Το ηφαιστειολογικό μουσείο της Νισύρου

Τον τελευταίο καιρό υπάρχει ένας ακόμα λόγος για να επισκεφθεί κάποιος τη γειτονική μας Νίσυρο.

Εκτός από το πανέμορφο και μοναδικό τοπίο του νησιού εδώ και περίπου ένα χρόνο λειτουργεί το ηφαιστειολογικό μουσείο και το μόνιμο παρατηρητήριο της περιοχής. Στη Νικιά το πρώτο και στο Εμπορειό το δεύτερο, αποτελούν πρώτης τάξεως ευκαιρία για λίγη... επιπλέον μάθηση, πέρα από την ξεκούραση, μιας και το ενεργό ηφαίστειο της Νισύρου «αποτελεί μοναδικό στο είδος του γεωλογικό αξιοθέατο, που δεν συναντάται αλλού στην Ελλάδα. Είναι το νεότερο ενεργό, μεγάλο ηφαίστειο του Αιγαίου, με θαυμάσια διατηρημένη καλντέρα διαμέτρου 4 χιλιομέτρων, που επιτρέπει την παρατήρηση της εσωτερικής δομής του. Μπορείτε να την επισκεφθείτε και να παρατηρήσετε εντυπωσιακές φουσκάλες από το νερό που κοχλάζει.

Πρόκειται για ένα μουσείο διαφορετικό αφού είναι το πρώτο ηφαιστειολογικό μουσείο στη χώρα μας και δημιουργήθηκε  με την ευθύνη του δήμου Νίσυρου, του ΑΠΘ και του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών και με χρηματοδότηση του υπουργείου Αιγαίου.

Η Νίσυρος είναι ένα νησί άρρηκτα συνδεδεμένο με τον Ηφαίστειο και τη δράση του. Το ηφαίστειο είναι ο ίδιος ο πυρήνας της δημιουργίας του άλλωστε και για αυτό στη Νίσυρο υπάρχει η δυνατότητα να προσεγγιστεί ένας τελείως διαφορετικός τύπος τουρισμού: ο λεγόμενος "θεματικός τουρισμός". Το μουσείο και το παρατηρητήριο στεγάζονται στα πρώην δημοτικά σχολεία των χωριών, τα οποία μέσα από το πρόγραμμα «Ανάδειξη του ηφαιστείου Νισύρου» που χρηματοδοτήθηκε από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) Νοτίου Αιγαίου με περίπου 1.000.000 ευρώ, ανακαινίστηκαν, για να συνεχίσουν, κατά μία έννοια, να προσφέρουν εκπαίδευση, άλλου είδους πια.

Στο νησί έχουν εγκατασταθεί 5 σταθμοί μέτρησης και ένας στο Γυαλί, οι οποίοι  θα μετρούν με ακρίβεια χιλιοστού την διόγκωση της καλντέρας. Οι σταθμοί μπορούν να παρακολουθήσουν την σεισμική δραστηριότητα, τις παραμορφώσεις αναγλύφου με παλιρροιογράφους, ενώ υπάρχει η δυνατότητα παρατήρησης των φυσικοχημικών αλλαγών του ατμοσφαιρικού αέρα και των ατμίδων στην καλντέρα. Τα νέα, ακριβέστερα στοιχεία, επιτρέπουν στους επιστήμονες να παρακολουθήσουν το ηφαίστειο και να εκτιμήσουν τη δυναμική του κατάσταση. Η τελευταία μεγάλη έκρηξη στη Νίσυρο χρονολογείται 35.000 πριν από σήμερα, και τα μηχανήματα εγκαταστάθηκαν στο νησί, με σκοπό να λειτουργούν για την ασφάλειά του.

Τέλος, το ΙΓΜΕ εκτός από το ηφαιστειολογικό μουσείο έχει αναλάβει και τη σύνταξη προμελέτης για τη δημιουργία Γεωπάρκου στη Νίσυρο, καθώς η παρουσία του ηφαιστείου έχει ευνοήσει τη χλωρίδα και την πανίδα του νησιού. Είναι ενδεικτικό ότι «βρίσκεται στον ανατολικό μεταναστευτικό διάδρομο ασιατικών ειδών προς την Ελλάδα και τη νότιο Ευρώπη, έχουν καταγραφεί 450 είδη χλωρίδας, 85 είδη ορνιθοπανίδας, 7 είδη ερπετών και η φώκια Μονάχους – Μονάχους.

Το ηφαιστειολογικό μουσείο στα Νικιά της Νισύρου είναι ανοιχτό στο κοινό όλο το χρόνο και προσφέρει εκπαιδευτική δραστηριότητα σε μαθητές, φοιτητές, ερευνητές αλλά και το ευρύ κοινό. Αξίζει πραγματικά να το επισκεφθείτε. Είναι ένα κόσμημα όχι μόνο για την περιοχή μας αλλά και για όλο το Αιγαίο.

Γεωδίφης