Το κινηματοθέατρο Impero του Armando Bernabiti
Δεξιά το κινηματοθέατρο στο νέο κέντρο της φασιστικής και ιταλοκρατούμενης Κω, μετά από τον σεισμό του 1933.
Αυτή η περιοχή επιλέχθηκε από τους Ιταλούς μηχανικούς για να δημιουργηθεί η πιο κεντρική πλατεία της πόλης , η Piazza del Fascio [delle Erbe;] ή Piazza del Duce στην σημερινή Πλατεία Ελευθερίας.
Η χωροθέτηση της έγινε σε ένα σημαντικό χώρο όπου προϋπήρχαν κτίρια και ναοί οθωμανικής, βυζαντινής, ρωμαϊκής ,κλασικής ή ακόμη μινωικής περιόδου του νησιού.
Γύρω από αυτή την τοποθεσία έχουν βρεθεί σπουδαία δημιουργήματα της Κω,από την προϊστορική περίοδο έως σήμερα.
Δεξιά της φωτογραφίας βρισκόταν τον 3ο αιώνα π.Χ το Γυμνάσιο των Εφήβων, ενώ στην ίδια περιοχή η αρχαιολογική έρευνα έχει αναφέρει την ύπαρξη ευρημάτων μινωικής περιόδου.
Μόλις ένα χρόνο από την αναθέση της κατασκευής , το 1935 ολοκληρώθηκε η Casa del Fascio που λειτούργησε ως έδρα του Ιταλικού Φασιστικού Κόμματος.
Για την κατασκευή του συγκροτήματος απαλλοτριώθηκαν χωράφια μουσουλμάνων και ορθοδόξων Κώων. Στο βάθος της φωτογραφίας ακόμη διακρίνονται χωράφια της περιοχής.
Ένα ιταλικό κυβερνητικό διάταγμα της 26ης Δεκεμβρίου 1933, μετά από τον σεισμό διατάζει την απαλλοτρίωση περιοχών και κτιρίων που βρίσκονταν στην σημερινή Πλατεία Ελευθερίας, το 1934-1935 για την ανέγερση της Casa del Fascio, σύμφωνα με ένα αρχικό σχέδιο τον οποίο συνέταξε ο Armando Bernabiti από τη Διεύθυνση Δημοσίων Έργων.
Το επόμενο έτος οι εργασίες ολοκληρώθηκαν, τον Απρίλιο του 1935.
Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, ο Mario Lago επισκέφτηκε το κτίριο, συμπεριλαμβανομένου του κινηματογράφου Impero με παρακείμενα καφέ και εστιατόριο, αλλά για τα επίσημα εγκαίνια αναμένεται να επισκεφθεί ο τετράρχης De Vecchi [24 Οκτωβρίου 1936] που θα πραγματοποιήσει προσωπικά την τελετή.
Την ίδια περίοδο ολοκληρώνεται το κινηματοθέατρο[τωρινός Ορφέας], το Fascio teatro Coo[δεξιά της φωτογραφίας].
Η είσοδος του κινηματογράφου βρίσκεται στη βόρεια πλευρά, καταλήγει σε βεράντα και διακοσμείται με ημικυκλικό παράθυρο. Τα κύρια χαρακτηριστικά στοιχεία του έχουν υιοθετηθεί ευρέως σε προηγούμενα τεχνουργήματα [άδειασμα των γωνιών με την εισαγωγή μιας μικρής στήλης, παραθύρου προεξοχής, φινιστρίνι κ.λπ] και της επιθυμίας δημιουργίας ενός «μοντέρνου» έργου σε αρμονία με τις επιταγές του καθεστώτος.
Η εσωτερική διαρρύθμιση περιλαμβάνει κουζίνα και κελάρι στο υπόγειο, κινηματογράφο-θέατρο, καφέ και εστιατόριο στο ισόγειο, σκαλοπάτια και γραφεία στον πρώτο όροφο και κατοικίες στους δύο επάνω ορόφους.
