«Σεβαστιάνα» η αγέρωχη αγριελιά της Ε.Θέρμης
Ένα θαμνώδες δέντρο ξεχωρίζει στον ξερότοπο της Ε.Θέρμης. Η αγριελιά στέκει αγέρωχη πάνω στον ασβεστολιθικό βράχο για πολλά χρόνια. Δεν τα παρατάει παρά τις αντίξοες συνθήκες. Διακρίνεται, από το δορυφόρο της Google Earth, ενώ βρίσκεται σε υψόμετρο 25μ. από την επιφάνεια της θάλασσας.Άραγε πόσα χρόνια είναι εκεί;
Πρόκειται για θάμνο μακρόβιο, κατά κάποιο τρόπο αθάνατο. Η αγριελιά υπήρχε από την εποχή της Πανγαίας εάν λάβουμε υπόψη ότι ίδιες ποικιλίες που βρίσκονται στη μακρινή Αυστραλία. Είναι ένα από τα τυπικά φυτά των μεσογειακών οικοσυστημάτων.Ενώ άλλα δέντρα στέλνουν τις ρίζες τους βαθιά στο έδαφος, οι αγριελιές διαθέτουν ρηχά συστήματα ριζών, παίρνουν νερό πιο γρήγορα. Στην Κω υπάρχουν αρκετές από αυτές που φυτρώνουν στις χαμηλές πλαγιές των βουνών, μαζί με άλλους θάμνους.
Η αγριελιά λένε πως μεταφέρθηκε από τον Ηρακλή στην Ελλάδα από τη γη των υπερβόρειων ανθρώπων.Όμως, στο νησί μας έφτασε πολύ πριν από την εποχή του γενάρχη της, το 1300 π.Χ.
Το μυστικό της «αθανασίας» της ίσως δεν κρύβεται στον κορμό και τα κλαδιά της που δεν ζουν πραγματικά για πάντα. Συχνά πεθαίνουν πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής της. Αλλά στη ρίζα και τα τμήματα του δέντρου που είναι υπόγεια και δεν πεθαίνουν από φυσικά αίτια.
Η αγριελιά λατρεύει το φτωχό έδαφος και το εξαιρετικά βραχώδες περιβάλλον όπως αυτό της Ε.Θέρμης. Στέκει για πολλά χρόνια εκεί.Αν επιχειρούσα να το χρονολογήσω ως δέντρο λαμβάνοντας υπόψη τον κορμό και το ύψος του, μπορώ να υποθέσω ότι είναι 200-150 χρόνων.
Άρα ήταν εκεί, τη δεκαετία του ΄50, όταν έφτασε η Σεβαστιάνα του καπετάνιου Χαλκίτη, στον σεισμό του 1933, και ίσως βίωσε την είσοδο των σεισμικών κυμάτων το 1863, από το Ρήγμα της Χάλκης.
Είναι η παλαιότερη από τις 3 αγριελιές που υπάρχουν σήμερα στους ασβεστολιθικούς παχυστρωματώδεις βράχους στον μικρό όρμο της Ε.Θέρμης. Θα βρίσκεται για πολλά χρόνια εκεί, με μία προϋπόθεση να μην καταρρεύσει ο βράχος πάνω στον οποίο στηρίζεται.
Οι αρχαίοι Κώοι τίμησαν πολύ την ελιά στις παραδόσεις τους, όπως βέβαια και οι άλλοι Έλληνες. Οι Αθηναίοι τη θεωρούσαν δώρο της θεάς Αθηνάς στην πόλη τους, γι αυτό ήταν ιερή. Όποιος έκοβε κλαδί της τιμωρείτο με θάνατο.Ο Σόλωνας είχε ρυθμίσει νομοθετικά και τον τρόπο με τον οποίο θα φυτεύονται οι ελιές στους ελαιώνες ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη απόδοση. Επίσης απαγόρευε να κόβονται περισσότερα από 2 δέντρα το χρόνο σε κάθε ελαιώνα.Οι Κουρήτες τιμούσαν με στεφάνι αγριελιάς τους νικητές αγώνων δρόμου.
Γεωδίφης