Μπορεί ένα ηφαίστειο λάσπης να ξυπνήσει από ανθρώπινη δραστηριότητα;
Το ηφαίστειο Kechyaldag στο Αζερμπαϊτζάν που βρίσκεται κοντά στο ταμιευτήρα Jeyranbatan ξέσπασε το 2000. Είναι αξιοσημείωτο ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή οι επιστήμονες δεν είχαν καταγράψει ποτέ τη δραστηριότητα αυτού του ηφαιστείου.
Η έκρηξη του ηφαιστείου οφειλόταν στο γεγονός ότι κατά την τοποθέτηση της γραμμής ενός αγωγού κοντά στον κρατήρα, πραγματοποιήθηκαν χωματουργικές εργασίες. Με τη σειρά του, ο κρατήρας του ηφαιστείου είχε υποστεί διάβρωση. Ως αποτέλεσμα το ηφαίστειο ξύπνησε και οδήγησε σε έκρηξη.
Οι εργασίες εκσκαφών που πραγματοποιήθηκαν κοντά σε ηφαιστειακή λάσπη προκάλεσαν την έκρηξη τους, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γεωλογίας και Γεωφυσικής της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών του Αζερμπαϊτζάν (ANAS). Δεν ήταν η πρώτη φορά που ανθρώπινος παράγοντας προκάλεσε την έκρηξη ορισμένων ηφαιστείων λάσπης στο Αζερμπαϊτζάν. Εχει παρατηρηθεί αρκετές φορές κατά το παρελθόν. Ο κρατήρας ενός ηφαιστείου κοντά στο χωριό Lokbatan οδήγησε επίσης σε μια ισχυρή έκρηξη του ηφαιστείου, το 2001, που παρήγαγε μεγάλες φλόγες με ύψος αρκετές δεκάδες μέτρα.
Τα ηφαίστεια λάσπης συνδέονται με πεδία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πλούσιες εναποθέσεις συμπυκνώματος αερίου και ελαίου βρίσκονται συχνά σε αυτές τις περιοχές. Επιπλέον, η λάσπη και το υγρό που χρησιμοποιούν τα ηφαίστεια της λάσπης χρησιμοποιούνται ως πρώτες ύλες για τις χημικές και κατασκευαστικές βιομηχανίες, καθώς και για τη φαρμακολογία.
Τα ηφαίστεια λάσπης βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές στο Αζερμπαϊτζάν. Αλλά μπορούν να βρεθούν και σε κατοικημένες περιοχές. Τα περισσότερα από αυτά τα εδάφη είναι υπό προστασία και απαγορεύεται αυστηρά στους ανθρώπους να εισέρχονται εκεί χωρίς ειδική άδεια. Διαφορετικά, ο καθένας θα αντιμετωπίσει ένα μεγάλο πρόστιμο. Αυτές οι απαγορεύσεις έχουν διάφορους λόγους. Πρώτον, με αυτόν τον τρόπο προστατεύεται η ζώνη των ηφαιστείων από πιθανή μόλυνση από τους ανθρώπους, δεύτερον, εμποδίζονται πιθανές προσπάθειες απομάκρυνσης της λάσπης από το έδαφος αποθέματος [αυτή η λάσπη μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την κατασκευή]. Και τελικά, ο κύριος λόγος είναι ότι κάθε ηφαίστειο λάσπης μπορεί να εκραγεί και αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή.
Στην Γη υπάρχουν τουλάχιστον 1400-1500 ηφαίστεια λάσπης. Περισσότερα από 300-700, δηλαδή περισσότερο από το 45% όλων των ηφαιστείων λάσπης, συγκεντρώνονται στην επικράτεια του Αζερμπαϊτζάν, ενώ τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται στη χερσόνησο Absheron. Τα ηφαίστεια της λάσπης εμφανίστηκαν στην επικράτεια της σημερινής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν πριν από 25 εκατομμύρια χρόνια.
Ένα ηφαίστειο λάσπης ή ένας θόλος είναι μια γεωμορφή που δημιουργείται από την έκρηξη λάσπης ή ιλύος, νερού και αερίων.Πολλές γεωλογικές διεργασίες μπορεί να προκαλέσουν το σχηματισμό ηφαιστείων με λάσπη. Τα ηφαίστεια της λάσπης δεν είναι αληθινά ηφαίστεια, καθώς δεν παράγουν λάβα και δεν οδηγούνται κατ 'ανάγκη από την μαγματική δραστηριότητα. Η Γη εκπέμπει συνεχώς μια ουσία όπως η λάσπη, η οποία μπορεί μερικές φορές να αναφέρεται ως "ηφαιστειακή λάσπη". Τα ηφαίστεια λάσπης μπορεί να κυμαίνονται σε μέγεθος από απλά 1 ή 2 μέτρα σε ύψος και πλάτος 1 ή 2 μέτρων, έως ύψος 700 μέτρων και πλάτος 10 χιλιομέτρων. Οι μικρότερες εκπομπές λάσπης αναφέρονται μερικές φορές ως κοιλότητες ή κρατήρες λάσπης.
Οι θερμοκρασίες του ηφαιστείου λάσπης κυμαίνονται από περίπου 100 °C έως περιστασιακά 2 °C, μερικές από τις οποίες χρησιμοποιούνται ως δημοφιλή "λουτρά λάσπης".
Η λάσπη που παράγεται από τα ηφαίστεια λάσπης σχηματίζεται κυρίως ως ζεστό νερό, το οποίο έχει θερμανθεί βαθιά κάτω από την επιφάνεια της Γης, αρχίζει να αναμειγνύεται με υπόγειες ορυκτές αποθέσεις, δημιουργώντας έτσι το εκχύλισμα ιλύος λάσπης.
Το υλικό αυτό στη συνέχεια ωθείται προς τα πάνω μέσω ενός γεωλογικού ρήγματος ή λόγω υπόγειας πίεσης. Περίπου το 86% του αερίου που απελευθερώνεται από αυτές τις δομές είναι το μεθάνιο, με πολύ λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα και άζωτο.Τα εκτοξευόμενα υλικά είναι συνήθως ένας πολτός από λεπτά στερεά εναιωρημένα σε νερό που μπορεί να περιέχει ένα μείγμα αλάτων, οξέων και διαφόρων υδρογονανθράκων.Το πιο υγρό και στερεό υλικό απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια των εκρήξεων, αλλά εμφανίζονται κατά τη διάρκεια των αδρανών περιόδων.Τα ηφαίστεια της λάσπης συνδέονται συχνά με ζώνες καταβύθισης των πλακών. Έχει εκτιμηθεί ότι πάνω από 10.000 μπορεί να υπάρχουν στις ηπειρωτικές πλαγιές και τις αβυσαίες πεδιάδες.
Γεωδίφης
Πηγές
1.azernews.az
2.Βικιπαίδεια
Στους δρόμους της κατοικημένης περιοχής Daguang Road, Jiangsu στην Κίνα, φυσική διεργασία μαρτυράει την ύπαρξη ηφαιστείου λάσπης, 29 Οκτωβρίου 2023.
