Οι κινούμενοι πάγοι της Παταγονίας

"Οι παγετώνες της Παταγονίας είναι μερικοί από τους πιο εύκρατους, ταχύτερους και πιο διαβρωτικούς παγετώνες στη Γη", σημειώνει ο Michele Koppes, ένας παγετωνολόγος από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας.

"Το υγρό, ζεστό κλίμα οδηγεί την πολύ γρήγορη ροή και επιτρέπει στους παγετώνες να κάνουν πολλή δουλειά στο τοπίο, χαράζοντας βαθιά φιόρδ σε μια εκατοστή φορά που χρειάζονται παρόμοιοι παγετώνες στις πολικές περιοχές για να δημιουργήσουν τα ίδια τοπία".

Οι επιστήμονες έχουν αναρωτηθεί πολύ: πόσο γρήγορα αλλάζει ο πάγος της Παταγονίας; Με τα χρόνια, έχουν χαρτογραφήσει τις ταχύτητες μερικών από τους παγετώνες εξόδου δηλαδή κανάλια πάγου που ρέουν από φύλλα πάγου, καλύμματα πάγου ή πάγους, αλλά περιορίζονται στις πλευρές με εκτεθειμένο υπόβαθρο. (Αυτά διαμορφώνουν την περίμετρο και αποστραγγίζουν τα πεδία πάγου). Στη συνέχεια, το 2015, ο Jeremie Mouginot του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και ο Eric Rignot του εργαστηρίου Jet Propulsion Laboratory της NASA δημοσίευσαν το πρώτο ψηφιακό μωσαϊκό υψηλής ταχύτητας ταχύτητας πάγου στα πεδία πάγου. Τα αποτελέσματα της εργασίας τους παρουσιάζονται στον παραπάνω χάρτη. Οι ταχύτητες του πάγου προέκυψαν από παρατηρήσεις που συλλέχθηκαν από πολλούς δορυφόρους μεταξύ 1984 και 2014. Με την τεχνική της συμβολομετρίας που χρησιμοποιεί ακριβείς μετρήσεις των μεταβολών της απόστασης μεταξύ του δορυφόρου και των σημείων στο έδαφος υπολογίζεται η ταχύτητα σχετικά αργών κινήσεων στη Γη. Επειδή ο χάρτης είναι ένα ψηφιδωτό δεδομένων που εκτείνεται σε δύο δεκαετίες, μπορεί να ερμηνευτεί ως μια γενική αναπαράσταση των συνθηκών στο διάμεσο έτος (2004).

Μεγάλες τοπικές αλλαγές, ωστόσο, μπορεί να συμβούν μεταξύ εποχής και ετών. "Ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούσαμε να χαρτογραφήσουμε πλήρως την ταχύτητα των πεδίων πάγου ήταν να συγκεντρώσουμε δεδομένα από έξι διαφορετικούς διαστημικούς δορυφόρους που λειτουργούν τα τελευταία 30 χρόνια", ανέφερε ο Mouginot. "Το αποτέλεσμα αποκάλυψε μια πολύ διαφορετική εικόνα των ταχυτήτων του πάγου. Με τον πλήρη επαναπροσδιορισμό των εκτάσεων των παγετώνων στα πεδία των πάγων, δείξαμε ότι οι παγετώνες μπορεί να έχουν μια πιο σημαντική και εκτεταμένη επίδραση στην ισορροπία μάζας της περιοχής από ό, τι είχε προηγουμένως θεωρηθεί ".

Ο πάγος κινείται με τεράστιες ταχύτητες σε ολόκληρη την Παταγονία, από λίγα μόνο εκατοστά έως και 10.000 μέτρα ετησίως. Σε αυτό το χάρτη, οι κίτρινες περιοχές κινούνται ταχύτερα από τις μοβ που είναι οι πιο αργές. Παρατηρήστε τη σημαντική ποσότητα πράσινου. Σχεδόν το ήμισυ του πάγου κινείται με ταχύτητες ταχύτερα από 100 μέτρα ετησίως. "Η διαφορά στα ζεστά και αλμυρά ύδατα στα δυτικά, και πιο δροσερά και πιο φρέσκα στην ανατολή, ελέγχει επίσης την διαμόρφωση και την εσωτερική δυναμική των παγετώνων εξόδου", δήλωσε ο Koppes. Σημειώνει ότι η τήξη στους πάγους λόγω της θερμότητας των ωκεανών μπορεί να κάνει τους δυτικούς παγετώνες να έχουν  5 με 10 φορές το ρυθμό των παγετώνων στα ανατολικά.

Ο San Rafael είναι ο ταχύτερα μετακινούμενος παγετώνας στο βόρειο πάγο. Έρεε με περίπου 7,6 χιλιόμετρα το χρόνο το 1994 και έκτοτε επιβραδύνθηκε. Ίσως ο πιο αξιοσημείωτος παγετώνας του νότιου πάγου είναι ο Jorge Montt. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ταχύτητα αυτού του παγετώνα υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ του 1986 και του 2000. Στη συνέχεια επιβραδύνθηκε κατά 30% μεταξύ του 2000 και του 2008 και επιταχύνθηκε και πάλι κατά 115% μεταξύ 2008 και 2014. "Η εντυπωσιακή υποχώρηση του Jorge Montt στη δεκαετία του 1990 εξηγείται από τη βαθυμετρία: ο παγετώνας υποχώρησε κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων κατά ένα αντίστροφο στρώμα. Δηλαδή, ένα στρώμα που γίνεται βαθύτερο στο εσωτερικό", είπε ο Rignot. "Αυτή είναι μια ασταθής διαμόρφωση για τον παγετώνα, με αποτέλεσμα να υποχωρήσει γρήγορα μέχρι να φτάσει στο υψηλότερο έδαφος."

Η επιτάχυνση και η υποχώρηση των παγετώνων της Παταγονίας μπορεί να έχει πολλές επιπτώσεις στο τοπίο. Οι παγετώνες παράγουν ιζήματα που φράζουν τα ποτάμια, τα φιόρδ και τις πλωτές οδούς. Αυτό μεταβάλλει τους υδάτινους οικοτόπους και αναδιατάσσει τους υδάτινους πόρους, σύμφωνα με τον Koppes. Επιπλέον κατά μήκος του δυτικού περιθωρίου του πάγου της Νότιας Παταγονίας, τα πλοία που περνούν μέσα από τα φιόρδ πρέπει να αντιμετωπίζουν τα πολυάριθμα παγόβουνα τα οποία σπάνε από τα μέτωπα των παγετώνων. Ο Koppes πρόσθεσε: "Δεδομένης της συνεχιζόμενης αλλαγής του κλίματος, οι παγετώνες των πάγων της Βόρειας και Νότιας Παταγονίας είναι σημαντικοί δείκτες για το τι αναμένουμε να συμβεί τις επόμενες δεκαετίες σε άλλες περιοχές με παγετώνες και σε μεγάλες αποστάσεις όπως η χερσόνησος της Ανταρκτικής και η καναδική Αρκτική, που βιώνουν την πιο γρήγορη αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη."

Γεωδίφης

Πηγή-Παρατηρητήριο της Γης/ΝΑΣΑ

Παταγονία, Αργεντινή. Από tylekki/twitter.