Η φονική πλημμύρα του 1969

«Πάτερ Δία, εσύ που κυβερνάς από το όρος Ίδη. κι εσύ ο Ήλιος που βλέπεις και ακούς τα πάντα. εσείς Ποτάμια και Γη. και εσείς οι Δυνάμεις του κόσμου από κάτω- σας καλώ να είστε μάρτυρες των επίσημων όρκων μας και να βλέπετε ότι τηρούνται». Ομήρου,Ιλιάδα.

Το Ρέμα Αναβολιά κάτω από τις πλάκες δεν είναι πλέον ορατό, στη θέση του εμφανίζεται ένα τεχνικό έργο που έχει κατασκευαστεί για να μεταφέρει το νερό από το ρέμα στην θάλασσα. Τα κολωνάκια είναι ιταλικά που μαρτυρούν ότι από εδώ περνούσε το ρέμα. Δεν γνωρίζω πως θα συμπεριφερθεί το έργο σε περίπτωση μιας νέας υπερφόρτωσης από νερά, ανάλογης αυτής που εκδηλώθηκε την 17η Ιανουαρίου του 1969.

Ήταν μία από τις πιο καταστροφικές πλημμύρες της τελευταίας 100ετίας της Κω κατά την οποία 160 περίπου κατοικίες πλημμύρισαν προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές στην πρωτεύουσα του νησιού.

Θα θρηνούσαμε περισσότερα θύματα άν το πλημμυρικό γεγονός συνέβαινε την νύκτα ή αν διαρκούσε περισσότερο.

Μεγάλη ζημιά προκλήθηκε στην συνοικία  Καζέρμα, στον πρώην ιταλικό στρατώνα όπου πλημμύρισαν 130 κατοικίες με αποτέλεσμα να καταστραφούν έπιπλα, είδη οικοσκευής και ρουχισμού ισάριθμων οικογενειών.

Νερά με λάσπη εισέδυσαν μέσα στις κατοικίες φτάνοντας περίπου τα 40 εκατοστά του μέτρου.

Οι πληγείσες οικογένειες μεταφέρθηκαν από τις αρμόδιες αρχές στα δημοτικά σχολεία ή στο Νοσοκομείο ή σε φιλικές οικίες όπου διανυκτέρευσαν.

Φώτα φορτηγών αυτοκινήτων και μπουλτόζες  φώτιζαν την πόλη που έμεινε χωρίς ρεύμα και αρκετοί άνθρωποι διανυκτέρευσαν πάνω στις στέγες των σπιτιών τους ή πάνω σε τραπέζια..

Οι καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις και το χαλάζι ήταν έντονα μεταξύ 4,30 το απόγευμα  έως 9.00 της νύχτας προκαλώντας μεγάλης εκτάσεως πλημμύρα στη πόλη της Κω κατά την διάρκεια της οποίας τα νερά εισήλθαν σε πολλές κατοικίες της πόλης.

Μία γυναίκα ηλικιας 88 ετών,σύμφωνα με την Ροδιακή, η Ευαγγελία Γιαννούλη παρασύρθηκε στον αγρό προφανώς από τα νερά και απεβίωσε. Λέγεται ότι υπήρξαν ακόμη ένα ή δύο θύματα χωρίς όμως να μπορέσω να το επιβεβαιώσω. Δεν αναφέρθηκαν τραυματίες μετά την φυσική καταστροφή. 

Η ηλεκτροδότηση  διεκόπη για 1,5 ώρα για πρόληψη των ζημιών ενώ οι τηλεφωνικές επικοινωνίες διακόπηκαν λόγω  βραχυκύκλωσης.

Οι πλημμύρες προκλήθηκαν από υπερχειλίσεις των χειμάρρων του Πλατύ Ποταμού και ρέματος της Αναβολιάς[τμήμα Αγίας Τριάδας].

Ο Δήμαρχος Κω Κορουλάκης, ο νομάρχης της Δωδεκανήσου ,ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ και οι υπόλοιπες δημόσιες αρχές κινητοποίηθηκαν άμεσα για βοήθεια και συμπαράσταση.

Όργανα του Λιμεναρχείου βοήθησαν στην αποεπιβίβαση των επιβατών του Λίνδος με την συμπαράσταση του Β.Π αγήματος του Λέων.

