Ιαλύσια Κρήνη, από τις ωραιότερες του αρχαίου κόσμου

Κρήνη της Ιαλυσού, 4ου αιώνα π.Χ.Πρόσοψη σε σχέδιο του 1938 του Mario Paolini [1902 -1954]Ιταλού αρχιτέκτονα και ποιητή.Θεωρείτο μεταξύ των πιο όμορφων του αρχαίου κόσμου. 

Εξίσου διάσημες ήταν η Καλλιρρόη στην Αθήνα, η Πειρήνη  η αξιολογώτερη πηγή της Αρχαίας Κορίνθου και η Γλαύκα πάλι στην Κόρινθο.Είναι πλέον γνωστή ως Δωρική Κρήνη ή Ialisia di Rodi για τους Ιταλούς.

Δύο σήραγγες έφεραν  νερό από την κορυφή του λόφου Φιλέρημου σε δεξαμενή λαξευμένη στο βράχο που κλείνεται από πωρόλιθο, ισοδομικά χτισμένο τοίχο σε σχήμα Π. Aπορροές σε σχήμα λεοντοκεφαλής διοχέτευαν στο νερό από την κλειστή στέρνα σε ανοιχτή δεξαμενή, την οποία έφρασσαν 6 πεσσοί με θωράκια στα ενδιάμεσα κενά, και από εκεί στη στοά που διαμορφωνόταν από 6 δωρικούς κίονες που αποτελούν την πρόσοψη της κρήνης. Iερός νόμος με απαγορεύσεις για την προστασία της κρήνης είχε χαραχθεί σε έναν από τους πεσσούς [odysseus.culture].

Η Δωρική Κρήνη αναστηλώθηκε το 1920 από τους Ιταλούς όμως δεν συντηρήθηκε και έτσι βρισκόταν σε άθλια κατάσταση. Πριν από καιρό οι αρμόδιοι φορείς έδειξαν ενδιαφέρον για την ανάδειξη της. Δεν γνωρίζω αν μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση.

Πως καταστράφηκε; Το πιθανότερο από την δραστηριότητα του υποθαλάσσιου θηριώδους Ρήγματος Ρόδου. Αλλά είναι δύσκολο να υποθέσουμε από ποιό σεισμικό επεισόδιο υπέστη ζημιές. Την σεισμική δόνηση του 227 π.Χ των 7,5 βαθμών που κατέστρεψε τον Κολοσσό ή του 198 π.Χ, με μέγεθος 7.2, ΒΑ από το Αφάντου, που μάλλον προκάλεσε μεγάλες ζημιές στον ναό του Πυθίου Απόλλωνα, προστάτη της Ρόδου.

Γεωδίφης

Δεκαετία του ΄20, ο Όρμος Τριαντών, το όρος Φιλέρημος και η Ακρόπολη της Ιαλυσού, πρωτεύουσα της αρχαίας Ιαλυσίας, της αρχαιότερης πόλης της Ρόδου, γενέτειρας του Διαγόρα στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού. Η αρχαία Ιαλυσός παρήκμασε  τον 4ο αιώνα π.Χ.