Ήρθαν για να μείνουν οι μεσογειακοί κυκλώνες;

Qendresa, ο μεσογειακός τροπικός κυκλώνας πλησιάζει τη Μάλτα στις 7 Νοεμβρίου 2014. Εικόνα MODIS που καταγράφηκε από τον δορυφόρο Aqua της NASA.

Δεν είναι γνωστό μέχρι τώρα αν οι μεσογειακοί κυκλώνες θα εμφανίζονται συχνότερα. Αν ναι , τότε πρέπει επειγόντως να βρεθεί «θεραπεία» σε όλα αυτά που βλέπουμε και ακούμε.

Την απάντηση σε θέματα ιατρικής φύσης είχε αναζητήσει πριν από 25 αιώνες ο μεγάλος στοχαστής Ιπποκράτης: «Πριν θεραπεύσετε κάποιον, ρώτησε τον αν είναι πρόθυμος να εγκαταλείψει τα πράγματα που τον αρρωσταίνουν»....

«Μεσογειακός κυκλώνας που μοιάζει με τροπικό: Η δομή του Daniel έχει βελτιωθεί τις τελευταίες ώρες. Ο χώρος φάσης GFS δείχνει τώρα έναν ρηχό-μέτρια συμμετρικό θερμό πυρήνα. Η βαθιά μεταφορά εξακολουθεί να περιορίζεται κυρίως στο βορειοδυτικό τεταρτημόριο της LLC, αλλά δεν θα εκπλαγώ να την δω να τυλίγεται πλήρως γύρω από το κέντρο πριν φτάσει στη Λυβία μέσα σε λίγες ώρες». Αυτά έλεγε στις 9 Σεπτεμβρίου ο διακεκριμένος μετερεωλόγος Nahel Belgherze.

Και συνεχίζει σήμερα:«Η πρώτη φορά στην καταγεγραμμένη ιστορία και οι 7 επίσημες λεκάνες τροπικών κυκλώνων προκάλεσαν καταιγίδα κατηγορίας 5 την ίδια χρονιά. *2023* Τι τρελή χρονιά ήταν μέχρι τώρα…Βόρειος Ινδικός Ωκεανός: Ο κυκλώνας Μόκα τον Μάιο Νοτιοδυτικός Ινδικός Ωκεανός: Ο κυκλώνας Φρέντι τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο Περιοχή Αυστραλίας: Ο κυκλώνας Ilsa τον Απρίλιο Νοτιοδυτικός Ειρηνικός: Ο κυκλώνας Kevin τον Μάρτιο Δυτικός Ειρηνικός: Ο τυφώνας Mawar τον Μάιο Ανατολικός Ειρηνικός: Ο τυφώνας Jova Ατλαντικός: Ο τυφώνας Λι».

Η εμφάνιση  καταιγίδων που μοιάζουν με τροπικούς κυκλώνες στη Μεσόγειο Θάλασσα είναι γενικά εξαιρετικά σπάνια, με μέσο όρο 1,57 να σχηματίζονται ετησίως και μόλις 99 καταγεγραμμένες περιπτώσεις τροπικών καταιγίδων που ανακαλύφθηκαν μεταξύ 1948 και 2011 σε μια σύγχρονη μελέτη, χωρίς οριστική τάση στη δραστηριότητα εκείνη την περίοδο. 

Στα μέσα Σεπτεμβρίου 2020 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μεσογειακός κυκλώνας, ο Ιανός. Μεγάλες περιοχές της χώρας, από το νότιο Ιόνιο έως τις Σποράδες και την Κρήτη, βρέθηκαν αντιμέτωπες με ισχυρούς ανέμους, καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες. Τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Φέτος ήταν η σειρά του Daniel, μόλις 3 χρόνια μετά, με τα γνωστά προβλήματα που δημιούργησε στην Θεσσαλία όσο την Λιβύη. 

Τελικά, ήρθαν για να μείνουν οι μεσογειακοί κυκλώνες;

Θα δούμε, είναι πρόωρο, οι μελέτες θα αναλύσουν και θα δώσουν τις απαντήσεις. Ωστόσο το νερό της θάλασσας παραμένει πολύ ζεστό και οι ωκεανοί συνεχίζουν να θερμαίνονται.

Ο κρύος αέρας φαίνεται να είναι το κύριο έναυσμα για αστάθεια στην ανάπτυξη αυτών των συστημάτων. Αν ποτέ οριζόταν μια εποχή κυκλώνων για την περιοχή της Μεσογείου, θα εκτεινόταν από τον Ιούνιο έως τον Μάιο του επόμενου έτους, με βάση τα μέχρι τώρα περιστατικά. Έτσι, ο σχηματισμός μεσογειακών (υπο)τροπικών κυκλώνων είναι δυνατός, οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου, αλλά με μέγιστη συχνότητα το φθινόπωρο [Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος] όταν εμφανίζονται ταυτόχρονα και τα χαμηλά  αποκοπής -cutoff lows και τα ζεστά επιφανειακά νερά.

Ο κυκλώνας Qendresa, γνωστός και ως Medicane Qendresa, ήταν ένας από τους πιο έντονους μεσογειακούς κυκλώνες που έχουν καταγραφεί, ο οποίος έπληξε τη Μάλτα και το ιταλικό νησί της Σικελίας το 2014.

Ο Qendresa προκάλεσε χάος στη Μάλτα. Οι λειτουργίες του αεροδρομίου ανεστάλησαν και τα λιμάνια έκλεισαν επίσης. Με πολλά αυτοκίνητα σταματημένα σε πλημμυρισμένους δρόμους σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο, ο κυκλώνας προκάλεσε κυκλοφοριακό εφιάλτη σε όλο το νησί. Διακοπές ρεύματος συνέβησαν σε πολλές πόλεις καθώς οι κολώνες ηλεκτρικού ρεύματος καταρρίφθηκαν από τους ισχυρούς ανέμους. εξάλλου πολλά δέντρα ξεριζώθηκαν. 

Ο κυκλώνας προκάλεσε παρόμοιες ζημιές στο ανατολικό τμήμα της Σικελίας, συμπεριλαμβανομένων των διαβρωμένων ακτών, της ανατίναξης στέγης και της ανατροπής σκαφών.

Ο Daniel έχει τα χακτηριστικά τροπικού κυκλώνα και αν λάβουμε υπόψη την Λιβύη έχει προκαλέσει τα περισσότερα θύματα παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια. 

Η Μεσόγειος χρειάζεται περισσότερο από ποτέ μια ενιαία επίσημη υπηρεσία κυκλώνων για την στενή παρακολούθηση τους.

Γεωδίφης