Η σύγκρουση ήταν σφοδρή...

Όταν οι Πέρσες πέρασαν από την άνυδρη περιοχή, στρατοπέδευσαν κοντά στους Αιγυπτίους με σκοπό να δώσουν μάχη. 

Οι μισθοφόροι του Αιγύπτιου βασιλιά, Έλληνες και Κάρες, από έχθρα προς τον Φάνη που είχε προκαλέσει την εισβολή ξένου στρατού στην Αίγυπτο, μηχανεύτηκαν το ακόλουθο εναντίον του: Τα παιδιά του τα είχε αφήσει στην Αίγυπτο-τα μετέφεραν στο στρατόπεδο, σε μέρος όπου να τα βλέπει ο πατέρας τους, και ανάμεσα στα δύο στρατεύματα στήσανε κρατήρα. Έπειτα έφερναν ένα ένα τα παιδιά και τα έσφαζαν επάνω από τον κρατήρα. Αφού τα έσφαξαν όλα, έχυσαν νερό και κρασί μέσα στον κρατήρα, ήπιαν από το αίμα αυτό και ρίχτηκαν στην μάχη. 

Η σύγκρουση ήταν σφοδρή και σκοτώθηκαν πολλοί και από τις δύο παρατάξεις, αλλά νικήθηκαν οι Αιγύπτιοι.

Είδα εκεί κάτι πολύ παράξενο για το οποίο με πληροφόρησαν οι ντόπιοι. Τα οστά όσων έπεσαν στην μάχη εκείνη είναι τοποθετημένα χωριστά (των Περσών σε μια μεριά, όπως τα είχαν συγκεντρώσει τότε, και των Αιγυπτίων σε άλλη), και τα κρανία των Περσών είναι τόσο λεπτά, ώστε αν θέλεις τα τρυπάς ρίχνοντας επάνω τους ένα μικρό βότσαλο, ενώ τα κρανία των Αιγυπτίων είναι τόσο σκληρά, ώστε και με πέτρα αν τα χτυπήσεις, είναι αμφίβολο αν θα έσπαγαν. 

Μου είπαν, και το πίστε­ψα πρόθυμα, ότι ο λόγος είναι ο ακόλουθος: Οι Αιγύπτιοι από παιδιά ξυρίζουν τα κεφάλια τους και με τον ήλιο τα οστά του κρανίου γίνονται πιο χο­ντρά. Για την ίδια αιτία δεν φαλακραίνουν. Στην Αίγυπτο βλέπει κανείς τους λιγότερους φαλακρούς από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Αυτός είναι ο λόγος που οι Αιγύπτιοι έχουν σκληρά κεφάλια, ενώ οι Πέρσες έχουν λεπτά κεφάλια επειδή το κεφάλι τους βρίσκεται πάντα στην σκιά, καθώς φορούν τιάρες. 

Ότι αυτά είναι έτσι το διαπίστωσα ο ίδιος, και το είδα και αλλού, στην Πάπρημι, στα οστά των Περσών που σκοτώθηκαν μαζί με τον γιο του Δαρείου Αχαιμένη από τον Αίβυο Ινάρω.Οι Αιγύπτιοι νικήθηκαν στην μάχη και τράπηκαν σε άτακτη φυγή. 

Ηροδότου, Ιστορίαι, 6ος αιώνας π.Χ.

Γιατί είναι σημαντικός ο Ηρόδοτος; Πριν από αυτόν, κανένας συγγραφέας δεν είχε καν κάνει μια τόσο συστηματική, ενδελεχή μελέτη του παρελθόντος ούτε είχε προσπαθήσει να εξηγήσει την αιτία και το αποτέλεσμα των γεγονότων.

Μετά τον Ηρόδοτο, οι μελετητές ακολουθούν τα βήματά του για πάνω από 2.000 χρόνια καθώς αναλύουν το παρελθόν για να το διατηρήσουν και να μάθουν από αυτό. 

Ως συμπατριώτης του, η μητέρα του ήταν από την Κω και ο πατέρας του «πετρουμιανός», θα προσπαθήσω να προσεγγίσω το πνεύμα του και να αναλύσω ένα μέρος από το έργο του που σχετίζεται με την γεωγραφία και το γεωπεριβάλλον, για να κατανοήσουμε καλύτερα τον κόσμο της αρχαιότητας.

Γεωδίφης