Άγιος Νικήτας του Ασφενδιού
Στην φωτογραφία ο Άγιος Νικήτας σε άδενδρο τοπίο γύρω στο 1928. Διακρίνεται η Αλυκή του Τιγκακίου, η Ψέριμος, η Πλάτη και αριστερά η Κάλυμνος.
Το ναΰδριο συναντάται πάνω σε θαλάσσιες πλειστοκαινικές αποθέσεις [2.588.000-11.700 χρόνων] στην συνοικία Καργιώτες του Ασφενδιού, σε υψόμετρο 208μ. από την στάθμη της θάλασσας.
Σύμφωνα με το ιταλικό αρχείο υπάρχουν ερείπια δίπλα του ενώ ο χείμαρρος που διέρχεται από κοντά είναι το Ρέμα του Ξεροπήαδου [Torrente Bassilica για τους Ιταλούς].
Στην Ενορία Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ασφενδιού ανήκει το μικρό και λιγότερο γνωστό εκκλησάκι.
«Στις στροφές για Ζιά υπάρχει πολύ παλιό εκκλησάκι το φροντίζω είναι ο Άγιος μας δηλαδή στο όνομα ήταν η προγιαγια μου νικητιενα, έχει χάσει την θέα βγήκαν κυπαρίσσια μεγάλα, πέρυσι κάναμε το πανηγύρι είχε κόσμο. Θυμάμαι η πρεσβυτέρα της Ευαγγελίστριας σε μια γιορτή 15 Σεπτεμβρίου μου είχε πει ότι έχει σώσει πολλούς στις στροφές από ατυχήματα, είχαν πάει εκεί και της το είπαν»μας λέει ο Αντώνης Διακαναστάσης για το μονόχωρο κεραμοσκεπές ναύδριο.
Διατηρείται σε καλή κατάσταση αν και έχει περάσει από 2 ισχυρούς σεισμούς [1933, 2017].
Θεωρείται ο προστάτης των εφέδρων αξιωματικών, γιορτάζει στις 15 Σεπτεμβρίου.
Ο Νικήτας καταγόταν από επιφανή οικογένεια Γότθων [Γερμανών] της πέραν του Δούναβη χώρας. Από μικρό παιδί έγινε χριστιανός, χάρη στον τοπικό μητροπολίτη Θεόφιλο, που είχε λάβει μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο [325]. Μαρτύρησε επί της πυράς με διαταγή του βασιλιά των Γότθων Αθανάριχου, όταν αρνήθηκε να προσχωρήσει στην αίρεση του Αρειανισμού.
Γεωδίφης
Με πληροφορίες από τον Ανδρέα Χατζημιχαήλ και το διαδίκτυο. Φωτογραφίες πρόσφατες του Αντώνη Διακαναστάση.
Ο Άγιος Νικήτας σήμερα
Τοιχογραφία από την εκκλησία του Αγίου Νικήτα , από dikaiosnet.gr