Μετά την καταστροφή επισκέφθη το νησί ο Νομάρχης της Δωδεκανήσου Καμπαδέλλης συνοδευόμενος από τεχνικό κλιμάκιο και τον μηχανικό του Λιμενικού Ταμείου.

Από την σφοδρή θαλασσοταραχή έγιναν σημαντικές ζημιές στον κρηπιδότοιχο και τον λιμενοβραχίονα της κοινότητας της Καρδάμαινας.

Ως άνθρωποι, συχνά πιστεύουμε ότι οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές είναι καταστροφικές, επειδή βάζουν τις ανθρώπινες ζωές και περιουσίες σε κίνδυνο.Όμως από οικολογική άποψη δεν συμβαίνει αυτό. Αντίθετα, είναι εξαιρετικά φυσικές και υγιείς για το περιβάλλον διαδικασίες.

Πάντα σκεφτόμαστε ότι η διάβρωση βλάπτει πράγματα.Αλλά αυτό που κάνει είναι απλώς να στρατολογεί εκατοντάδες χιλιάδες κυβικά μέτρα ιζήματος στον ποταμό, και αυτό το υλικό το επανεξετάζει και το αναπροσαρμόζει με τον καιρό καθώς ο ποταμός κατακάθεται. Με την πάροδο του χρόνου, οι νέοι σωροί αιχμαλωτίζουν τα ιζήματα, μεγαλώνουν τις ποσότητες των φερτών υλικών και μπορούν δημιουργούν νέους  ζωντανούς βιότοπους γης.Αυτή είναι μια πλήρης αναμόρφωση του υδάτινου συστήματος και είναι ένα όμορφο πράγμα από οικολογική άποψη.

Γεωδίφης

Η πόλη της Κω την δεκαετία του ΄70 και τα ρέματα του Πλατύ Ποταμού και της Τσουκαλαριάς .

Σε δορυφορικό χάρτη με κόκκινο πλαίσιο σημειώνεται η περιοχή που υπέστη  την μεγαλύτερη ζημιά από την πλημμύρα του 1969.Οι πλημμύρες αλλάζουν τοπία. Καθώς πλημμυρίζουν, ποτάμια  και παραπόταμοι κάνουν κάτι που οι άνθρωποι τείνουν να αντιστέκονται - αλλάζουν. Στα άγρια ​​ποτάμια, το νερό που κινείται γρήγορα αναζητά νέα κανάλια, μεταφέρει χώμα και χαλίκι κατάντη και το απλώνει σε πλημμυρικές πεδιάδες, αναδιαμορφώνοντας το έδαφος. Αυτό που μπορεί να μοιάζει με καταστροφή για έναν ιδιοκτήτη γης του οποίου η γραμμή ιδιοκτησίας άλλαξε, είναι στην πραγματικότητα ένα σημάδι ότι ένα ποτάμι και η πλημμυρική του πεδιάδα είναι ζωντανά και αναγεννημένα.

Η κοίτη του Πλατύ Ποταμού,μαζί με τον απρόβλεπτο Μπουκλουτιέρη [σκατοπόταμος] όπως τον έλεγαν οι Οθωμανοί, δηλαδή το Ρέμα Τσουκαλαριά  και το τμήμα του  Ρ.Αναβολιά δέχτηκαν το μεγάλυτερο όγκο των νερών και υπερχείλισαν το 1969.

Ο Γαλατάς παραπόταμος του Πλατύ ποταμού. Το οθωμανικό τοιχείο φτιάχτηκε ειδικά για να προστατέψει την γη των ενοίκων του από τις συχνές και ξαφνικές υπερχειλήσεις του Πλατύ Ποταμού. Ακόμη φέρει σημάδια από την πλημμύρα και την καταστροφή που υπέστη τον Γενάρη του 1969. Τότε που οι Κώοι κοιμήθηκαν στις ταράτσες των σπιτιών τους για να προστατευθούν  από τα ορμητικά νερά ενός ιδαίτερα επικίνδυνου ποταμού που χρειάζεται ειδικό πλάνο αντιμετώπισης και προστασίας για τα μελλοντικά επεισόδια του.