Sanpietrino... τι είναι;

Αν έχετε περάσει από το ιστορικό κέντρο της Ρώμης και την πλατεία του Αγίου Πέτρου μπορεί να παρατηρήσατε κάτι χαρακτηριστικά μπλόκ από πέτρες από τις οποίες είναι κατασκευασμένες οι δρόμοι ή οι πλατείες. Πρόκειται για κυβόλιθους που ονομάζονται με το χαρακτηριστικό όνομα «sanpietrini» ενώ κάτι ανάλογο παρουσιάζεται και στην κεντρική και βόρεια Ιταλία που εκεί όμως είναι γνωστοί με το όνομα «bolognino».Κατά το παρελθόν τα χρησιμοποιούσαν για την πλακόστρωση των  δρόμων της Μπολόνια.

Το sanpietrino αποτελείται από μπλόκ «πορφυρίτη» τοποθετημένα στα δάπεδα των δρόμων ή πλατειών και παρουσιάζεται σε διάφορους τύπους και μεγέθη: ο μεγαλύτερος έχει διαστάσεις 12 x 12 x 18 cm, ο πιο κοινός έχει 12 x 12 x 6 cm, ενώ οι μικρότεροι με διαστάσεις 6 x 6 cm είναι πιο σπάνιοι αλλά υπάρχουν σε κάποια σημεία της Ρώμης, όπως στην πλατεία Navona. Το sanpietrino χρησιμοποιήθηκε όταν ο Πάπας Σίξτος V, άνοιξε τις κύριες οδούς της Ρώμης για τη διέλευση των οχημάτων.

Όμως γιατί χρησιμοποιείται το sanpietrino; Διότι δεν καλύπτει εντελώς το έδαφος, αφήνοντας μικρούς χώρους για το νερό να περάσει. Προσαρμόζεται εύκολα στις ιδιομορφίες του εδάφους και είναι ισχυρό αφότου έχει τοποθετηθεί ενώ μπορεί να αντισταθεί στις αρκετά μεγάλες μετακινήσεις του εδάφους. Τα αρνητικά σημεία του είναι: ότι το έδαφος γίνεται ανώμαλο με την πάροδο του χρόνου ενώ εάν είναι υγρό, μπορεί να γίνει πολύ ολισθηρό. Λόγω των ιδιαιτεροτήτων του, το sampietrino δεν είναι κατάλληλο για τις  οδούς όπου τα οχήματα κινούνται με υψηλή ταχύτητα. Σήμερα η χρήση του κατά ένα μεγάλο μέρος έχει περιοριστεί στις ιστορικές ή πολύ στενές οδούς στο κέντρο της Ρώμης όπου η κυκλοφορία είναι ήπια και αργή.

Όμως το δάπεδο πάνω από τα καλντερίμια της Ρώμης έχει πλούσιο παρελθόν. Προέρχεται και ταυτόχρονα διηγείται την γεωλογία και την ιστορία της περιοχής της Ρώμης. Όταν περπατάτε πάνω σε αυτό το μοναδικό δάπεδο πρέπει να ξέρετε ότι περπατάτε πάνω σε τεμάχια από λάβα. Οι Ρωμαίοι πήραν αυτά τα θραύσματα τα επεξεργάστηκαν και τα τοποθέτησαν στους δρόμους τους. Προέρχονται από ένα αρχαίο Λάτιο ηφαίστειο, των λόφων Albani, που σήμερα πια δεν υπάρχει. Όμως εκτός από το δάπεδο και η πόλη της Ρώμης χτίστηκε από πυροκλαστικά υλικά (τόφφους και ηφαιστειογενείς σκόνες), καθώς και λάβα αυτού του αρχαίου ηφαιστείου.

Τον Ιούλιο του 2005 ο δήμαρχος της Ρώμης Βελτρόνι δήλωσε ότι τα Sampietrini προκαλούν διάφορα προβλήματα: Το υψηλό κόστος τοποθέτησης και συντήρησης αλλά και το γεγονός ότι δεν ενδείκνυνται για τους ανθρώπους που οδηγούν μοτοποδήλατα ή οποιαδήποτε δίτροχα οχήματα ενώ επιπλέον τα μεγάλα οχήματα δημιουργούν θορύβους και προκαλούν δονήσεις που μπορούν να βλάψουν τα περιβάλλοντα κτήρια. Ο Βελτρόνι είπε ότι, τα sampietrini θα αφαιρεθούν από τους δρόμους και θα χρησιμοποιούνται, από τώρα και στο εξής μόνο για τα πεζοδρόμια.

Στην πόλη της Κω αλλά και σε ορισμένες άλλες ελληνικές πόλεις χρησιμοποιούνται κοινοί κυβόλιθοι που έχουν κατασκευασθεί από πετρώματα ασβεστολιθικής σύστασης με αποτέλεσμα να έχουν περιορισμένη αντοχή στην τριβή και στην απόξεση, ενώ και η διάρκεια ζωής τους εξαρτάται πάντοτε από τον κυκλοφοριακό φόρτο είτε των πεζών, είτε αυτοκινήτων. Επιπλέον η χρήση τους δεν ενδείκνυται  σε περιοχές με υγρασία όπως είναι οι δικές μας. Για  τον λόγο παρατηρείται συχνά η φθορά τους. Σε αντίθεση οι κυβόλιθοι με χαλαζιακή επίστρωση έχουν απεριόριστή διάρκεια ζωής και αντίσταση στην τριβή. Όπως είναι γνωστό ο χαλαζίας είναι το δεύτερο σκληρότερο υλικό μετά το διαμάντι. Αυτή η επίστρωση καθιστά τον κυβόλιθο τελείως άφθαρτο στον χρόνο και στην τριβή.

Γεωδίφης

Φωτογραφίες- Sanpietrino, η ηφαιστειακή ανθεκτική πέτρα που χρησιμοποείται στην Ρώμη (κεντρική και δεξιά εικόνα). Αριστερά ο κοινός κυβόλιθος που χρησιμοποιείται στην Κω.