Ασώματος Ασφενδιού, δεκαετία του 30!

Στις κατώτερες πλαγιές της οροσειράς του Δίκαιου,  συναντάται ο Ασώματος η μεγαλύτερη συνοικία του Ασφενδιού, σε υψόμετρο γύρω στα 295-300μ. 

Ο οικισμός κείται  σε πρόσφατα πέτρινα θραύσματα που έχουν συσσωρευτεί από τους γειτονικούς γκρεμούς. Είναι ο πρώτος από τους οικισμούς που απέκτησε σχολείο το 1840.Το δημοτικό σχολείο λειτούργησε στα κελιά του ναού. Στο κέντρο του οικισμού συναντάται ο καλοδιατηρημένος  σήμερα Ναός των Αγίων Ασωμάτων. 

Είναι ο παλαιότερος ναός με σταυροθόλια της Κω, από τον  οποίο πήρε το όνομα του η συνοικία. Ο ναός ίσως υπάρχει από το 1789 και ο προναός του από το 1840. Δυτικά του Ναού υπάρχει διώροφο κτίριο όπου στεγαζόταν το σχολείο του χωριού από πριν το 1844 μέχρι το 1954. 

Το 1906 φτιάχτηκε το Καζίνο, το πιο γνωστό καφενείο της περιοχής. Ο οικισμός συγκέντρωνε μεγάλη κτηματική περιουσία από αφιερώσεις, δανεισμούς, πλειστηριασμούς  και ενίσχυε οικονομικά τα 3 σχολεία του χωριού, πολλές φορές και τα σχολεία όλου του νησιού. 

Λέγεται ότι το 1925 κατασκευάστηκε το κωδωνοστάσιο της εκκλησίας. Το 1951 το Ασφενδιού ήταν το 2ο μεγαλύτερο χωριό της Δωδεκανήσου μετά τον Αρχάγγελο, είχε 2860 κατοίκους οι περισσότεροι από τους οποίους κατοικούσαν στον Ασώματο. Η πρόσφατη φωτογραφία του κολαζ είναι του Μασλούμ Παιζάνογλου.

Γεωδίφης

Πηγές:

1.«Ασφενδιού της Κω» του αείμνηστου καθηγητή Μανώλη Κιαπόκα [Κωακά]

2. dikaiosnet.gr/ Μάνος Μαστρογιώργης

3. Δάμος ο Κώιων, 2021