Τι είναι η ηφαιστειακή πλημμύρα;

Ηφαιστειακή πλημμύρα απο την έκρηξη της Ισλανδίας(2010). Φωτογραφία-NG.

Τον τελευταίο καιρό είδαμε ότι οι ηφαιστειακές εκρήξεις  δεν συμβαδίζουν με τις καθημερινές μας ασχολίες. Εκτός όμως από να καθηλώνουν τα αεροπλάνα ,οι μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις μπορούν να έχουν μια ακραία επίδραση στο παγκόσμιο κλίμα με αποτέλεσμα τα επίπεδα της θάλασσας να χαμηλώνουν σε όλη την υδρόγειο, ενώ χρειάζονται χρόνια  για να επανέλθουν.

Όταν στο ηφαίστειο Πινατούμπο στις Φιλιππίνες έγινε έκρηξη το 1991, προκάλεσε έναν καταρράκτη κλιματικών γεγονότων, που ανάγκασε την παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας να μειωθεί κατά περίπου 6 χιλιοστά σε ένα χρόνο.Η έκρηξη αποδέσμευσε τεράστια ποσά μικροσκοπικών σωματιδίων, τα οποία ονομάζονται αερολύματα, στην ατμόσφαιρα, σκεδάζοντας τις ακτίνες του ήλιου και οδηγώντας σε μια μείωση της θερμότητας που έφθανε στην επιφάνεια του πλανήτη. Κατά συνέπεια, οι θάλασσες ψύχθηκαν και έπαθαν συστολή.

Τα αερολύματα από μια έκρηξη διασκορπίζουν τις ακτίνες του ήλιου και ψύχουν τη γη.Το επίπεδο των ωκεανών από τότε έπεφτε κατά, περίπου, 0.5 χιλιοστά ετησίως κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας ή και περισσότερο. Η θάλασσα έχει ανέβει με ένα μέσο ρυθμό 1.8 χιλιοστών ετησίως από το 1950, αλλά εάν κάποιος εξετάσει το μικρότερο χρονικό διάστημα από το 1993 ως το 2000, ο μέσος όρος είναι περισσότερος από 3.2 χιλιοστά ετησίως. Έτσι, η μισή περίπου από τη διαφορά μεταξύ αυτών των ρυθμών μπορεί να οφείλεται στη βαθμιαία άνοδο του ωκεανού μετά από την έκρηξη του Πινατούμπο. Το άλλο μισό αυτής της αύξησης αποδίδεται στην τήξη του πάγου και την αυξανόμενη ροή παγετώνων στους πόλους, καθώς και στην διαστολή της θάλασσας, καθώς αυτή θερμαίνεται από τις αυξανόμενες παγκόσμιες θερμοκρασίες.

Για σύγκριση, οι εμπειρογνώμονες έχουν προβλέψει ότι μια παγκόσμια αλλαγή της θερμοκρασίας κατά 2 έως 6 βαθμούς Κελσίου κατά τη διάρκεια των 100 επόμενων χρόνων, θα μπορούσε να προκαλέσει μια άνοδο της θαλάσσιας στάθμης κατά 25 εκατοστά, χάρις και στην διαστολή του νερού και στην τήξη των πάγων. Έτσι τα ηφαίστεια μπορεί να μην κάνουν τη μεγάλη διαφορά έναντι των αλλαγών που αναμένονται από την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου. Αλλά μπορούν να καθυστερήσουν την άνοδο της στάθμης των θαλασσών και να μπερδέψουν τα προηγούμενα ρεκόρ της αλλαγής της θαλάσσιας στάθμης.

Οι ερευνητές επέλεξαν να μελετήσουν την έκρηξη του Πινατούμπο λόγω του πλούτου των στοιχείων που υπάρχουν, αλλά και όσον αφορά το γεγονός των επιπέδων της θαλάσσιας στάθμης κατά τη διάρκεια των ετών που ακολούθησαν. Χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο του κλίματος, μέτρησαν τα αποτελέσματα των αερολυμάτων που απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα, και την ακόλουθη συμπεριφορά των ωκεανών. Υπολογίζουν δε ότι τα αποτελέσματα της ψύξης διάρκεσαν για περίπου 18 μήνες μετά από την έκρηξη, και μετά οι θάλασσες άρχισαν για άλλη μια φορά να θερμαίνονται.

Οι επιστήμονες έμειναν έκπληκτοι αφού δεν είχαν συνειδητοποιήσει πόσο ισχυρή ήταν η ψύξη του ωκεανού που ακολουθούσε μια ηφαιστειακή έκρηξη. Η τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη στο Πινατούμπο, ήταν μέρος μιας πλημμύρας μεγάλων εκρήξεων, που άρχισαν με την έκρηξη του 1963 στο Όρος Agung της Ινδονησίας. Η  παγκόσμια άνοδος στη θαλάσσια στάθμη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα ήταν ακόμα περισσότερη αν δεν υπήρχαν αυτά τα γεγονότα, που κάνουν τη στάθμη να ανεβοκατεβαίνει. Οι συνεχείς εκρήξεις αντισταθμίζουν την επιτάχυνση της ανόδου της θαλάσσιας στάθμης, που αλλιώς θα τη βλέπαμε από τα αυξανόμενα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.

Γεωδίφης

Πηγή –Nature