Αγιασμός του Σπόρου

Η Νίσυρος σχηματίστηκε από ηφαιστειακές εκρήξεις και το εύφορο ηφαιστειογενές της έδαφος είναι ο λόγος της ανάπτυξης μιας ιδιαίτερα μεγάλης ποικιλίας σε χλωρίδα και πανίδα.

Ενα παλιό τελετουργικό που πιθανώς αγγίζει την μητέρα της γης Δήμητρα, ανθρωπόμορφη θεότητα της καλλιέργειας και της ελεύθερης βλάστησης, του εδάφους και της γονιμότητας αυτού, είναι ο αγιασμός του σπόρου.

Με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου, οι νοικοκυρές του χωριού έφερναν στην πλατεία του χωριού, μπροστά από την Εκκλησία μερικά «πινάκια» (βαθιά ξύλινα πιάτα) ή «καφίζια» (μέτρο χωρητικότητας δημητριακών), στα οποία έβαλαν μερικές ποσότητες δημητριακών που «αγιάζοντο» και συμβολικά όλος «ο σπόρος» που θα έσπερναν την χρονιά εκείνη [Γ.Μ.Σακελλαρίδη].

Το καφίζζι(ν) όπως μας λέει ο Μ.Σκανδαλίδης, έπαιρνε γύρω στα δυο χιλιόγραμμα κριθάρι.Οκτώ καφίζια ισοδυναμούν με ένα κιλό (τούρκικο).

Μισοκάφιζζο έλεγαν την προεξοχή του κάτω μέρους του καφιζιού, που χωρούσε μισό καφίζι.

Το καφίζι δεν ήταν μόνο μονάδα μέτρησης των δημητριακών καρπών. Το χρησιμοποιούσαν για να προσδιορίσουν την έκταση των χωραφιών, π.χ. ‘χωράφι πέντε καφιζζιώ’, σε έγγραφα δικαιοπραξιών, δηλ. χωράφι στο οποίο μπορούσες να σπείρεις σπόρο ίσο με πέντε καφίζια.

Το καφίζι, είναι μονάδα μέτρησης που αναφέρεται όταν είναι μικρό το μέγεθος της καλλιεργητικής μονάδας.Το μέτρο χωρητικότητας  μεταπίπτει σε μέτρο επιφανείας .Το καφίζι είναι κάτι λιγότερο από 3,5 χιλιόγραμμα,  χρησιμοποιείται και στον εδαφικό καθορισμό των αμπελιών. 

Η λέξη προέρχεται από την αραβική qafiz. Στην φωτογραφία η Νίσυρος της δεκαετίας του ΄20.

Γεωδίφης