Αρχικά οι πλαϊνές πόρτες του κινηματογράφου, τώρα περιφραγμένες, επέτρεπαν την άμεση πρόσβαση στο καφέ-εστιατόριο με το φουαγιέ στη μία πλευρά και μια έξοδο στο δρόμο από την άλλη. Ο φωτισμός και ο αερισμός ήταν εγγυημένοι από τους τρεις φεγγίτες. Εκτός από αυτές τις μικρές τροποποιήσεις, το κτίριο διατηρείται καλά και διατηρεί τη λειτουργία του ως κινηματογράφος [«Ορφέας»] με παρακείμενο εστιατόριο-μπαρ.
Το κινηματοθέατρο αρχικά ονομάστηκε Impero, ένας ιταλικός όρος που σημαίνει αυτοκρατορία. Ένα πολιτικό όργανο με επικεφαλής έναν κυρίαρχο που φέρει τον τίτλο του αυτοκράτορα. Από το λατινικό imperium, είναι η στρατιωτική ή εξαναγκαστική δύναμη, συμβατικά μια κρατική οντότητα που αποτελείται από ένα εκτεταμένο σύνολο εδαφών ή/και διαφορετικών λαών [κατά γλώσσα, θρησκεία, καταγωγή, χρήσεις και έθιμα], μερικές φορές ακόμη και πολύ μακρινές, υπόκεινται σε μια ενιαία αρχή.
Προφανώς προς τιμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το ρωμαϊκό κράτος που ενοποιήθηκε στον ευρωμεσογειακό χώρο μεταξύ του 1ου αιώνα π.Χ. και τον 15ο αιώνα, από το 27 π.Χ, πρώτο έτος της αρχηγίας του Αυγούστου, έως το 395, όταν, μετά το θάνατο του Θεοδοσίου Α', η αυτοκρατορία χωρίστηκε διοικητικά αλλά όχι πολιτικά σε pars occidentalis και pars orientalis.
Η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έληξε το 476, έτος κατά το οποίο ο Οδόακρος καθαίρεσε τον τελευταίο αυτοκράτορα Ρωμύλο Αύγουστο, ενώ η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία [μερικές φορές αναφέρεται ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία στη μεσαιωνική της φάση] συνεχίστηκε μέχρι την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453.
Το όλο συγκρότημα σχεδίασε ο Armando Bernabiti [1900-1970], Ιταλός αρχιτέκτονας και σημαντικός πρωταγωνιστής στα νησιά της Δωδεκανήσου κατά τη διάρκεια της Ιταλοκρατίας.
Γεννήθηκε στην Crevalcore, μια πόλη στην επαρχία της Μπολόνια. Μετά την αποφοίτησή του από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μπολόνια, εστάλη στα νησιά της Δωδεκανήσου από το Υπουργείο Δημοσίων Έργων του ιταλικού καθεστώτος.
Η πέτρα-επένδυση του κτιριακού συγκροτήματος είναι ντόπιος τραβερτίνης που εξορύχτηκε μάλλον από τα λατομεία του Πυλιού.
Γεωδίφης
Πηγές:
1. Κώια-Ιακωβος Ζαρράφτης
2. Ιστορία των Σεισμών της Κω, 2018-2023
3.Architettura coloniale italiana nel Dodecaneso,1912-1943
4.Ο μύθος του Αισώπου και η ιστορία των «ράβδων» του Torre Bernabiti
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Ο Πύργος και το κινηματοθέατρο Impero του Armando Bernabiti, το 1935.
Tο κινηματοθέατρο Ορφέας πρώην Imperio ,τέλη της δεκαετίας του 30.
O πύργος του συγκροτήματος της Αίγλης με τον Έλβις.... δεκαετία ΄30.
Ο τρούλος του Ορφέα.
Casa del Fascio δεκαετία ΄30, το κτιριακό συγκρότημα της Αίγλης της Πλατείας Ελευθερίας της Κω, έργο του Ιταλού αρχιτέκτονα Armando Bernabiti[1900-1970].
Αναρτήσεις
