάθησα μου ήταν αδύνατον να βρώ φωτογραφία του  Giuseppe Miari. Ίσως στο μέλλον να φανώ πιο τυχερός.

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Architettura coloniale italiana nel Dodecaneso 1912-1943

2.Ιστορία της Νήσου Κω-Β.Χαζηβασιλείου

3.Οκτώ και Κάτι, 23 Απριλίου 1933-επετειακό βιβλίο[2022]

https://geogeodifhs.blogspot.com/2022/04/23-1933-e-book.html

4.Ο Μεγάλος Σεισμός του 1933 μέσα από εικόνες και καρτ ποστάλ εποχής!

https://geogeodifhs.blogspot.com/2019/12/1933.html

5.Ιστορία των σεισμών της Κω,2018-2023

Πλατεία της Αγίας Παρασκευής ή των Πορτοκαλιών μετά το σεισμοπάθημα του ΄33.

Με «σκύλους φύλακες» φτιάχτηκε η νέα πόλη της Κω όχι με λόγια και υποσχέσεις.Μετά τον σεισμό του ΄33 έπαιξε το σενάριο μεταφοράς της πόλης της Κω σε άλλη θέση από τους Ιταλούς.Τελικά δεν το έπραξαν μετά από διαβεβαίωση της  τριμελούς κύριας μελετητικής ομάδας διαρθωμένης από διάφορες ειδικότητες όχι μόνο από αρχιτέκτονες, ότι μπορούσε στην ίδια θέση να φτιαχτεί μία νέα πιο ασφαλής πόλη.Δεν τροποποίησαν το ρυθμιστικό του 1928 αλλά επανασχεδίασαν την πόλη εκ νέου στηριζόμενοι στην έρευνα και ιδίως στην παρατήρηση.Είδαν κτίρια που δεν έπεσαν από τον σεισμό και πορεύτηκαν με αυτά στο νέο σχεδιασμό, ο οποίος προέκυψε μέσα από τον εντοπισμό των αδυναμιών,που δεν αγνόησαν αλλά επιχείρησαν να θεραπεύσουν. Είδαν θανάτους από τον συνωστισμό στα σοκάκια και τον πανικό για αυτό έφτιαξαν φαρδείς δρόμους που εμείς στενέψαμε. Καθιέρωσαν τον Επίτροπο του Σεισμού που ήταν και δήμαρχος όσο διαρκούσαν οι εργασίες αποκατάστασης.Επέβαλλαν νέες πιο αυστηρές οικοδομικές προδιαγραφές,τους δύο ορόφους και την σεισμολογικη -εδαφολογική έρευνα σε κάθε νέα οικοδομή, κά. Στηρίχτηκαν σε ντόπιο εργατικό δυναμικό για να τονώσουν την κατεστραμμένη τοπική οικονομία, έδωσαν χαμηλότοκα δάνεια στους πληγέντες και είχαν χρονοδιάγραμμα το οποίο τήρησαν μέχρι το τέλος, δηλαδή το 1939 δηλαδή έξι χρόνια από την αποφράδα μέρα της 23ης Απριλίου 1933.