Ο πρώτος σεισμός που έπληξε μία σύγχρονη μεγάλη πόλη της χώρας
Πριν από τον μεγάλο σεισμό της Θεσσαλονίκης προηγήθηκε μια σειρά προσεισμών με μεγαλύτερο 5.8 στις 21 Μαΐου.
Ο σεισμός εκδηλώθηκε στις 20 Ιουνίου του 1978 και ώρα 23.03.Είχε ένταση 6,5 βαθμών και σημειώθηκε στο χωριό Στίβος, μεταξύ της λίμνης Κορώνειας και Βόλβης, 20 χιλιόμετρα έξω από την πόλη. Το εστιακό βάθος του σεισμού, ο οποίος διήρκεσε 10 δευτερόλεπτα, ήταν από 8 έως 10 χιλιόμετρα.
Μέσα σε λίγα λεπτά στη Θεσσαλονίκη επικράτησε πανικός. Εκείνη την εποχή τίποτα δεν ήταν καλά οργανωμένο. Κυκλοφοριακό κομφούζιο, αδυναμία μετακίνησης ασθενοφόρων και πυροσβεστικής. Η πόλη έμεινε χωρίς επικοινωνίες και ΜΜΕ. Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης "Ξενοκράτης" δεν λειτούργησε, καθώς δεν υπήρχαν σωστικά συνεργεία, απουσίαζε σχέδιο δράσης για τη μετασεισμική αντιμετώπιση της κρίσης και το πιο σημαντικό δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα παρείχε στην πολιτική ηγεσία και τις υπηρεσίες τη νομιμοποίηση για γρήγορη και αποτελεσματική δράση.
Ο μεγαλύτερος μετασεισμός συνέβη στις 4 Ιουλίου με μέγεθος 5.1.Εκτιμάται, ότι το κόστος αποκατάστασης των ζημιών ανήλθε σε 1 με 1,2 δισεκατομμύριο δραχμές. Η κατάρρευση του κτιρίου στην πλατεία Ιπποδρομίου παρέσυρε 29 από τους συνολικά 49 νεκρούς. Εντοπίστηκαν 3.170 κτίρια (4,5% του συνόλου της πόλης) με σοβαρές ή και επικίνδυνες βλάβες, τα οποία κρίθηκαν κατεδαφιστέα. Περίπου 13.918 (21% του συνόλου της πόλης) με μικρές ή μέσης κλίμακας βλάβες. Το 75% των κτιρίων της πόλης, τα οποία δεν υπέστησαν κάποια βλάβη.
Το κύριο σοκ προήλθε απο το Ρήγμα Μυγδονία, μήκους τουλάχιστον 68χλμ., ετήσιας ολίθησης από 0.04-0.4 χιλιοστά τον χρόνο,.Το ρήγμα μπορεί να δώσει σεισμούς έως 6.6 βαθμών. Απο την έντονη και πολύπλοκη σεισμική σεισμικότητα ίσως ενεργοποιήθηκε και το Ρήγμα Ασβεστοχώρι.Ο τελευταίος μεγάλος σεισμός στην περιοχή είχε καταγραφεί το 1602[6.8 βαθμών ίσως από το ρήγμα Σόχος].
Ηταν μία μέρα που δεν θα ξεχάσουν ποτέ οι Θεσσαλονικείς. Έχουν περάσει 41 χρόνια από τον Μεγάλο Σεισμό της συμπρωτεύουσας.Η Θεσσαλονίκη έχει κλείσει τις πληγές της, αναπτύσσεται και κοιτάει το μέλλον. Ομως πρέπει να γνωρίζουμε ότι σε αυτό βοήθησε και η συγκατάθεση της φύσης. Ο σεισμικός κίνδυνος δεν έχει εξαλειφθεί. Η πόλη παραμένει ζωσμένη από ενεργά ρήγματα που κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον θα απασχολήσουν,αν όχι εμάς την επόμενη γενιά, χωρίς καμία προειδοποίηση.
Πηγές:
1.Βικιπαίδεια
2.Τομέας Γεωφυσικής Α.Π.Θ
3.USGS