Ο ανταγωνισμός με την φύση στη Δυτική Κω;

Φωτογραφία με κέδρους της Κεφάλου ή ασκέθρακες. Στην πολύπλοκη γεωλογία, ηφαιστειότητα και την πολύμορφη γεωμορφολογία οφείλεται ο πλούτος της τοπικής χλωρίδας η οποία διαμόρφωσε τον πολιτισμό των πρώτων κατοίκων της Δυτικής Κω.

Τα γεωλογικά αρχεία καθώς και η αυξημένη κοπή των δέντρων για τις ανάγκες σε ξυλεία μας κάνει να υποθέσουμε ότι ήταν καλυμμένη με πυκνά δάση τουλάχιστον από τα αρχαϊκά χρόνια.Στις παραλίες αναπτύχθηκε μια ειδική χλωρίδα από κέδρους και αρμυρίκια, ενώ κοντά στα ρέματα η υγρασία ευνοούσε την ανάπτυξη λεπτών φυτών. 

Ο ανταγωνισμός με τη φύση σε αυτό το τμήμα της Κω άρχισε πριν από το 2000 π.Χ, την περίοδο της αρχαίας Αστυπάλαιας των Φοινίκων. Η ανθρώπινη σύγκρουση με τον φυτικό κόσμο ξεκινάει κάπου μεταξύ  Βίγλας, δηλαδή του παλιότερου ηφαιστείου της Κεφάλου και της σπηλιάς της Άσπρης Πέτρας, πριν από περίπου 5 χιλιετίες.

Το ξύλο το έλεγαν οι αρχαίοι ύλη. Η κατανάλωση του για τη ναυπηγική, οικοδομική σαν εύχρηστο υλικό για εκατοντάδες χρόνια οδήγησε σε αποδασωμένα εδάφη όπου φύτρωναν θάμνοι που και αυτοί κατέληγαν στη φωτιά για παραγωγή καύσιμης ύλης.

Το ξύλο του κέδρου χρησιμοποιήθηκε ιδίως στη ναυπηγική από τους Φοίνικες. Για τον Θεόφραστο η πιο κατάλληλη για τη ναυπηγική είναι η ξυλεία του έλατου, πεύκου και του κέδρου [ασκέθρακα]. Και τα 3 δέντρα υπήρχαν στην αρχαία Κέφαλο. 

Η ναυπήγηση των αρχαίων αρχίζει με την καρίνα από ένα λυγισμένο δοκάρι πεύκου ή έλατου, κατόπιν καρώνονταν τα στραβόξυλα με καρφιά ξύλινα και στη συνέχεια επεξεργάζονταν με πίσσα που έβγαζαν από τις ακτές και ρετσίνι από δέντρα.

Ακόμη και η παραγωγή των κεραμικών απαιτούσε μεγάλες ποσότητες ξυλείας αφού οι φούρνοι έπρεπε να θερμαίνονται σε θερμοκρασίες 900-1000 βαθμών Κελσίου.

Στα Παλάτια, τα απολιθωμένα αρχεία μας λένε ότι πρέπει να υπήρχε ένα ιερό δάσος κατά την ελληνιστική περίοδο από πεύκα και πλατάνια.

Όπως όλα τα κωνοφόρα, τα πευκόφυτα είναι αφιερωμένα στον σύζυγο της Αστυπάλαιας, τον Ποσειδώνα. Εμφανίστηκαν πριν από περίπου 300 εκατομμύρια χρόνια, όμως στη Δυτική Κω έχουν παρατηρηθεί τα τελευταία χιλιάδες χρόνια, όταν η ηφαιστειότητα της άρχισε να μειώνεται.

Γεωδίφης

Παιδί της Ρέας