Ναός της Ομονοίας, Κεφάλου
Ο μικρός δωρικός ναός [13,65Χ6,60] βρέθηκε 30μ. βορειοανατολικά από το αρχαίο θέατρο της Κεφάλου από τον Ιταλό αρχαιολόγο L.Laurenzi το 1928.
Η ενεπίγραφη βάση του τον συνδέει με την αρχαία θεότητα Ομόνοια που προσωποποιούσε τo μόνοιασμα και τη συμπόνοια μεταξύ των πολιτών.
Η Ομόνοια ήταν κόρη του Σωτήρα και αδελφή της Αρετής. Ναοί της υπήρχαν στη Μίλητο,στις Τράλλεις, Ακράγαντα κά.Η ελληνική θεά Ομόνοια ταυτίζεται με τη ρωμαϊκή θεά Κονκορδία.
Ο ναός είναι φτιαγμένος από ντόπια υλικά από ρυόλιθο, ασβεστόλιθο και ιγκνιμβρίτη.
Εκτιμάται ότι κτίστηκε στις αρχές του 2ου αιώνα μετά την ομοπολιτεία ανάμεσα στην Κω και την Κάλυμνο.Χρονολογείται από τέλη 3ου-αρχές 2ου αιώνα π.Χ.
Συναντάται σε πλαγιά με υψόμετρο περίπου 152μ.,κείται πάνω από την πλειστοκαινική πυροκλαστική ακολουθία της Κεφάλου.
Πως μπορεί να καταστράφηκε; Αν όχι από τον σεισμό του 199-198 π.Χ από το Ρήγμα της Ρόδου ίσως από κάποιο άγνωστο επεισόδιο του Ρήγματος της Αμοργού. Τα ερείπια αργότερα καλύφθηκαν από φερτά υλικά ίσως και από κάποια κατολίσθηση.
Δίπλα στον ναό σε περίπου 150μ. υπάρχει ασβεστοκάμινος. Σήμερα κάποιες ελάχιστες πέτρες από τον ναό έχουν απομείνει στην τοποθεσία.Με πληροφορίες από L.Laurenzi και Livadiotti-Rocco
Γεωδίφης