Ενας διοικητής από την Νίσυρο, στον Κρητικό Πόλεμο

Χάρτης του Αιγαίου λίγο μετά τον Ά Κρητικό πόλεμο.The Historical Atlas, του William R. Shepherd, 1923, από τη συλλογή χαρτών της βιβλιοθήκης Perry-Castañeda.

Ημερομηνία, επιγραφής περίπου 150-135 π.Χ, μετά  από τον σεισμό του 199/198 π.Χ. Φαίνεται πιθανό ότι η επιγραφή αυτή αναφέρεται στον Β' Κρητικό πόλεμο του 155-153 π.Χ. παρά τον προηγούμενο Κρητικό πόλεμο του 204-201 π.Χ. Ήταν μια σύρραξη που έφερε αντιμέτωπες τις πόλεις της Κρήτης με τη Ρόδο.

Μετά το πέρας του Ά  Κρητικού Πολέμου το 201 π.Χ., αρκετές πόλεις της Κρήτης τέθηκαν υπό την επιρροή της Ρόδου. Οι κτήσεις της τελευταίας στην ανατολική Κρήτη της επέτρεψαν να μειώσει το φαινόμενο της πειρατείας στην περιοχή, ωστόσο οι επιθέσεις δεν έπαψαν να υφίστανται, κάτι που οδήγησε στο Β΄ Κρητικό Πόλεμο.

Στην περίπτωση αυτή, η Νίσυρος πρέπει να εντάχθηκε στο κράτος της Ρόδου στο πρώτο μισό του 2ου αιώνα π.Χ. 

Ο στρατηγός των Ροδίων, ο Αριστοκράτης προσέτρεξε στη Ρώμη για να ζητήσει τη διαμεσολάβησή της  για την επίλυση τπυ προβλήματος της πειρατίας.

Οι Ρόδιοι ναύαρχοι που αναφέρονται στο τέλος της επιγραφής μπορούν να χρονολογηθούν περίπου - για παράδειγμα ο Κλεωναίος είναι γνωστό ότι δραστηριοποιήθηκε το 201/0 π.Χ.

Η επιγραφή στήθηκε από τα εγγόνια του διοικητή και μερικά από τα ονόματα έχουν αποκατασταθεί για να ταιριάζουν με τα ονόματα μιας επιφανούς οικογένειας αυτής της περιόδου στη Νίσυρο.

Η Φιλεία κόρη του Γνωμαγόρα [εκ μέρους] του παππού της· Ο Άρης... και ο Τίμο και ο Αυτ... για λογαριασμό του παππού τους. και Ονασίφων και ...ως γιος του Λαισθένη . . . (;) 

Ο Γνωμαγόρας και ο Τιμάσα [εκ μέρους] του παππού τους, που ήταν αρχηγός [στον στόλο] κατά τον Κρητικό πόλεμο το έτος των Αστυμήδων και τιμήθηκε από τον λαό με επαίνους, χρυσό στεφάνι και προνομιακή θέση στο αγώνες που κάνουν οι Νισύριοι και πολέμησε στον πόλεμο [όταν] ήταν ναύαρχοι ο Κλεωναίος, ο Ακεσίμπροτος και ο Εύδαμος, αφιέρωσαν αυτό ως ευχαριστήρια προσφορά στον Ποσειδώνα τον Αργείο και τον Άρη. 

Την επιγραφή φαίρεται να έφτιαξε ο Επίχαρμος των Σολών.   

Ο Αστυμήδης [2ος αιώνας π.Χ]σύγχρονος του Ρόδιου ιστορικού και πολιτικού Πολύβιου, ήταν πολιτικός από γνωστή ροδίτικη οικογένεια, από τους ηγέτες της φιλορωμαϊκής παράταξης του νησιού, οι οποίοι στις παραμονές του Γ' Μακεδονικού Πολέμου [171-167] έπεισαν τους συμπατριώτες τους να ικανοποιήσουν το αίτημα του Ρωμαίου στρατηγού Γάιου Λουκρήτιου Γάλλου για ενίσχυση του με ναυτικές δυνάμεις.

Αρχαία επιγραφή

[λ]εια Γνωμαγ[όρ]α <ὑπὲρ> [το]ῦ πάππου,Ἀ[ρ]ισ—

[κα]ὶ Τιμὼ καὶ Αὐτ․․․․․ ὑ[π]ὲρ [τ]οῦ πά[ππου],

[κα]ὶ [Ὀν]ασι[φῶ]ν κ[αὶ — — — — — —]ας

Λ[αι]σθέ[ν]ευς — — — — — — —

[․․γό]ρας κα[ὶ Τ]ιμᾶσ[α ὑπὲρ] τοῦ πάππο[υ]

[σ]τραταγήσουτος ἐ[ν ναυσὶ] κατὰ πόλεμο[ν]

[τὸ]ν Κρητικὸν ἐ[π]ὶ Ἀσ[τυμήδευ]ς κ[α]ὶ τι[μ]αθέντ[ος]

[ὑ]πο τοῦ δάμου ἐπ[α]ίνω[ι χρ]υσέωι στεφάν[ωι]

[πρ]οεδρίαι ἐν τοῖς ἀγῶσι οὓς τίθεντι Νισύρ[ιοι]

[καὶ στ]ρατευσαμένου κατὰ πόλεμον

[ἐπὶ] ναυάρχων Κλεωναίου Ἀκεσιμβρότο[υ]

Εὐδάμου Ποσειδᾶνι Ἀργείωι καὶ Ἄρει χαριστήριον.

[Ἐ]πίχαρμος   Σολεὺς   ἐποίησε.

Πηγές-Sylloge Inscriptionum Graecarum, attalus.org/,epigraphy.packhum.org

http://www.attalus.org/docs/sig2/s673.html

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Από την Γεωβιβλιοθήκη ,

«Η Κως,η Νίσυρος και η Κάλυμνος κατά τον Κρητικόν Πόλεμο[205-204 π.Χ]» -Τάσου Καραναστάση, εκδόθηκε το 1963.Από το αρχείο της Περσεφόνης και του Γιώργου Κουτσουράδη. 

https://drive.google.com/file/d/1cXIDQHQ8r6ZFhG2DF3tKgDG8Xnl4XGsb/view?usp=sharing

2. Πέντε πόδια από το τείχος