Κοιτάσματα υδρογονανθράκων και φυσικού αερίου μεταξύ Καλύμνου-Λιμιώνα Κω;

Η μικρή φυσική κόλπωση του Κ.Λιμιώνα της Κεφάλου, όπου οι ύφαλοι αποτρέπουν τον ελλιμενισμό των πλοίων.

Απέναντι το νοτιοδυτικό τμήμα της Καλύμνου.H περιοχή μεταξύ Λιμιώνα και Καλύμνου είναι πιθανόν να κρύβει πολλά μυστικά.

Η υποθαλάσσια κοιλάδα που βρίσκεται μεταξύ της νησίδας Νέρας και των Πρασονησιών του Ιάκωβου Ζαρράφτη [σημερινός Λιμιώνας- Κεφάλου] βυθίζεται προς τα δυτικά σε βάθος που υπερβαίνει τα 500 μέτρα. Η ευρύτερη περιοχή στην οποία ανήκει η κοιλάδα οριοθετείται από δύο βυθίσματα, προς βορρά από το βύθισμα της Σάμου-Ικαρίας και προς νότο από το βύθισμα νότια της Κω.Τα βυθίσματα αυτά θεωρούνται ότι είναι αποτέλεσμα των τεκτονικών διαδικασιών  και δημιούργησαν στο Αιγαίο μία σειρά επιμηκών τάφρων.

Νότια η κοιλάδα περιορίζεται από μια υποθαλάσσια ράχη που είναι προέκταση του δυτικού μέρους της Κω, ενώ βόρεια ο πυθμένας της κατέρχεται σχηματίζοντας ένα ευρύτερο βύθισμα, που αποτελεί τμήμα της λεκάνης της Αμοργού. Τα ιζήματα από τα οποία αποτελείται ο πυθμένας της κοιλάδας είναι άμμοι, πηλούχοι άμμοι μέχρι και πηλούχοι άργιλοι.

Τον Ιούλιο 1994 -στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος CITEC - οι προκαταρκτικές σεισμικές έρευνες και οι πυρηνοληψίες από την θαλάσσια περιοχή έδειξαν την παρουσία διαπειρικών δομών, που εμφανίζονταν στην επιφάνεια του πυθμένα με μορφή θόλων ύψους 4 έως 18μέτρων και εύρους 50 έως 250μ. σε βάθος θαλάσσης από  290 έως 520 μ.

Τα φαινόμενα διαπειρισμού οφείλονται στην πίεση που ασκείται στα υπερκείμενα στρώματα. Η έρευνα στην περιοχή έδειξε την διείσδυση λάσπης από τα κατώτερα στρώματα του θαλάσσιου πυθμένα προς τα ανώτερα. Η διείσδυση αυτή δημιουργεί λασπώδεις διαπειρικές δομές που παρουσιάζονται ως υβώματα[ράχες] ομαλού ανάγλυφου με μορφή μεμονωμένων θόλων ή πτυχώσεων.

Το στρώμα δημιουργίας των διαπείρων βρίσκεται σε βάθος περίπου 20 μέτρων κάτω από τον βυθό, έχει πάχος έως 60μ. και έχει χαρακτηριστικά απόθεσης ροής κορημάτων. Λόγω της μαζικής απόθεσης του στρώματος, εγκλωβίστηκαν σε αυτό σημαντικές ποσότητες ρευστών [κυρίως νερού] που σε συνδυασμό με την απόθεση του επικείμενου στρώματος φαίνεται ότι δημιούργησαν συνθήκες υψηλής πίεσης μεταξύ των κόκκων του ιζήματος με αποτέλεσμα την διείσδυση του στο ανώτερο στρώμα με την μορφή διαπείρων.

Στην περιοχή μετρήθηκαν περίπου 25 διάπειροι των οποίων η ανάπτυξη έγινε σε ένα χαώδες στρώμα που πιθανόν να αποτέθηκε από μια μεγάλη κατολίσθηση ή ροή κορημάτων. 

Σύμφωνα πάντα με την έρευνα η δημιουργία τους δεν προήλθε από ένα ξαφνικό σεισμικό συμβάν αλλά μάλλον από μια ασυνεχή διαδικασία εκατοντάδων ετών που συνεχίζεται έως σήμερα και οφείλεται σε συνδυασμένες διαδικασίες ιζηματογένεσης και τεκτονισμού. Η ηλικία του ανώτερου στρώματος εκτιμάται ότι είναι περίπου 200.000 χρόνων.

Στην  οικονομική γεωλογία η σημασία των διαπείρων είναι τεράστια. Πολλές φορές η διείσδυση του υλικού πιέζει προς τα πάνω τα υπερκείμενα στρώματα, σχηματίζοντας αντίκλινα, και άλλες δομές ικανές για την παγίδευση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Συχνά ,τα φαινόμενα διαπειρισμού σχετίζονται με Συμπλέγματα Επαυξητικών Πρισμάτων (Accretionary Prism Complexes). Διεθνώς, όπου έγιναν έρευνες εντός τέτοιων συμπλεγμάτων, ανακαλύφθηκαν κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Πρόκειται για περιοχές που παρουσιάζονται σε ζώνες καταβύθισης πλακών και δημιουργούνται από ιζήματα που τοποθετούνται στο τμήμα της  λιθοσφαιρικής πλάκας που δεν βυθίζεται.

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Θεόφραστος,Φαινόμενα διαπειρισμού ιλύος στην θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κω-Καλύμνου[Προκαταρκτικά αποτελέσματα]  Κ. Περισοράτης, Γ. Παπαδόπουλος, Κ. Ζημιανίτης

2.Βικιπαίδεια

3.USGS

4. Ο μύθος των Κώων για το ακρωτήριο Χελώνη

5. Αναδημοσίευση από το www.geodifhs.com

    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 

Η γεωγραφία των διαπειρικών σχηματισμών.