Τυρί της Πόσσας

Με αυτό μεγαλώσαμε μαζί με καρπούζι και παξιμάδι από το φούρνο του Κανά.

Ο λαογράφος Παντελής Σβουρένος στα παλιά παραδοσιακά κουρεία της Κω καταγράφει κάποιον κουρέα Σταμάτη Πόσα, το επώνυμο ή παρατσούκλι του οποίου πιθανό να έχει σχέση με το ιδιωματικό π-πόσα.

Π-πόσα,η στη φράση «τυρίν dης π-π΄ ὅσας», είναι το παραδοσιακό τυρί της Κω, που είναι μέσα στη π-π΄όσα, δηλ. σε κατακάθι κόκκινου κρασιού. 

Η φράση «...κάνει και μαύρο κρασί... Κάνει επίσης και πόσα. Από τον Κώστα (του Χατζημανώλη) αγοράζουν όλοι οι Κώοι πόσα για τα τυριά τους», και «Σε μια άλλη γωνιά ήταν το βαρέλι το κρασί και σ’ ένα βαρέλι όρθιο ήταν τα τυριά της πόσας».

Στο Βάτι της Ρόδου καθούρια λένε τα αφεψήματα, τα κατακάθια που μένουν όταν βράζουν το γάλα αποβουτυρωμένο ή ξινισμένο. 

Στ’ Απόλλωνα της Ρόδου απαντάται η συνώνυμη λέξη. ποσήσματα, που μορφολογικά και εννοιολογικά, νομίζω, είναι πλησιέστερη προς τον κωακό τύπο, και έχουν ετυμολογική αρχή πιθανό  το αρχαίο ρήμα  αποσήθω [ < από + σήθω «κοσκινίζω»] «περνώ από το κόσκινο ή από το πανί, κοσκινίζω, και επί υγρών στραγγίζω, σουρώνω». 

Πηγή-

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Παραδοσιακές γεύσεις από την Κω-Περσεφόνη Κουτσουράδη

2.Παιδί της Ρέας,τριλογία

3.Λεξικό των Κωακών ιδιωμάτω,συμβολή στη συγκριτική μελέτη των γλωσσικών ιδιωμάτων της Κω-Μιχάλης Σκανδαλίδης, 2006

Τυρί της πόσσας.

Το αυθεντικό τυρί της πόσσας,από την Μάντρα Κώστογλου. Δια χειρός Μουσταφά Τσελεπή.

Τυρί της τυριάς, από το βιβλίο «Παραδοσιακές γεύσεις από την Κω» της Περσεφόνης Κουτσουράδη, τρίτη έκδοση -2008