Δελφίνια σε απόσταση αναπνοής από την Ακτή Ζουρούδη της Κω

Ημέρα Τετάρτη 21/7/2010, και ώρα 12.00 το μεσημέρι, Ακτή Ζουρούδη της Κω. Η πιο πολυσύχναστη παραλία του νησιού δέχεται την επίσκεψη 4αρων, πιθανώς «κοινών» δελφινιών. Φθάνουν σε απόσταση μόλις 50 μέτρα από την στεριά. Την μοναδική στιγμή καταγράφει ο ιδιοκτήτης θαλάσσιων σπορ-Crazy Captain και φίλος Βαγγέλης Δρόσος. Ο Βαγγέλης μόλις αντικρίζει το θέαμα, με ψυχραιμία το καταγράφει με την κάμερα του κινητού του. Γνωρίζει ότι τα  δελφίνια είναι θαλάσσια θηλαστικά, και όχι ψάρια. Είναι πλάσματα θερμόαιμα και αντιδρούν όπως ο άνθρωπος. Αποφεύγει να πλησιάσει και δεν θέλει σε καμία περίπτωση να τα ενοχλήσει. Προφανώς ο νοτιάς και τα ρεύματα της θάλασσας τα έφεραν κοντά στην πολυσύχναστη ακτή. Τα δελφίνια είναι εξαιρετικά προικισμένοι κολυμβητές και δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από τα ψάρια. Τα δελφίνια είναι ίσως τα μόνα είδη του ζωικού βασιλείου που όπως και ο άνθρωπος κάνουν έρωτα όχι μόνο για να αναπαραχθούν αλλά και επειδή το απολαμβάνουν.

Ο Βαγγέλης γνωρίζει καλά ότι αυτά τα πανέμορφα θηλαστικά, αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους. Φυσικοί του εχθροί τα τελευταία χρόνια εκτός από τους καρχαρίες είναι και οι άνθρωποι που με ή χωρίς τη θέλησή του τα σκοτώνουν ή τα τραυματίζουν. Έχει βρεθεί ότι κάθε μέρα 1-3 δελφίνια πεθαίνουν ή πλησιάζουν ζωντανά στις ακτές της Ελλάδας. Το 95% των θανάτων τους  οφείλεται σε ανθρωπογενείς αιτίες όπως από πυροβολισμούς, χτυπημένα από κάποιο αδίστακτο ανθρώπινο χέρι, ή θανάσιμα τραυματισμένα από προπέλες ταχύπλοων σκαφών.

Ο Βαγγέλης προσπαθεί να μην τα αναστατώσει και γι’ αυτό τα παρακολουθεί από μακριά. Προσπαθεί η παρουσία του να μην δημιουργήσει πανικό και να μην τα πανικοβάλλει και κάνει οτιδήποτε δυνατόν  να  μην πέσουν  στις προπέλες άλλων ταχύπλοων σκαφών. Πολλοί θάνατοι δελφινιών θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν υπήρχε σωστή πληροφόρηση ή εάν είχαν μερικοί πολίτες ή φορείς την ευαισθησία να ανατρέξουν σε αυτούς που γνωρίζουν πραγματικά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πάντοτε πως τα δελφίνια είναι απειλούμενα είδη και γι' αυτό είναι καθήκον μας να τα προστατεύσουμε και να τα βοηθήσουμε σε μια δύσκολη κατάσταση.

Κάποια είδη δελφινιών μπορούν να ζήσουν μέχρι και 40 χρόνια. Τα δελφίνια έχουν προσαρμοστεί στο θαλάσσιο περιβάλλον τα τελευταία 45-50 εκατομμύρια χρόνια, αφού έχουν εξελιχθεί από τα κρεόδοντα που ήταν ζώα της ξηράς και έμοιαζαν με τα σημερινά σαρκοφάγα θηλαστικά της ξηράς. Ωστόσο εκείνο που είναι αξιοσημείωτο είναι η κοινωνική οργάνωση των. Πολλά κοπάδια δελφινιών καθορίζουν την περιοχή που κινούνται και τρέφονται. Συνήθως οι δεσμοί τους διαρκούν ακόμη και για μια ζωή. Οι οικογένειες μιας ευρύτερης περιοχής συχνά αλληλοϋποστηρίζονται, κυρίως όταν υπάρχει κίνδυνος πνιγμού κάποιου μέλους τους, ενώ μερικές φορές βοηθούν και τα κήτη άλλων ειδών. Όταν ένα δελφίνι κινδυνεύει από πνιγμό, τα άλλα δελφίνια το βοηθούν στηρίζοντάς το με το σώμα τους ή με το ρύγχος τους στην επιφάνεια για να αναπνεύσει. Οι αναφορές για διασώσεις ναυαγών από αυτά τα θηλαστικά είναι αμέτρητες.

Στις ελληνικές θάλασσες συναντώνται συνήθως 9 είδη δελφινιών από ένα σύνολο 32 ειδών που παρατηρούνται παγκοσμίως. Από αυτά τα πιο συνηθισμένα είναι 4: το ρινοδέλφινο (Tursiops truncatus), το ζωνοδέλφινο (Stenella coeruleoalba), το κοινό (Delphinus delphis), και με μικρότερη παρουσία το σταχτοδέλφινο (Grampus griseus). Πολύ πιο σπάνια συναντώνται το Μαυροδέλφινο, η Ψευδοόρκα, η Όρκα το Στενόρυγχο δελφίνι και η μικρή Φώκαινα.

* Είναι πολύ σπάνιο φαινόμενο , στα δελφίνια να χάσουν το δρόμο τους και να βγουν στη ξηρά. Αυτό συμβαίνει λόγω του καύσωνα, ή κάποιας διαταραχής –μεταβολής στη θάλασσα όπως π.χ. υποθαλάσσιος σεισμός ή από τα ραντάρ τύπου «σόναρ», που χρησιμοποιούν τα πολεμικά πλοία. Τα αφτιά των δελφινιών είναι ευαίσθητα σε απότομες μεταβολές της πίεσης και αν υποστούν βλάβες στα τύμπανα χάνουν τον προσανατολισμό τους και εξοκείλουν. Η επιστροφή των δελφινιών στο φυσικό περιβάλλον είναι μια διαδικασία που απαιτεί λεπτούς χειρισμούς και σε καμία περίπτωση γρήγορες κινήσεις. Τα δελφίνια  χρειάζονται ειδική φροντίδα, την οποία πολλές φορές οι πολίτες, φορτισμένοι συναισθηματικά από την επιθυμία να τα βοηθήσουν, δεν είναι σε θέση να προσφέρουν, με αποτέλεσμα πολλές φορές η παρέμβασή τους να είναι μοιραία. Δεν πρέπει να υπάρχει πανικός. Πρέπει να συμμετέχουν όσο το δυνατόν λιγότεροι, ώστε να έχει ηρεμία το ζώο και να μη νιώσει φόβο ή απειλή, κάτι που θα το αγχώσει και θα επιβαρύνει την κατάστασή του.  

Γεωδίφης